Assertiviteit

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

Assertiviteit

Lesdoelen

1. Je kunt in eigen woorden uitleggen wat het begrip assertiviteit betekent 

2. Je kunt een voorbeeld geven van een assertieve reactie 

3. Je kent de verschillen tussen een assertieve, agressieve en een sub- assertieve reactie

Assertiviteit

Assertief zijn betekent opkomen voor jezelf zonder de gevoelens en belangen van een ander uit het oog te verliezen. 

Weten wie je bent, wat je wil, nodig hebt ....

In de praktijk of in je privé zal je regelmatig in situaties komen waarbij jouw belangen en behoeften botsen met die van een ander.

In dergelijke situatie kun je op drie manieren reageren: 

sub-assertief,  

assertief of 

agressief.

Drie manieren van reageren

1. Assertief gedrag
   is opkomen voor jezelf, met respect voor de ander.
2. Agressief gedrag 
   is opkomen voor jezelf, zónder respect voor de ander.
3. Sub-assertief gedrag 
   is niet voor jezelf opkomen. 

Assertief zijn is.. 

• Opkomen voor jezelf 
• Je mening durven geven
• 'nee' durven zeggen 
• Je grenzen aangeven 
• Niet over je heen laten lopen 
• Rekening houdend met de ander 

Wat staat assertief reageren in de weg?

• Zelfonderschatting
• Perfectionisme
• Angst voor afwijzing 
• Opgelegde normen
• Rampgedachten 
• Invullen van reacties van anderen 

Subassertief zijn is.. 

• Je grenzen niet aangeven 
•  Over je heen laten lopen
• Niet zeggen wat je wilt of vindt
• Doen wat anderen willen 
• Geremd en stil zijn
• Bang voor ruzie

Agressief zijn is..

• Voor jezelf opkomen ten koste van de ander  
• Tot een conflict komen 
• Eigen belang
• Niet naar de ander luisteren
• De ander de schuld geven

Sub-assertief: 

Agressief gedrag:

Assertief gedrag:

Een verbaal assertief voorbeeld:

Er is een taart te verdelen:

Sub-assertief persoon: eet jij maar zoveel je wilt, ik kijk wel wat er overblijft.

Een agressief kan zeggen; ik neem een extra groot stuk want ik vindt taart erg lekker.

En wat zegt de assertieve persoon?

Wat doet de assertieve persoon?

Een assertief iemand geeft aan hoeveel taart hij wil. De ander krijgt vervolgens de kans om dat ook te doen. Daarna gaan ze kijken of ze tot een verdeling kunnen komen die beide personen gelukkig maakt.

Casus + reactie

Iedere groep krijgt van mij een papier met 'manier van reageren":

- Assertief, Agressief, of Sub- assertief.

Vervolgens komt er een stelling op het bord. Jullie gaan in je groepje overleggen naar een reactie die past bij jullie papier.

Een collega praat zo veel tijdens de vergadering dat jij er niet tussen komt.

Een collega vraagt of jij zijn taken voor de rest van de dag over wil nemen, maar jij hebt het al zo druk.

Bij het overdragen van de dienst merk je telkens dat meneer Pieters niet verschoond is. 

Je zit in een vergadering met tien andere collega’s. Er wordt druk gediscussieerd over een onderwerp. Je weet er niet zoveel van. Ineens word jouw mening gevraagd. 

Elke maandag moeten de vuilnisbakken voor acht uur buiten worden gezet op jouw werk. Jouw collega komt elke maandag om vijf over acht op het werk, net nadat jij de vuilnisbakken aan de weg hebt gezet.

Je vriendin vraagt of ze je galajurk mag lenen voor een feestje. Je leent eigenlijk liever geen kleren uit. Je leent zelf ook nooit kleren van anderen.

Waarom is het belangrijk
om voor jezelf op te komen?

 Voorbeeld uit de praktijk/privé

In 2-tallen;

-Bedenk allebei een voorbeeld waarbij jouw belangen en behoeften botsten met die van een ander in een prive-situatie.

Bespreek dit met elkaar.

-Bedenk allebei een voorbeeld waarbij jouw belangen en behoeften botsten met die van een ander in een werk- of stagesituatie. Bespreek dit met elkaar.

Zo vergroot je je assertiviteit

Tip 1. Ga uit van je eigen kracht en waarde

Tip 2. Vraag om wat je wilt; anderen kunnen geen gedachten lezen

Tip 3. Spreek in de ik-vorm. Door in de ik-vorm te praten, voorkom je dat je anderen veroordeelt of bekritiseert.

Tip 4. Wat anderen van je denken, gaat jou niets aan

Tip 5. Wees duidelijk, maak zo concreet mogelijk duidelijk wat je voelt en denkt zonder de ander te kwetsen.

vervolg tips:

Tip 6. Geloof wat je zegt

Tip 7. Vat het niet persoonlijk op; om assertiever te worden moet je het probleem rationeel en zakelijk kunnen beschouwen en daarna een helder antwoord formuleren

Tip 8. Let op je lichaamshouding

Tip 9. Oefening baart kunst! 

Lesdoelen behaald?

1. Je kunt in eigen woorden uitleggen wat het begrip assertiviteit betekent 

2. Je kunt een voorbeeld geven van een assertieve reactie 

3. Je kent de verschillen tussen een assertieve, agressieve en een sub- assertieve reactie