OAHJK 4

• Onderwijs aan het jonge kind
• HBO
• Studiejaar 1

Onderwijs aan het jonge kind - College 4 - PABO 1, 2017-2018

Maarten Molenkamp

[e-mail]

Wat gaan we vandaag doen?

Terugkoppeling + Voorkennis

Doel van de les

Thematisch werken (filmpje)

Basisontwikkeling (theorie)

Basisontwikkeling (praktijk)

Opdracht 4

Nabespreken

Evalueren

Ontwikkelingsmateriaal

1. puzzel
2. vertiblocs
3. memory
4. verkapt lesdoel

Een vast dagritme

1. egocentrisme
2. routines
3. magisch denken
4. emotionele beleving

Jonge kinderen kunnen binnen hun eigen scriptkennis het perspectief van een ander zien!

1. Scripts
2. Theory of knowledge
3. Theory of Mind
4. Scripting

Helpen kinderen bij het aanpassen en het zich eigen maken van nieuwe gebeurtenissen

1. Scripts
2. Theory of knowledge
3. Theory of Mind
4. Scripting

Hoeveel speelwerelden (Vermeer) zijn er?

1. 4
2. 5
3. 3
4. 7

Wat is de eerste speelwereld?

1. esthetisch
2. illusieve
3. hanteerbaar
4. lichamelijke

In welke wereld heb je hoogste vorm van spel?

1. esthetisch
2. illusieve
3. hanteerbaar
4. lichamelijke

Jonge kinderen leren door:

1. geen vastgesteld programma
2. werkboekjes
3. spel
4. ad hoc

Ontdekker ontwikkelingsmateriaal

1. Baeyens
2. Vygotsky
3. Fröbel
4. Vermeer

Kunnen zich niet verplaatsen in het perspectief van de ander

1. Cognitief perspectief
2. Emotioneel egocentrisme
3. Intuitief egocentrisme
4. Cognitief egocentrisme

OGO

1. Ontwikkelingsgericht onderwijs
2. Observeringsgericht onderwijs
3. Opbrengstgericht onderwijs
4. Opzettelijkgericht onderwijs

EGO

1. Excellentiegericht onderwijs
2. Explorendgericht onderwijs
3. Ervaringsgericht onderwijs
4. Egocentrisch onderwijs

Basisontwikkeling

1. Basis aanpak om te werken met kleuters
2. Pedagogische aanpak met name gericht op het onderwijs aan kleuters.
3. Observatie gericht op ontwikkeling van kleuters
4. Didactische aanpak met name gericht op het onderwijs aan kleuters.

Doel van deze les

1.  Aan het eind van dit college weten studenten wat er wordt bedoeld met basisontwikkeling en kunnen zij zelf een thema ontwerpen voor kleuters.

Thematisch werken met jonge kinderen

Basisontwikkeling (1)

Basisontwikkeling (2)

• Frea Janssen-Vos (1990) 
  
• Een didactische aanpak met name gericht op het onderwijs aan kleuters. 
  
• Bevorderen van de brede ontwikkeling waarin zaken als: initiatieven nemen, creativiteit in denken en handelen, talige communicatie, ingroeien in de sociale omgeving, materieel handelen voortzetten in verbaal en mentaal handelen een belangrijke rol spelen.
  

Basisontwikkeling (3)

Basiskenmerken:

1. vrij zijn van emotionele belemmeringen: Welbevinden, gemoedsrust. Dit brengt zelfvertrouwen teweeg. 
   
2. nieuwsgierig zijn: Behoefte om groot te worden, de wereld willen begrijpen/ onder controle willen krijgen. 
   
3. zelfvertrouwen hebben: Verwachtingen die een kind heeft van zijn eigen kunnen
   

Basisontwikkeling (4)

Brede doelen:

• actief zijn en initiatieven nemen
  
• communiceren en taal
  
• samen spelen en samen werken
  
• verkennen van de wereld
  
• uiten en vormgeven
  
• zelfsturing en reflectie
  
• onderzoeken, redeneren en probleemoplossen
  
• symbolen, tekens en betekenissen
  
• voorstellingsvermogen en creativiteit
  

Basisontwikkeling (5)

Specifieke doelen:

• motorische vaardigheden
• waarnemen en ordenen
• woorden en begrippen
• geschreven en gedrukte taal
• sociale vaardigheden
• schematiseren
• hoeveelheden en bewerkingen
• gereedschappen en technieken

Oefening 1: Thema uitwerken

Opdracht: Vorm groepen van 4/5 studenten.

Thema: 

Elke groep krijgt een van de soorten vakgebieden en bedenkt daarbij minimaal 5 verschillende activeiten. Daarnaast bedenken jullie een spannende inleiding om het geheel te introduceren.

1. spelactiviteiten
   
2. onderzoeksactiviteiten
   
3. reken-wiskunde activiteiten
   
4. kring/gespreks acitviteiten
   
5. constructieve activiteiten
   
6. lees-schrijf activiteiten
   

Oefening 2: De kleine kapitein

Opdracht: Vorm groepen van 2 studenten.

Lees de casus ‘De kleine kapitein’

• Wat doet de leerkracht om het spel te begeleiden?
  
• Aan welke doelen werken de kinderen (doelen basisontwikkeling)?
  
• Welke spelactiviteiten kun je ontdekken in deze casus?
  
• Welke activiteiten zou je nog kunnen toevoegen?
  

Opdracht 5A :  Lesgeven aan de kleuters 

Lesvoorbereidingsformulieren speelwerklessen

Om tot goed spel te kunnen komen is het belangrijk hier rekening mee te houden tijdens de voorbereiding van je lessen.  

Opdracht: Je gaat een les ontwerpen voor kleuters. Deze les vul je in op een lesvoorbereidingsformulier. De nadruk ligt vooral op het gebruik van de cirkel van Basisontwikkeling bij het formuleren van een beginsituatie en de doelen. Tevens dien je ruim aandacht te besteden aan de complexe organisatie van speelwerklesactiviteiten in de onderbouw. In overleg met de leerkracht van de kleuters voer je deze les ook uit. Vraag feedback op je lesvoorbereiding en neem deze feedback.

In de bijlagen neem je het volledig ingevulde lesvoorbereidingsformulier op, inclusief de feedback van je mentor én je eigen evaluatie.

 

 

 Opdracht 5B : Thema uitwerken

b): Thema voorbereiden

Met kleuters werk je vaak thematisch. In de onderbouw van een basisschool staat elke drie of vier weken een nieuw thema centraal. Ook de methoden voor de onderbouw zijn meestal thematisch opgezet. Werken met een thema heeft voordelen. De speel-leeractiviteiten worden op een vanzelfsprekende manier in de werkelijkheid geplaatst. Als het thema aansluit bij de leefwereld van de leerlingen in de groep, krijgen de activiteiten vanzelf betekenis.

 

Werk een thema uit (met maximaal 3 studenten) volgens het model dat je hebt gekregen in het college. Zorg dat het thema goed aansluit bij de leef- en belevingswereld van de leerlingen. Criteria:

 

Themaduur project: 1 week

Originele inleiding om het thema te openen

Per activiteit: minimaal 4 ideeën 

Differentiatie (verschillende niveaus, groep 1 en 2, etc.)

Uitgewerkt script in beelden (minimaal 4 afbeeldingen) aansluitend op je thema

Woordenschat: Welke nieuwe woorden ga je de leerlingen leren?

 

Laat je thema aan een (kleuter) leerkracht zien en vraag om feedback. Deze feedback voeg je ook toe in je verslag.

Afsluiting

Zie studiewijzer