les 3 Rechtsstaat §2/3

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Rechtsstaat §3

Deze les:

1. HH §2: grondrechten + kenmerken rechtsstaat
2. §3: Hoe transparant moet de overheid zijn? 
3. Voorbereiding rollenspel

Grondwet

De Nederlandse Grondwet

welke grondrechten
herken je?

Welke drie grondrechten vind jij het belangrijkst? Waarom?

Noem de 4 kenmerken van een rechtsstaat:

Kenmerken rechtsstaat

De aanwezigheid van grondrechten.
Grondrechten zijn niet absoluut. Beperking hiervan is dus mogelijk

De machtenscheiding of Trias Politica.
De macht is verdeeld in drie verschillende machten die elkaar controleren. In Nederland is van volledige machtenscheiding echter geen sprake.

Het legaliteitsbeginsel.
1) de overheid moet zich aan de rechtsregels houden
2) je kunt alleen gestraft worden voor iets dat in de wet strafbaar gesteld is ten tijde van de overtreding

Onafhankelijke rechtspraak. Rechters worden voor het leven benoemt. Ze baseren hun uitspraak onder andere op de vier rechtsbronnen (zie volgende slide).

4.§3: Hoe transparant moet de overheid zijn? 

• Legaliteitsbeginsel

• Rechtszekerheid

• 6 rechtsbronnen

• Schaduwmachten

• Scheiding der machten

Rechtsbronnen

Plekken waar je het recht terug kunt vinden:

1. Grondwet
   
2. Wetten
3. (internationale) Verdragen
4. rechtspraak 
5. Jurisprudentie: gerechtelijke uitspraken
6. Gewoonterecht (niet alle wetten staan op papier maar iedereen volgt de ongeschreven regels).