Het externe systeem aarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Het externe systeem aarde

Weekplenda

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
Interne systeem aarde Exogene processen	Externe systeem aarde Kringlopen	Landschaps- zones Middellandse Zeegebied	Overstroming rivieren & kust	Beleid Water Regionale problematiek Randstad	(Middel)grote steden Wijken	Herhalings- week

Systeem Aarde

Leefomgeving NL

SO

SO

Programma

• Terugblik + Hw bespreken
• Uitleg externe systeem aarde
• Oefenen 
  

Terugblik

Schrijf voor jezelf op: alle begrippen die je nog weet van vorige les.
Je mag niet in je schrift / samenvatting kijken! 

Beschrijving van de openingsfoto

Mechanische verwering in Yosemite National Park, V.S.

Terugblik

• Ga naar  https://quizlet.com/live 
• Wedstrijdje: oefenen met alle begrippen systeem aarde

Voeg jezelf toe aan onze klas op Quizlet door HIER te klikken ;)

Huiswerk bespreken

3x examenvraag uit de samenvatting.

Welke vraag wil je graag klassikaal nabespreken? 

Beschrijving van de openingsfoto

Mechanische verwering in Yosemite National Park, V.S.

Het externe systeem aarde

Log voor deze les in op LessonUp met je laptop!

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

kern verhaal:

- orkaan

- laag drukgebied

- stijgingsregen

- met de klok mee

De temperatuur van het zeewater moet ruim 26 ºC zijn.

De bovenlucht moet een stuk kouder zijn waardoor de atmosfeer onstabiel wordt en de warme lucht kan opstijgen.

De Corioliskracht moet merkbaar zijn zodat er daadwerkelijk een circulatie en een lagedrukgebied ontstaat. Net rond de evenaar is de corioliskracht niet sterk genoeg. De beste ontstaansgebieden zijn zo’n 500 km noord of zuid van de evenaar.

Hurricane Irma 
And it also has to be one of the most well-documented hurricanes in history.

Irma is a large and powerful hurricane that has set its sights on Florida on Sunday.

But forecasters have been watching the storm for more than a week now as it tore through the Leeward Islands, raked along Cuba's coast and turned toward Florida.

Here are some of the more amazing images from Irma so far.

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• Ik ken de verschillende sferen rondom de aarde: atmosfeer, hydrosfeer en biosfeer.
• Ik snap hoe atmosferische en oceanische circulatie werken.
• Ik begrijp hoe hoge- en lagedrukgebieden ontstaan en wat hun invloed is op het klimaat en het ontstaan van verschillende klimaatgebieden.
• Ik begrijp hoe warme en koude zeestromen lopen en wat hun invloed is op het klimaat en het ontstaan van verschillende klimaatgebieden.

Vier sferen

• Alle sferen vormen een groot systeem, onderling verbonden!
  
  
• Binnen alle sferen vinden circulaire processen plaats!
  
  
• Geheel van deze sferen heet geosfeer

waterkringloop - gesteentekringloop

Wat is de stralingsbalans van de aarde?

Stralingsbalans

Balans tussen inkomende zonnestraling en uitgaande warmtestraling

Stralingsbalans

1. Overleg met je buur:
   Waarom is het op sommige plekken warmer

Stralingsbalans

De warmte van de evenaar wordt via wind en water getransporteerd.

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Focus hier op lokale factoren;
- nabijheid zee

- hoogteligging

- aan- of aflandige wind

- etc.

Windstromen

Atmosferische circulatie

Wereldwijde verplaatsing van lucht.

Teken met potlood dit in je schrift:

- Teken de evenaar  en de polen

- teken lijnen bij 30 en 60 graden N/Z.B
- Schrijf een H (hoge luchtdruk) en een L (lage luchtdruk) bij de juiste lijn. 

- Teken hoe de wind waait

Oefenen

In tweetallen, pak een papiertje en beantwoord de volgende vragen:

1. Hoe ontstaan hogedrukgebieden bij de Noord- en Zuidpool? 
2. Waarom ontstaan  bij de evenaar lagedrukgebieden?
3. Waarom ontstaan rond de keerkringen hogedrukgebieden?
4. Leg met behulp van de bron uit wat de wet van buys ballot en het corioliseffect zijn. 

Vervolg atmosferische circulatie

Wat is de ITCZ?

ITCZ

Kenmerken:

• stijgende en vochtige lucht
• lage luchtdruk
• krachtige buien (neerslag)
• in juli vooral op noordelijk halfrond
• in januari vooral op zuidelijk

Hoe komt het dat de ITCZ verplaatst?

Evenaar versus ITCZ

Evenaar beweegt niet, is de 0 graden breedte lijn

ITCZ = lage drukgebied, dit beweegt 

1. door de scheve stand van de aardas verandert de breedtegraad waar de zon loodrecht instraalt. 

2. op de plek waar maximale instraling is, wordt de lucht warm, stijgt hij op en dus lage drukgebied

3. Let op: de ITCZ maakt ook nog rare kronkels door het verschil tussen land en water (bijv. in Z-A). 

Moesson

Door de ITCZ ontstaan Moessons. Dit zijn land- of zeewinden die elk half jaar ongeveer 180 graden van richting veranderen. 

Oceanische circulatie

Zelfstandig doorlezen in de samenvatting en de Geo!

Oefenen

• Lees in De Geo - Systeem aarde paragraaf 2.2 de volgende alinea's:
  - Warmtetransport via luchtcirculatie
  -  De Wet van buys Ballot
  - Moessons en Passaten
  
  
• Maak in je werkboek opdracht 2, 3 en 4
  Gebruik de atlas

Werk alleen of samen

Meer oefenen? Maak ook vraag 5 en 6
of lees verder over oceanische circulatie in je samenvatting

02:02

1. Teken dit over in je schrift

Maak het redelijk groot, zodat je genoeg ruimte hebt straks.

2. Schrijf onder je tekening:

Feit 1:

Feit 2:
Feit 3:
Feit 4: 

02:54

Kijkopdracht

We gaan het filmpje vanaf hier 2 keer bekijken:

De eerste keer gewoon kijken en luisteren

De tweede keer maak je je eigen aantekeningen compleet

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

hoge drukgebied

lage drukgebied

ITCZ

corioliseffect

wet van Buys Ballot

passaat

moesson

thermohaliene circulatie

diepwaterpomp

stralingsbalans

klimaatgebied

Huiswerk

Lezen	Samenvatting p.32 t/, 34 Wil je meer uitleg: De Geo 2.2
Oefenen	Oefenvragen 2.2, opdracht 2, 3 en 4
Woordenboek	Schrijf achter elk woord een definitie

Artikel:

https://www.geografie.nl/sites/geografie.nl/files/Hospers%20-%20Krimpdorpen%20in%20een%20global%20village.pdf

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=Iwa3vLoeNmQ

Quizlet:

link