Grammatica 10-redekundig ontleden

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Welkom!

Fijn dat je er bent. Typ in de chat "aanwezig" om te laten weten dat je er bent. Je kunt je alvast aanmelden bij LessonUp door de code linksonder te gebruiken.

Wat gaan we doen vandaag?

• Herhalen
• Persoonsvorm
• Onderwerp
• Werkwoordelijk gezegde
• Lijdend voorwerp 
• Quizje
• Zelfstandig werken

Aan het einde van deze les...

kan je onderwerp, persoonsvorm, lijdend voorwerp en werkwoordelijk gezegde van een zin herkennen en benoemen.

Persoonsvorm

In elke zin staan werkwoorden. Een van die werkwoorden is de persoonsvorm. Er zijn twee manieren om de persoonsvorm te vinden.

1. Tijdproef: zet de zin in een andere tijd.
2. Vraagproef: maak van de zin een vraag met precies dezelfde woorden.

Voorbeeld

Na het zesde lesuur mogen de leerlingen naar huis.

Tijdproef?

Na het zesde lesuur mochten  de leerlingen naar huis.

Voorbeeld

Na het zesde lesuur mogen de leerlingen naar huis.

Vraagproef?

Mogen de leerlingen na het zesde lesuur naar huis?

Onderwerp

Wie of wat + persoonsvorm?

Mijn vrienden kochten een mooi cadeau voor mij?

Wie of wat kochten?

Mijn vrienden

Onderwerp

Wie of wat + persoonsvorm?

Gisteren ging ik wandelen in het bos.

Wie of wat ging? 

Ik

Het werkwoordelijk gezegde

• Het werkwoordelijk gezegde is een zinsdeel.
• Alle werkwoorden in een zin.

Werkwoordelijk gezegde

Zullen we morgen een dagje gaan winkelen?

Uit welke werkwoorden bestaat het werkwoordelijk gezegde?

Werkwoordelijk gezegde

Zullen we morgen een dagje gaan winkelen?

Uit welke werkwoorden bestaat het werkwoordelijk gezegde?

Werkwoordelijk gezegde = zullen gaan winkelen

Lijdend voorwerp

Het lijdend voorwerp komt voor in zinnen waarin iets/iemand wat overkomt of iets/iemand iets meemaakt.

Zo vind je het lijdend voorwerp

Om te controleren of je het lijdend voorwerp goed hebt herkend, kun je een vraagzin maken van het type ‘wie/wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp’.

Ik koop een appel.

Wie/wat koop ik? Een appel

Quizje!

Doe mee via LessonUp!

Wat is de persoonsvorm?
Bert en Ernie stoppen soms een banaan in hun oor.

1. in
2. stoppen
3. oor
4. Bert en Ernie

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin?

"De bezorger heeft mijn pakketje op het verkeerde adres afgeleverd."

De timmerman | sloeg | de spijker | in de plank.

1. Deze zinsontleding is goed.
2. Deze zinsontleding is fout.

Mijn zus | geeft veel geld aan kleding | uit.

1. Deze zinsontleding is goed.
2. Deze zinsontleding is fout.

Heeft de volgende zin een lijdend voorwerp?

"Italiaanse families eten vaak pastagerechten."

1. Ja
2. Nee

De leerlingen zwaaiden naar hun vrienden.

__________

1. persoonsvorm
2. geen persoonsvorm

Alle werkwoorden in de zin noem je samen:

1. het onderwerp
2. het naamwoordelijk gezegde
3. het werkwoordelijk gezegde
4. het werkend voorwerp

Wat is de persoonsvorm?

De persoonsvorm

Naty

heeft

zijn brood

gesmeerd

Een zin heeft altijd een lijdend voorwerp.

1. Ja
2. Nee

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin?

"De bezorger heeft mijn pakketje op het verkeerde adres afgeleverd."

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin?

"Op televisie kijk ik het liefst kleurrijke natuurfilms."

Wat is het onderwerp?
'Mijn broer en ik gaan in het weekend vaak samen vissen.'

Ik kan onderwerp, persoonsvorm, lijdend voorwerp en werkwoordelijk gezegde van een zin herkennen en benoemen.

Ja, heel goed!

Best wel goed

Meestal wel

Nog niet altijd

Nog niet zo goed

Zelfstandig werken

Maak opdracht 4 op pagina 31 en 

maak opdracht 2 op pagina 55.

Hulp nodig? Blijf even hangen.

Anders een fijne dag en veel succes!