4.3 De tweede wereldoorlog in Europa (deel 2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

De Tweede Wereldoorlog

4.3 De tweede wereldoorlog in Europa (deel 2)

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

In deze les leer je: 

- Hoe Joden werden vervolgd en vermoord.

Wat weet jij eigenlijk van
de Holocaust?

Antisemitisme

• Hoewel het, officieel, haat richting alle Semitisch sprekende volken betekent,
  

wordt het eigenlijk alleen gebruikt als ander woord voor Jodenhaat

• Antisemitisme bestaat al duizenden jaren...
  

voorbeeld antisemitisme en propaganda

Rassenleer

Antisemitisme

• Ook nu nog antisemitisme 

Rassenleer

• Nazi's waren volgens zichzelf
  beter dan anderen.
• Arisch ras van de Germanen. 
• Vooroordelen over anderen.
• Mocht niet vermeng worden met
  lagere mensensoorten. 

Kristallnacht

9 november 1938

• In Parijs vermoordt een jonge Jood, Herschel Grynszpan, een Nazi. 
• Na een radiotoespraak van Joseph Goebbels, trekken Duitsers massaal de straat op om eigendommen van Joden te vernielen.
• De politie en SS kregen de opdracht om niet in te grijpen.

Uitsluiten

• De Nazi's willen de Joden steeds meer uitsluiten van het openbare leven in Duitsland
• Spullen kopen in Joodse winkels? Dat doet een échte Duitser niet!

Holocaust

Hitler zei dat joden minder waren. 

Vanaf 1933 nam het Duitse regime wetten aan, waardoor joodse Duitsers hun burgerrechten verloren. 

Waarschuwing!

De beelden in dit deel van deze les,

kunnen als schokkend worden ervaren.

invoering getto’s

(naam komt uit de Middeleeuwen:

Joodse wijk in Venetië)

In de getto's was het leven zwaar: 

er was te weinig woonruimte voor de 

duizenden joden die er moesten leven.

Een ander probleem in de ghetto's

was de beperkte hoeveelheid voedsel.

Veel mensen stierven aan ondervoeding op straat

• Voor de Duitsers zijn concentratiekampen veel 'overzichtelijker' en 'effectiever' om het 'Joodse probleem' op te lossen.
• Waar in ghetto's nog manieren worden gevonden om te verstoppen voor de Duitsers, is dat in de kampen vrijwel onmogelijk.

Het vermoorden van Joden begint al vroeg in de oorlog,

al gaat dit in eerste instantie nog niet systematisch.

Veel executies gebeuren door de SS-Einsatzgruppen.

Deportatie en moord

• Grootste moordpartij in Babi Yar, bij Kiev in Oekraïne --> 33.000 joden vermoord in 2 dagen.
  
  
• Ook veel psychologische effecten op de moordenaars. 
  
  
• Ging volgens de nazi's te traag.

In nederland 

eind 1942 worden eerste Nederlandse joden naar vernietigingskampen gedeporteerd

Vaak via doorgangskamp: Westerbork of Vught 

Deportatie 

Wegvoeren van Joden in veewagons richting Vernietigingskampen

Auschwitz

• 16 september 1943 aankomst in Auschwitz
• Vernietigingskamp en werkkamp 
• Ongeveer 1.300.000 doden

Al het bewijsmateriaal moeten worden vernietigd:

kleding, foto's...lichamen.

De joden werden kaalgeschoren voor ze de gaskamers binnengingen

• Onder andere de gevreesde arts Joseph Mengele gebruikt
• Joden voor de meest bizarre en vreselijke experimenten...
• Mengele vlucht uiteindelijk naar Argentinië met behulp van o.a. de katholieke kerk. 

• Bijvoorbeeld experimenten die 'nuttig' waren voor het Duitse leger... 
• Zoals hoe veel kou of hitte een mensenlichaam kan verdragen.
• ...of om te kijken of het menselijk lichaam een ziekte als tuberculose zelf kan bestrijden: door de ziekte rechtstreeks in het bloed en de longen te spuiten...

Als de oorlog op zijn einde loopt, moeten de Duitsers al het bewijsmateriaal voor hun misdaden laten verdwijnen: elk lichaam moet weer worden opgegraven en verbrand.

De Holocaust:

6.000.000...

6 jaar oorlog

=

1 miljoen joden per jaar

=

83.000 joden per maand

=

>2700 joden per dag

Let op: het systematisch uitroeien begon pas in 1942

Nooit meer?

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er gedurende verschillende (burger)oorlogen

groepen mensen vanwege hun afkomst vermoord:

Irak (Koerden)

Joegoslavië (Bosniërs)

Rwanda (Tutsi’s)

Aantekening

De holocaust begint met het uitsluiten en vernederen van de joden maar wordt uiteindelijk een fabrieksmatige massamoord in de concentratiekampen waarbij miljoenen mensen om het leven komen

Niet alleen joden zijn het slachtoffer, ook Homoseksuelen en Roma en sinti worden vermoord

Begrippen uit deze les

• Deporteren
• Holocaust
• Rassenleer
• Regime
• Vernietigingskamp

Huiswerk

Maken 4.3 De tweede wereldoorlog in Europa 
Opdracht 5, 6, 9