Les rond de stijlfouten: tautologie, contaminatie en pleonasme. Oefeningen.

Les rond de stijlfouten: tautologie, contaminatie en pleonasme. Oefeningen.

Leerdoel

Aan het einde van deze les kan je de verschillende stijlfouten herkennen en toepassen in oefeningen.

Vertel de leerlingen wat ze aan het eind van de les moeten kunnen en waarom dit belangrijk is. Dit geeft duidelijkheid en motivatie.

Wat weet je al over de stijlfouten tautologie, contaminatie en pleonasme?

Stijlfouten

Stijlfouten zijn fouten in het taalgebruik waardoor de tekst onduidelijk of verwarrend kan worden.

Leg kort uit waar stijlfouten voor staan en wat het belang is om deze te herkennen.

Tautologie

Tautologie is het gebruik van twee of meer woorden die hetzelfde betekenen in één zin. Bijvoorbeeld: 'de witte sneeuw' of 'de ronde cirkel'.

Leg uit wat tautologie is en geef enkele voorbeelden.

Contaminatie

Contaminatie is het door elkaar halen van twee woorden of uitdrukkingen. Bijvoorbeeld: 'Dat slaat als een tang op een varken' in plaats van 'Dat slaat nergens op'.

Leg uit wat contaminatie is en geef enkele voorbeelden.

Pleonasme

Pleonasme is het gebruik van twee woorden die samen een overbodige herhaling vormen. Bijvoorbeeld: 'de natte regen' of 'de stille stilte'.

Leg uit wat pleonasme is en geef enkele voorbeelden.

Oefeningen

Nu gaan we oefenen met het herkennen en verbeteren van stijlfouten.

Vertel de leerlingen dat ze nu gaan oefenen met het herkennen en verbeteren van stijlfouten. Leg uit wat de bedoeling is van de oefeningen.

Oefening 1

Verbeter de volgende zin: 'Ik ga even naar de pinautomaat om geld te pinnen'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Oefening 2

Verbeter de volgende zin: 'Hij is erg druk bezig met zijn werkzaamheden'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Oefening 3

Verbeter de volgende zin: 'De oude oma is al op leeftijd gekomen'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Oefening 4

Verbeter de volgende zin: 'Ik heb het helemaal zelf gedaan zonder hulp van anderen'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Oefening 5

Verbeter de volgende zin: 'Het is een feit dat het werkelijk gebeurd is'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Oefening 6

Verbeter de volgende zin: 'De kleine baby is nog maar een paar weken jong'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Oefening 7

Verbeter de volgende zin: 'Ze is zwanger in verwachting van een baby'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Oefening 8

Verbeter de volgende zin: 'Het is een gratis cadeau voor niets'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Oefening 9

Verbeter de volgende zin: 'Hij heeft de hele nacht wakker gelegen zonder te slapen'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Oefening 10

Verbeter de volgende zin: 'Hij heeft het zelf met zijn eigen ogen gezien'.

Laat de leerlingen de zin verbeteren en vraag hen om de stijlfout te benoemen.

Conclusie

Goed gedaan! Nu weet je wat tautologie, contaminatie en pleonasme zijn en kan je ze herkennen en verbeteren in een tekst.

Sluit de les af met een korte samenvatting en complimenteer de leerlingen. Herhaal het belang van het kunnen herkennen en verbeteren van stijlfouten.

Bronnen

Bronnen: Taaladvies.net, Onze Taal

Vermeld de bronnen waar de informatie vandaan komt en waar de leerlingen meer informatie kunnen vinden.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.