Les 3 Het netvlies

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop pakken en opstarten

Binas pakken

Spike heeft een bril omdat hij problemen heeft met tekst van dichtbij te lezen.

Welke uitspraken zijn juist over Spike?
(2 goede antwoorden)

1. Zijn bril bevat bolle glazen
2. Spike is bijziend
3. Spike zijn oogbol is te lang
4. Spike zijn ooglens kan niet meer bol genoeg worden

Doelen

• Je kunt van staafjes en kegeltjes uitleggen op welke plaatsen in het netvlies terug te vinden zijn en hoe staafjes en kegeltjes licht omzetten naar impulsen die naar de hersenen gaan.

•  Je kunt uitleggen hoe de verbindingen tussen receptieve velden contrast verhogend werken
  

Hoe werkt kleurenblindheid?

Netvlies

In het netvlies worden lichtprikkels omgezet in impulsen.

Via de oogzenuw gaan deze naar de grote hersenen om het beeld te verwerken.

Netvlies

Op het netvlies liggen 2 soorten zintuigcellen.

1. De staafjes

2. De kegeltjes 

staafjes kegeltjes

Kleuren

Staafjes - zwart/wit, grijstinten

werken 's avonds en 's nachts
zitten over het gehele netvlies, behalve bij de gele vlek

Kegeltjes - kleuren

werken overdag
zitten voornamelijk bij de gele vlek

Drie soorten kegeltjes:

rood - groen - blauw

verdeling

staafjes en kegeltjes

over het netvlies

vlekken

biologiepagina.nl

Van licht naar donker

Van een lichte een donkere ruimte inlopen..

In het donker op je smartphone kijken en daarna de donkere kamer in...

tijdelijke blindheid!

1. kegeltjes werken niet in het donker

2. staafjes zijn nog overprikkeld door licht, en de beschermde pigmentlaag moet nog wegzakken 

Piraten staan er bekend om dat ze een ooglapje dragen. De functie hiervan staat echter in twijfel. Oogexperts denken het antwoord te hebben ontrafeld.

Het ruim van een piratenschip is erg donker waardoor het lastig voor piraten is om goed te kunnen zien.

Leg uit hoe het dragen van een ooglapje kan voorkomen dat piraten niet goed kunnen zien. (T2)

Doorsnede netvlies en vaatvlies

Een deel van het licht zal toch achter het netvlies vallen. Om te zorgen dat dit niet terugkaatst op het netvlies heb je speciale pigmentcellen

Pigmentcellen absorberen licht, waardoor licht niet kan terugkaatsen naar het netvlies

Aan de achterkant van de iris liggen ook pigmentcellen. Wat is hier de functie van?

wie ziet beter??

macro

micro

octopus en mens

Leg uit waardoor de octopus (rechts) een scherper en completer beeld krijgt dan de mens (links)

Hoe wordt licht omgezet tot een impuls?

rodopsine

Het terugvormen van rhodopsine uit retinal en opsine kost tijd. Verklaar dat hierdoor bij langdurige blootstelling aan te veel licht het gezichtsvermogen afneemt.

Kegeltjes

3 soorten: blauw, groen en rood

Elke kegel heeft een andere fotoreceptor die reageert op een andere golflengte van het licht

Waarom komt rood-groen kleurenblindheid veel vaker voor dan blauw-kleurenblindheid?

Van een lichte kamer naar een donkere kamer

Hoe langer je in een donkere ruimte bent, hoe beter je gaat zien.

1. Pigmentcellen trekken het pigment terug zodat er meer licht op het netvlies valt
2. Staafjes gaan meer rodopsine maken

Receptieve velden

B pigmentcellen

C fotoreceptoren (staaf + kegel)

D Bipolaire cellen (zenuwcel)

E ganglioncellen (zenuwcel)

hoe groter het receptieve veld, hoe lager het scheidend vermogen (resolutie)

receptieve velden

In het netvlies van het menselijk oog bevinden zich kegeltjes en staafjes. Elk kegeltje is apart verbonden met één gevoelszenuwcel, terwijl meerdere staafjes samen met één gevoelszenuwcel verbonden zijn. Over de gevolgen van dit verschil in schakeling worden de volgende beweringen gedaan.
1. Door dit verschil in schakeling is de scherpte van het beeld dat met de staafjes wordt waargenomen groter dan de scherpte van het beeld dat met de kegeltjes wordt waargenomen.
2. Door dit verschil in schakeling kan met de kegeltjes kleur worden waargenomen en met de staafjes niet.
Welke van deze beweringen is of welke zijn juist?

1. 1 is juist
2. 2 is juist
3. 1 en 2 zijn juist
4. 1 en 2 zijn beiden onjuist

Huiswerk

20.2 gemaakt en nagekeken