Communicatie in de zorg 1, VZ 24, BOL, les 2, het communicatieproces, Susan

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Communicatie in de zorg 1

les 2, het communicatieproces

Wat gaan we deze les doen?

• FF checken: aanwezigheid
• theorie: het communicatieproces
• gezamenlijk maken 6.1.C 1 t/m 4 (casus hr Pietersen)
• maken Learnbeat 6.1
• 1 minute paper: wat heb je geleerd deze les?
• volgende les/ evaluatie/ vragen?

Communicatie in de zorg 1 = Learnbeat 6.1 t/m 6.5

Communicatie in de zorg 2 = Learnbeat 6.6 t/m 6.10

Het communicatieproces

Communiceren

Communiceren is het met elkaar in contact treden en uitwisselen van informatie.

Voor iedere vorm van communicatie zijn drie dingen nodig:

• de zender
• de boodschap
  
• de ontvanger

Er zijn twee soorten communicatie: verbale communicatie en non-verbale communicatie.

verbale en non-verbale communicatie

verbale communicatie = met woorden -->    informatie op inhoudsniveau.

non-verbale communicatie = zonder woorden  -->  informatie op betrekkingsniveau.

Voorbeelden non-verbaal:

• gezichtsuitdrukking/ mimiek
• intonatie/ stem
• volume van stem
• spreektempo
• gebaren
• lichaamshouding

Observeren en interpreteren 

Observeren

Observeren is doelgericht en bewust waarnemen om bepaalde gegevens te verkrijgen.

Interpreteren

Interpreteren is het toekennen van een betekenis aan gegevens die je hebt verzameld of aan wat iemand zegt, doet of laat.

Contact maken

Valkuilen:

• Probeer niet alles zelf op te lossen.
  
• Dooddoeners belemmeren het contact.
  
• Trek niet te snel conclusies.

Actief luisteren:

• oogcontact
• Stel vragen waaruit je belangstelling blijkt.
• Reageer af en toe met verbale ondersteuningen.
  
• Houd een afstand tot je gesprekspartner waarbij je nog op een normale spreektoon kunt praten.
  
• Neem de lichaamshouding van de ander aan.
  
• Pas je mimiek en intonatie aan.

Vragen stellen

Soorten vragen

Er zijn drie verschillende soorten vragen. 

• Open vragen 
• Gesloten vragen 
• Suggestieve vragen

Open vraag:

Gesloten vragen of keuze vragen

Suggestieve vragen:

Reflecterende vragen:

Retorische vragen:

Gerichte vragen:

Gesprekstechnieken

Luisteren= belangrijkste in communicatie 

Goed luisteren belangrijk omdat:

• Je krijgt meer informatie, beter begrijpen van de zorgvrager
• Je toont respect, de zorgvrager voelt zich echt gehoord
• Je voorkomt misverstanden
• Bevordert samenwerking met zorgvrager en collega's
• Beter begrip voor standpunt ander, je kunt beter onderhandelen.

LSD (luisteren, samenvatten, doorvragen) uitgelicht:

Belangrijk onderdeel van lsd             Goede vragen stellen.

Verschillende soorten vragen:

-Open vragen

-Gesloten of keuzevragen

-Suggestieve vragen

-Reflecterende vragen

-Retorische vragen

-Gerichte vragen

Lastige gesprekken

Bv. slecht nieuws brengen..

Belangrijk dat je je goed voorbereidt en aandacht hebt voor gevoelens van zorgvrager.

Hebben jullie zelf ervaring met slecht nieuws gesprek? Hoe ging dit?

Communiceren via sociale media en mail

Valkuilen:

• Foto's  op sociale media/gesprekken

Je hebt vaak geen idee dat foto's of gesprek zoveel mensen zouden bereiken (gesloten groep, gesprek was prive..)

NA het plaatsen van tekst of foto heb je geen enkele invloed meer op hoe dit zich verspreidt!!

Veel voorkomende regels binnen zorgorganisaties m.b.t. sociale media:

Klassikaal maken: LB 6.1.A3

Klassikaal maken: LB 6.1.B3

test je kennis

Klassikaal maken LB 6.1.C 1 t/m4

feedback geven en ontvangen

Feedback is een persoonlijke mening over gedrag van een ander, om het gedrag te stimuleren of juist te ontmoedigen. Het gaat niet over de gehele persoon. Goede feedback is opbouwend, waardoor de ontvanger iets kan veranderen.

• Positieve feedback: wat je goed vindt aan het gedrag van een ander.
  
• Negatieve feedback: wat iemand ongewenst, onprettig vindt aan het  gedrag van een ander. 

feedback

• Opbouwende feedback: kritiek met respect.
• Afbrekende feedback: aanvallende kritiek genoemd.

• ineffectieve feedback: feedback die de ander niet accepteert.
  
• effectieve feedback: feedback waardoor de ontvanger gedrag aanpast.

 tips bij feedback geven

• Noem de ander bij de naam en benoem onderling vertrouwen.
  
• Vertel over welke concrete informatie het gaat: wie, wat, waar, wanneer.
• Wacht niet te lang met feedback geven.
  
• Gebruik een ik-boodschap: jouw gedachten en gevoelens zijn bij het   gedrag.
• Vraag of de ander de situatie herkent en jouw gevoel begrijpt.
  
• Geef aan welk gedrag je wenselijk vindt.

Klassikaal maken: LB 6.1.F 8+9

Pas je kennis toe: 

feed back

noem 2 dingen die je deze les hebt geleerd

Als er nog tijd is:

Maken huiswerk volgende keer: LB 6.2 A + B

• volgende les:

mindmap en SWOT analyse

• evaluatie
• vragen?