4 H/V Diffusie en osmose

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Telefoon in tas of jas

Tas van tafel

Pen, potlood & notitieschrift pakken

Herhaling. Welke drie stoffen hebben we nodig om een DNA nucleotide te maken?

Herhaling. Welke drie stoffen hebben we nodig om een DNA nucleotide te maken?

Fosfaat, Desoxyribose (suiker) en Stikstofbase (A, T, C, G)

Herhaling. Matthijs heeft een stukje DNA met de coderende streng van acgcgttacaaa. Hoe ziet de bijbehorende (matrijs)streng er uit?

Herhaling. Matthijs heeft een stukje DNA met de coderende streng van acgcgttacaaa. Hoe ziet de bijbehorende (matrijs)streng er uit?

tgcgcaatgttt

Leerdoelen

Wat is diffusie en osmose? 

Wat is het verschil tussen actief en passief transport?

Waarom hebben dierlijke cellen geen turgor en plantaardige cellen wel?

Deze les zal over transport in en uit de cel gaan. Welk celorganel speelt hierin een centrale rol?

Deze les zal over transport in en uit de cel gaan. Welk celorganel speelt hierin een centrale rol?

Celmembraan

Even herhalen

Het Celmembraan - Fosfolipiden

• Semi-permeabel / selectief permeabel (laat niet alle stoffen door)

• Hydrofiel - mixt met water / Polair
  
• Hydrofoob - kan niet met water / vetoplosbaar

• Ionen (atomen met een + of - lading)

Diffusie

• Natuurkundig verschijnsel
  
• Deeltjes (moleculen) bewegen 
  
• Deeltjes bewegen net zolang totdat ze gelijkmatig verdeeld zijn over de ruimte = dynamisch evenwicht
  
• Van een hoge concentratie naar een lage concentratie
  

Bij diffusie gaan deeltjes van een lage concentratie naar een hoge concentratie

1. Waar
2. Niet waar
3. Soms wel, soms niet

Bij diffusie gaan deeltjes van een lage concentratie naar een hoge concentratie

Antwoord B: niet waar

Diffusie is passief. Kortom, het kost ons lichaam geen energie

1. Waar
2. Niet waar
3. Soms wel, soms niet

Diffusie is passief. Kortom, het kost ons lichaam geen energie

Antwoord A: waar

Diffusie. Hoe komt het dat als iemand deodorant gebruikt in de klas, je dit ook redelijk snel ruikt maar na een minuut niet meer? 

Osmose

• De diffusie van water door een semi-permeabel membraan van een plaats met een lage osmotische waarde naar een plek met een hoge osmotische waarde
• concentratie opgeloste deeltjes het hoogst is, heeft de hoogste osmotische waarde. 

Lagere osmostische waarde =

Hogere osmostische waarde =

Dezelfde osmostische waarde =

isotoon

Samengevat:

Actief transport

• Kost de cel energie (ATP)
  
• Meestal transport van een lage concentratie opgeloste stof naar een hoge concentratie opgeloste stof
• Bij grotere moleculen 
  
• Speciale eiwitten in celmembraan die stoffen 'vastpakken' en aan de andere kant 'loslaten'

www.bioplek.org

Door welk celorganel wordt ATP voor actief transport geleverd?

Door welk celorganel wordt ATP voor actief transport geleverd?

Het mitochondrium

In het cytoplasma van een zenuwcel is de K+ concentratie veel hoger dan buiten de cel. Welk transportproces maakt dit mogelijk?

1. diffusie
2. actief transport
3. passief transport
4. osmose

In het cytoplasma van een zenuwcel is de K+ concentratie veel hoger dan buiten de cel. Welk transportproces maakt dit mogelijk?

Antwoord B: actief transport

Hiernaast staat een celmembraan
schematisch getekend.
Door welk onderdeel passeren
vetmoleculen het celmembraan?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Hiernaast staat een celmembraan

schematisch getekend.

Door welk onderdeel passeren

vetmoleculen het celmembraan?

Aan het werk

Open 10vbiologie en lees van 2.4 Opname en afgifte stoffen (VWO) of 1.6 (HAVO). 

Opdrachten: zie Planner op itsLearning