H4

• Economie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

Welkom 4 mavo

Herhalingsles over H4

Economie

Examentraining

Programma

Welkom

Vragen over H4?

Samenvatting kort en krachtig

Aan de slag met H4 examenopdrachten!

Overige tijd: leren

Vragen over H4?

Wie heeft er vragen of een begrip uit dit hoofdstuk?

Machtpositie arbeidsmarkt

Werknemer

- kan solliciteren 

- Financieel afhankelijk van het loon

- Functie zo goed mogelijk

uitvoeren

Werkgever

- Personeel aannemen en ontslaan

- Betaalt het loon

- bepaalt je functie

Beslist over promotie

Bescherming werknemers

Door de overheid

- Wettelijk minimumloon

- Doorbetaling van loon bij ziekte

- Uitkeringen  ( WW en WIA)
- Arbowet ( arbeidsomstandigheden

- Arbeidstijdenwet 

- Ontslagbescherming ( altijd toestemming bij uwv!)

Redenen om te werken

Arbeidsmotieven om te kiezen voor werk:

- Salaris

- Ontwikkeling en ontplooiing

- Zinvol bezig zijn 

- Sociale contacten

- Regelmaat in je tijdsindeling 

Uurcontracten

- Voltijd/fulltime baan 

Werk je meer dan 36 uur in de week

- Deeltijd/parttime baan

werk je minder dan 36 uur in de week

Wit,grijs,zwart

Wit werk: Betaald werk waarover je loonbelasting en sociale premies betaalt.

Grijs werk: Onbetaald werk zoals het opruimen van je kamer en vrijwilligerswerk.

Zwart werk: Betaald werk waarover je geen belasting of sociale premies betaalt. Zwart werk is strafbaar.

Eigen onderneming

Voordelen

- Alle inkomsten zijn voor jezelf

- Zelfwerktijden bepalen

- Zelf bepalen wat je maakt

- Eigen baas over je bedrijf

Eigen onderneming (2)

Risico's 

• Te weinig vraag --> Minder werk en minder inkomen 
• Te veel concurrentie -->  te lage prijzen om winst te maken
• Geen bescherming door werknemersverzekering (WW,WIA)

- Zzp' ers:  Zijn ook afhankelijk van de opdrachtgevers 

Ondernemingsvormen (1)

Eenmanszaak

één eigenaar, kan wel

personeel in dienst hebben

Betalen beide inkomsten-

belasting en privevermogen

Vennootschap onder firma (vof)

twee of meer eigenaren (vennoten of firmanten):

taakverdeling

samen meer investeren

winst verdelen

Ondernemingsvormen (2)

Besloten vennootschap (bv)

één of meer aandeelhouders

aandelen niet vrij te verhandelen

Aandeelhouders zijn eigenaren

Bv en nv betalen winst of Vennootschapsbelasting 

Aandeelhouders rendement: dividend + stijging van aandelen

Naamloze vennootschap (nv)

iedereen kan aandelen kopen

aandelen worden op de effectenbeurs verhandeld

Productiefactoren

Primaire sector --> leveren vanuit natuur voedsel en grondstoffen 

Secundaire sector --> Verwerken van grondstoffen tot (eind)product

Tertiaire sector --> Handel, transport, banken, verzekeraars, supermarkt           (Commerciële dienstverlening)

Quartaire sector --> Onderwijs, overheidsdiensten (niet-commerciële bedrijven)

Voorbeeld

Primaire sector

primaire sector

tertiaire sector

secundaire sector

Quartaire sector

Vraag en aanbod werk

Werkgever                                                                         werknemer

evenwicht op de arbeidsmarkt

Krappe arbeidsmarkt: meer vraag dan aanbod 

veel onvervulde vacatures, minder werkloosheid

Ruime arbeidsmarkt: meer aanbod dan vraag

veel werkloosheid 

Arbeidsparticipatie

Arbeidsparticipatie = arbeidsdeelname, het deel van de bevolking dat werkt of wil werken.

Beroepsbevolking : totale bevolking X 100(%)= arbeidsparticipatie

Hogere arbeidsparticipatie is oplossing voor krappe arbeidsmarkt

Conjuncturele werkloosheid

Conjuncturele werkloosheid= Het gevolg van minder vraag naar goederen en diensten, door afnemende bestedingen

Structuele werkloosheid

Structurele werkloosheid Het gevolg van problemen aan de aanbodkant van de economie.

• Producten raken uit de tijd, geen productie meer
• Technologische ontwikkeling nemen werkplekken in
• Productie verplaatsen naar lagelonenlanden
• Werkzoekenden hebben niet de opleiding voor banen

Soorten werkloosheid

Werkloosheid tegengaan!

Overheid

• Belasting verlagen
• Werkgelegenheid creëren
  
  

Werkgevers

• Lonen verhogen
• loonmatiging toepassen ( Beperking van loonstijging)
• Meer innovatie naar nieuwe producten of productiemethode

Aan de slag

Examenopdrachten van H4 Economie boek. Blz. 130

Opdrachten 1 t/m3 

tijd 5 minuten, daarna bespreken

Klaar? Check welke begrippen BAM is vergeten!

Aan de slag

Examenopdrachten van H4 Economie boek. Blz 131

OPdrachten 4 t/m 6 

tijd 5 minuten, daarna bespreken

Klaar? Check welke begrippen BAM is vergeten!

 

Aan de slag

Examenopdrachten van H4 Economie boek. Blz 132

OPdrachten 7 t/m 9

tijd 5 minuten, daarna bespreken

Klaar? Check welke begrippen BAM is vergeten!

Aan de slag

Examenopdrachten van H4 Economie boek. Blz 133

Opdrachten 10 en 11

tijd 5 minuten, daarna bespreken

Klaar? Check welke begrippen BAM is vergeten!