zenuwstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H13 zenuwstelsel

• veel lesuitval, dus veel zelfstandig
• studiewijzer!
• practicum hersenen (0,2p /1p)
  BINAS opdracht (0,2/ 2p)
  opdracht woorden web zenuwstelsel (0,6/1p)
  huiswerk gemaakt H13 (0,2p)
  huiswerk gemaakt H14 (0,2p)
  

naam van 1 tm 4?

welk deel regelt de coördinatie van spieren?

In welk deel zit je bewustijn?

Wat weet je nog?

bewegings zenuw = motorische zenuw

gevoelszenuw = sensorische zenuw

vandaag

hersenen

soorten cellen, waaronder de zenuwcel (neuron)

ruggemerg

zenuwen: bundels uitlopers van zenuwcellen

motorische zenuw

sensorische zenuw

gemengde zenuw

hersenen

grote hersenen

bewustzijn

         informatie verwerking

geheugen

motorische neuronen en sensorische neuronen

                       in de hersenschors

kleine hersenen

coördinatie van spierbewegingen

en evenwicht.

thalamus

- impulsen van zintuigen gaan via de thalamus naar de grote hersenen

- coördinatie van de informatiestroom                                      

- filter voor belangrijke en                                     

onbelangrijke prikkels                                                             

hersenstam   

Primaire functies

- ademhaling,  hartslag,  bloeddruk, temperatuur

- kruising links en rechts

cellen in het zenuwstelsel

neuronen (zenuwcellen)

gliacellen

(ondersteunende cellen)

gliacellen:     cellen van Schwann, astrocyten

(bloed hersen barriere)

https:

BINAS 88A

1 = B  Neuron

2  dendriet

3  einde axon

4  insnoering van Ranvier

5  Schwann cel

6  einde axon

7  celkern

8  myelineschede

13.3 en 13,4

Signaal geleiding en synapsen

doorgeven van signalen door een zenuw heen

doorgeven vansignalen aan andere zenuwen/spieren/klieren

rustpotentiaal, actiepotentiaal, synaps

BINAS 88D

Rust potentiaal (geen impuls geleiding)

Potentiaal verschil = verschil in elektrische lading

actiepotentiaal

= wat gebeurt er op celmembraan niveau als er een signaal wordt doorgegeven?

Opwekken van de actiepotentiaal kan

- chemisch (neurotransmitters)

- electrisch

- mechanisch (druk, krachten)

https:

"Alles of niets"

grotere/sterkere signaal = hogere frequentie van

actiepotentialen

13.4 synapsen

synaps (BINAS 88G)

= contactpunt tussen 2 neuronen

(of tussen neuron en spier/klier)

De actiepotentiaal (het electrische signaal) moet worden doorgegeven aan de volgende zenuw.

synaps spleet

BINAS 88A, G en I

BINAS 88

A,G,I

Het effect hangt af van de neurotransmitter

Exiterende post synaptische potentiaal

EPSP ->

er volgt een actiepotentiaal

Inhiberende post synaptische potentiaal

IPSP ->

er wordt voorkomen dat er een actiepotentiaal optreedt

optelsom

elk neuron heeft contact met duizenden andere neuronen.

Of er een actiepotentiaal optreedt of niet hangt af van de optelsom van inhiberende en exiterende neurotransmitters

https:

start opdracht

Teken een zenuwcel en geef daarin aan: cellichaam met kern, dendrieten, axon, mergschede (myelineschede).

Geef de impulsrichting aan.

tekende je een motorische of een sensorische zenuwcel?

H13.5 organisatie van het zenuwstelsel

animaal

(Dierlijk)

Willekeurig zenuwstelsel

door je wil te controleren

Informatie waar je je bewust van bent (kunt zijn)

autonoom

-onwillekeurig: werkt buiten de wil om

-regelt het constant houden van het interne milieu

(ortho)sympathisch

parasympathisch

BINAS 88L

(ortho)sympatisch

grensstreng

met sympatische

zenuwknopen

parasympatisch

" zwevende" zenuwen vanuit de hersenen

bekkenzenuwen

BINAS 88L

antagonistische

werking

dubbele innervatie

BINAS

88L

Noem de verschillen tussen het zenwustelsel en het hormoonstelsel