12.3 Vervoer

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Welkom!

12.3 Vervoer

Wat gaan we leren vandaag?

1. Je leert hoe dieren stoffen in hun lichaam vervoeren.
2. Je leert hoe bij planten stoffen op de juiste plek komen.
   

Koolstofdioxide

Water

Bladgroenkorrels

Glucose

Zuurstof

Waarom hebben planteneters een langer verteringsstelsels dan niet-planteneters?

Hoe vervoeren insecten stoffen?

Het bloed vervoert geen koolstofdioxide en zuurstof, alleen voedingsstoffen en andere afvalstoffen. Ze hebben een open bloedsomloop.

. Ze hebben een open bloedsomloop.

Hoe vervoeren vissen stoffen?

Gesloten bloedsomloop

Hebben alle gewervelde dieren dezelfde bloedsomloop?

Hoe vervoeren planten stoffen?

Vaten in vaatbundels

Houtvaten

Bastvaten

Hoe vervoeren planten stoffen?

Door houtvaten gaat water met mineralen vanuit de wortel omhoog naar de bladeren.

De houtvaten liggen aan de binnenkant van een vaatbundel. 

In bastvaten zit water met glucose en andere voedingsstoffen. De bladeren maken deze voedingsstoffen en geven ze aan de bastvaten. In de bastvaten stromen de stoffen naar 

boven of naar beneden.

Toepassing

Toepassing

Je hart is ongeveer zo groot als je vuist. Het hart van een spitsmuis is veel kleiner, dat van een blauwe vinvis veel groter. Hoe groter het dier, hoe groter het hart (bron 9).

Blauwe vinvissen zijn de grootste zoogdieren. Ze worden 30 meter lang. Er is een heel krachtig hart nodig om het bloed door het lichaam te pompen.

Het hart van de blauwe vinvis is zo groot als een kleine auto (bron 9). Het hart weegt 500 kilogram. Zo’n groot hart pompt niet snel. De hartslag van de blauwe vinvis is ongeveer 7 slagen per minuut.

Hoe kleiner het dier, hoe sneller de hartslag. Kleine dieren als cavia’s en konijnen hebben een hartslag van 200 slagen per minuut in rust.

Het kleinste zoogdier, een spitsmuis, heeft een hartslag van 800 slagen per minuut als hij stilzit. Als hij rent, kan dit oplopen tot wel 1300 slagen per minuut.

Is de bloedsomloop gesloten of open? En is het enkelvoudig of dubbel?

Wat heb je tot nu toe geleerd over insecten qua eten, ademhalen en vervoer?

Wat heb je tot nu toe geleerd over planten qua eten, ademhalen en vervoer?

Wat heb je tot nu toe geleerd over vissen qua eten, ademhalen en vervoer?