9.3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Terugblik leerdoelen 9.2

1. Je kunt uitleggen hoe en door wat je besmet kunt raken
   
2. Je kunt uitleggen hoe je lichaam ziekteverwekkers herkent en bestrijd.

Zet de onderstaande woorden op de juiste plek in de afbeelding

bloedvat

vet

zweetklier

haar

haarspiertje

zintuigcellen

onderhuids bindweefsel 

lederhuid

kiemlaag

hoornlaag

Juna zegt: Iemand wordt altijd ziek als er micro-organismen binnendringen.

Nova zegt: Als je ziekteverwekkers in je lijf hebt hoef je niet ziek te zijn, wel ben je besmet. 

Wie heeft er gelijk?

1. Juna
2. Nova
3. Juna & Nova
4. Geen van beiden

Hoe noem je de eiwitten op een ziekteverwekker?

1. antistoffen
2. lichaamseigen
3. antigenen
4. lichaamsvreemd

Verbind de plaatjes met de juiste tekst.

Ziekteverwekkers met antigenen

Witte bloedcellen ontwerkpen passende antistof

Witte bloedcellen die de juiste antistoffen maken gaan zich snel delen, er komen veel antistoffen in het bloed.

Antistoffen koppelen ziekteverwekkers aan elkaar.

Vreetcellen ruimen de gekoppelde ziekteverwekkers op.

Waarom wordt je niet ziek als je voor een 2de keer door een ziekteverwekker wordt besmet?

1. Je kunt niet meer geïnfecteerd worden.
2. Je geheugencellen herkennen de ziekteverwekker en schakelen hem uit.
3. De ziekteverwekker kan niet meer in je lichaam komen.
4. Je lichaam is aan de ziekteverwekker gewend en wordt dus niet meer ziek.

Twee mensen raken besmet met het waterpokkenvirus. De een heeft als kind waterpokken gehad, de ander niet. Welke lijn hoort bij degene die nog nooit waterpokken heeft gehad?

1. Lijn B, hij wordt gelijk heel ziek.
2. Lijn B, hij maakt veel meer antistoffen aan.
3. Lijn A, het duurt langer voordat hij antistoffen gaat aanmaken.
4. Lijn A, hij maakt veel minder antistoffen aan.

Sleep de onderstaand woorden naar de juiste plaats in de afbeelding.

antistoffen

witte bloedcel type 2 

antigenen

ziekteverwekker

witte bloedcel type 1

Welke keuze maak je?

1. Ik zit in rood
2. Ik zit in geel/groen doe mee met de uitleg
3. Ik zit in geel, ga zelfstandig werken
4. Ik zit in groen, ga zelfstandig werken

0

Je krijgt een injectie met antistoffen ingespoten. Dit is een voorbeeld van:

1. natuurlijke immunisatie, passief
2. kunstmatige immunisatie, actief
3. natuurlijke immunisatie, actief
4. kunstmatige immunisatie, passief

Een baby krijgt via de moedermelk antistoffen. Dit is een voorbeeld van:

1. natuurlijke immunisatie, passief
2. kunstmatige immunisatie, actief
3. natuurlijke immunisatie, actief
4. kunstmatige immunisatie, passief

Marit is door een hond gebeten ze haalt een serum-injectie tegen tetanus.

Dit is een voorbeeld van:

1. natuurlijke immunisatie, passief
2. kunstmatige immunisatie, actief
3. natuurlijke immunisatie, actief
4. kunstmatige immunisatie, passief

Bas is erg ziek geweest, hij had mazzelen. Gelukkig is hij weer beter en kan hij het nooit meer krijgen.

Dit is een voorbeeld van:

1. natuurlijke immunisatie, passief
2. kunstmatige immunisatie, actief
3. natuurlijke immunisatie, actief
4. kunstmatige immunisatie, passief

Leg uit wat het verschil is tussen actief en passieve immunisatie.

Wanneer krijgt iemand antibiotica. 

1. Als iemand ziek blijft en is besmet met een virus
2. Als iemand ziek is en niet meer beter kan worden.
3. Als iemand ziek blijft en is besmet door een bacterie.
4. Als iemand ziek is en besmet is door een schimmel.

0

Iemand die allergisch is reageert heftig op:

1. Stofdeeltjes
2. Antistoffen
3. Histamine
4. Antigenen

Leg uit in eigen woorden wat een auto-immuunziekte is.

Waarom kun je een auto-immuunziekte niet bestrijden met antistoffen?

1. Er is geen ziekteverwekker en dus geen antigenen waaraan antistoffen kunnen binden.
2. Antistoffen worden gelijk kapotgemaakt.
3. Hierdoor wordt je juist zieker want je lichaam valt dan nog harder aan.
4. Een auto-immuunziekte kun je wel bestrijden met antistoffen. Je moet ze alleen ingespoten krijgen want je maakt ze zelf niet.