Les 7 Beenklachten + contextuele factoren

• Triage
• MBO
• Studiejaar 2

Triage Les 2.1.7 2023-2024

Beenklachten 

Contextuele factoren

I. Bosma, A. van Werven & V. Holtrust

Wat gaan we doen deze les?

- Inchecken

- Terugblik vorige les

- Beenklachten

- Contextuele factoren

- Casus voor de klas (inhalen miniproeve)

- Huiswerk 

Herhaling vorige les:

Armklachten
Wat weet je nog?

Pijn thorax
Artritis - bursitis
Neurologische klachten 

Waarom de link met pijn thorax?

- mogelijk a typisch verlopen myocardinfarct - uitstralende pijn in de (li) arm

Artritis/bursitis 

- ontsteking (gewricht/slijmbeurs) - klachten: pijn, roodheid, zwelling, warmte 

Neurologische klachten

- hoe vraag je dit uit? (FAST)

- hierbij ook hernia (nek) meenemen in je overweging 

- waarom verschil in tijdsduur korter of langer dan 12 uur? - trombolyse

Voorbereiding

Heb je het onderwerp voorbereid?

Zijn er vooraf vragen?

Beenklachten 

Klacht van been en/of heup, zonder trauma

Denk aan pijn, zwelling, roodheid of warm aanvoelen

Huidafwijkingen vallen onder huidklachten

Onderwerpen

- U1 en U2 neurologische uitval

- Dikke benen

- Zweepslag
- Erysipelas
- Trombosebeen

 

Neurologische uitval 

Bij U1 en U2 zie je vragen omtrent neurologische uitval.

Wat wil je weten en waarom?

FAST - test

Zouden de klachten aan de benen voort kunnen komen uit een neurologisch probleem? (krachtsverlies? coördinatiestoornis?)

Wanneer zijn ze begonnen? (< of > 12 uur i.v.m. mogelijke trombolyse)

Zijn de klachten nog aanwezig?

Heeft u een hernia? (met name armklachten bij een nekhernia en beenklachten bij rughernia) 

Dikke benen

Één dik been

Twee dikke benen 
Combinatie kortademigheid - wat zou er kunnen zijn? 

Dik en/of rood been nóóit telefonisch advies

Één dik/rood been - altijd laten komen, niet verantwoord dit telefonisch af te handelen. Afhankelijk van bijkomende klachten bepaal je de urgentie

Twee dikke benen - hartfalen 

zonder benauwdheid/kortademigheid en/of roodheid --> oedeem --> U5, benen hoog

één been i.c.m. kortademigheid: 

Longembolie vanuit een trombosebeen.

Stolsel schiet los en gaat naar de longvaten.

Ook pijn vastzittend aan de ademhaling

Risicofactoren trombose: operatie, langdurige bedrust, eerdere trombose, kraambed

twee benen i.c.m. kortademigheid: 

(ernstig) Acuut hartfalen - vocht hoopt zich op bij de longen dan U2 

Wat weet jij over een zweepslag?

Acuut ontstaan scheurtje in een kuitspier. Geeft meestal plots heftige pijn in de kuit. In eerste instantie zijn er, behalve lokale drukpijn, geen symptomen. Later ontstaat een zwelling van het been, soms is een bloeduitstorting zichtbaar. Een zweepslag en een trombosebeen zijn soms moeilijk van elkaar te onderscheiden.

Kijk op thuisarts.nl voor adviezen 

Wat is juist over erysipelas?

1. virale infectie, zwelling, roodheid, warmte, vage plek
2. bacteriële infectie, roodheid, warmte, scherp begrensd
3. bacteriële infectie, roodheid, warmte, vage plek
4. virale infectie, bleekheid, koud, scherp begrensd

B

Ander woord: wondroos 

Vaak aan been

bacterie (meestal streptokok) via opening in de huid (wondje - porte d'entree) naar binnen

rood, scherp begrensd, warm, dik, glanzend

Pijnlijk!

Kan ook gepaard gaan met ziekzijn, malaise, koorts 

Behandeling:

AB kuur

Zwachtelen/steunkous

In triagewijzer staat natte kompressen, op thuisarts staat dat dit niet bewezen is...

Trombosebeen

Wat is het?

Oorzaak/risicofactoren

Symptomen

Complicatie

Behandeling

Een bloedprop sluit een of meer van de diepe venen in het been af.

Oorzaak kan zijn een periode van stilzitten of stilliggen zoals bij ziekenhuisopname, gips, lange reis, maar ook pilgebruik, roken, zwangerschap of een aangeboren aanleg voor trombose.

Klachten uiten zich vaak in pijn, zwelling, verkleuring van het been en warmte. Pijn kan stekend of krampend zijn, soms fors, soms gering. Oedeem ontstaat door een afsluiting van een of meer bloedvaten. Het been kan warm en rood worden door een ontsteking. 

Een van de complicaties is het losschieten van de bloedprop. Deze loopt vast in een longarterie (longembolie). Om de diagnose trombosebeen met zekerheid te stellen, is onderzoek in het ziekenhuis nodig. 

De behandeling bestaat uit antistollingsmedicatie en compressietherapie. Als iemand al orale anticoagulantia of een DOAC gebruikt, is trombose niet waarschijnlijk.

Mw de Boer belt; ze heeft één dik en rood been en is kortademig. Welke urgentie hoort hierbij?

1. U1
2. U3
3. U2
4. U4

U2 spoed

Mogelijk longembolie vanuit trombosebeen

Mevrouw Evertson heeft last van haar knie sinds enkele dagen. De klachten nemen toe.
De knie is dik, pijnlijk en voelt warm aan. Ze heeft geen koorts. Welke urgentie kies jij?

1. U1
2. U5
3. U3
4. U4

U4, laten beoordelen binnen 24 uur

Wanneer zij koorts heeft - ophogen naar U3

Wat zou er aan de hand kunnen zijn?

beginnende artritis/bursitis

Contextuele factoren

Wie weet nog wat dit is?

Waarvoor dient dit?

Voorbeelden.

duur van de klachten en het verloop

andere ziekten, medicijngebruik

communicatieproblemen of onduidelijke hulpvraag

geen mantelzorg

ernstige ongerustheid

inconsistent verhaal/verhaal klopt niet

recente operatie of opname

Casussen voor de klas 

DA - wie moet nog miniproeve inhalen? 

Speel een casus en benoem je leerdoel

Patiënt - doktersassistente - blijf in je rol 

Na bespreking elkaar feedback geven - tips en tops uit de klas

Resterende tijd

In kleine groepjes oefenen met casussen

of

Zelfstandig aan Medilect werken (moet af voor de toets)

of 

Voorbereiden volgende les - lezen, casus schrijven

Besteed je tijd nuttig en gebruik ons om je te helpen met vragen! 

Volgende les/huiswerk

Trauma algemeen/extremiteit 

Twee casussen schrijven en mee nemen
Pijnstilling adviseren

Medilect module beenklachten  maken