20-21 / H7 - Informatiesystemen

• Retail
• MBO
• Studiejaar 2

Lesdoelen:

• Je leert hoe bedrijven (online) informatie
     verwerken (par. 7.1).
  
• Je leert wat optimale bestelgrootte is (par.
    7.2).
  
• Je leert hoe de voorraadadministratie van
    een winkel wordt bijgehouden middels
    geautomatiseerde systemen (par. 7.3).
  
• Je leert de belangrijkste punten bij goed
    voorraadbeheer (par. 7.3).

Belangrijk in dit hoofdstuk zijn de volgende examentermen:

• Je moet weten wat optimale bestelgrootte
    is. 
• Je moet de knelpunten van
    voorraadbeheer kennen.

7.1 Informatiesystemen

• Klanten en ondernemers kunnen overal gegevens vandaan halen.
• Klanten vooral via internet.
• Ondernemers gebruiken daarvoor, naast internet, hun
    informatiesysteem.

Behoefte aan informatie

• Als ondernemer wil je graag diverse informatie weten zoals:
              - Welke artikelen zijn er op voorraad?
              - Is er niet te veel derving?
              - Welke klantwensen zijn er?
• Daarvoor maak je gebruik van informatiesystemen.

Informatiesystemen

• Onderscheid tussen hardware en software.
• Hardware: voorbeelden zijn computers, PDA's, tablets, telefoons, wifi-points, scanners.
• Software: de programma's en apps die zorgen dat de informatie ook daadwerkelijk verwerkt
   wordt.

Voorbeelden informatiesystemen

• Sommige bedrijven gebruiken meerdere informatiesystemen: bijv. voor
   de kassa, voor het voorraadbeheer en voor de personeelsadministratie
• MIS - Managementinformatiesysteem
• Online informatie

MIS

• Kun je nog binnen of naast het  informatiesysteem
   hebben.
• Management kan hiermee beslissingen nemen die de
    prestaties van het bedrijf kunnen verbeteren.
• Ook te gebruiken om te meten of een onderneming haar
   doelstellingen bereikt.
• Hiervoor moet je eerst indicatoren vaststellen.
• Die indicatoren kun je gebruiken om vergelijkingen te
   maken met een eerdere periode, andere filialen of
   gemiddelden in de branche.
  
• Voorbeelden van indicatoren voor een retailer zie volgende
    dia. 

online informatie

• De clicks van bezoekers in de webwinkel
   leveren veel informatie op.
• Kijkt een klant alleen naar de informatie,
    recensies en prijzen van producten of
    bestelt hij ook daadwerkelijk?
• Er kan veel informatie uit de clicks van
    mogelijke klanten worden gehaald, maar in
    dit vak gaat het vooral om de gevolgen van
    de voorraad. Dat zien we op de volgende
    dia.

Optimale bestelgrootte (par. 7.2)

• Als winkelier heb je te maken met voorraadkosten en met bestelkosten. 
• Voorraadkosten: je maakt kosten om je voorraad aan te houden (rente, ruimte, risico).
• Bestelkosten: je maakt kosten om je voorraad te bestellen.
• Deze kosten samen noem je de totale kosten.
• In hoofdstuk 4 hebben wij het berekenen van deze kosten behandeld.
• Optimale bestelgrootte is de hoeveelheid artikelen die je per keer bestelt waarbij de
   optelsom van de voorraadkosten en de bestelkosten zo laag mogelijk is. 

Berekenen optimale bestelgrootte

• In par. 7.2 op pag. 224 en 225 staat de formule van Camp uitgelegd.
• Met deze formule kun je de optimale bestelgrootte berekenen.
• Jullie hoeven deze formule echter niet te kennen voor jullie examen!

Voor de optimale bestelgrootte kijk je naar twee soorten kosten? Welke kosten zijn dat?

Uitwerking vraag

Optimale bestelgrootte:

De hoeveelheid artikelen die je per keer bestelt waarbij de optelsom van de voorraadkosten en de bestelkosten zo laag mogelijk is. 

Geautomatiseerde voorraadadministratie (par. 7.3)

• Winkels houden hun voorraadadministratie bij met
   geautomatiseerde systemen.
• Bijvoorbeeld scankassa's.
• Bij- en afboeken gebeurt digitaal.
• Bijv. digitale pakbonnen waarbij de voorraad na het scannen
   direct wordt bijgeboekt.

Goed voorraadbeheer

Met goed voorraadbeheer ben je voorbereid op allerlei problemen met de voorraad zoals:

• Je kunt aan de vraag van de klant voldoen, geen nee-verkoop.
• Je hebt goederen niet te lang op voorraad (kunnen dan bijv. niet bederven of raken niet uit de
    mode).
• Je hebt niet te veel goederen op voorraad (waardoor een deel misschien niet wordt
    verkocht).
• Artikel in de aanbieding --> genoeg extra voorraad om aan extra vraag te voldoen.

Belangrijkste punten bij voorraadbeheer

• Bij voorraadbeheer moet je rekening houden met een aantal belangrijke punten.
• Een overzicht van deze punten zien we op de volgende dia.

Welke gegevens zijn belangrijk bij het bepalen van de juiste bestelprocedure?

1. bestelfrequentie van een artikel
2. bestelgrootte van een artikel
3. omzetsnelheid en levertijd van een artikel
4. hoeveel winst je maakt op een artikel

Wat is het verband tussen leveringsfrequentie en voorraad?

1. Hoe lager de leveringsfrequentie hoe lager de voorraad.
2. Hoe hoger de leveringsfrequentie hoe hoger de voorraad.
3. Hoe lager de leveringsfrequentie hoe hoger de voorraad en andersom.

Bij welk soort artikelen zal de leveringsfrequentie hoog zijn?

Uitwerking vraag

Hoge leveringsfrequentie bij verse artikelen.

Als je gaat bestellen, met welke factoren
heb je dan te maken
als het gaat om de grootte van de voorraad?

Uitwerking woordweb

Grootte van de voorraad - bij het bestellen moet je rekening houden met:

• Maximale voorraad: bijv. afhankelijk van schapruimte.
• Minimale voorraad: geen nee-verkoop.
• Levertijd van een artikel.
• Rekening houden met onverwachte pieken in de vraag naar een artikel.

Hoe noem je de voorraad die je aanhoudt om een onverwachte piek in de vraag naar het artikel op te vangen?

Uitwerking vraag

Veiligheidsvoorraad.

Welke factoren zijn van invloed
op de bestelfrequentie?

Uitwerking woordweb

Bestel- en voorraadkosten --> factoren die van invloed zijn op de bestelfrequentie:

• leveringsfrequentie (hoe vaak kan er geleverd worden)
   - in bijv. supermarkten wordt een aantal keren per week geleverd
   - in andere branches bijv. maar één keer per week of nog minder vaak
• omzetsnelheid (hoe vaak wordt de gemiddelde voorraad per periode verkocht)
• kosten van de opslag (voorraadkosten)
• bestelkosten

Wat hebben we net behandeld van H7?

• Winkels verwerken informatie middels informatiesystemen.
• MIS (managementinformatiesysteem) + indicatoren om vergelijkingen te maken met een eerdere periode, andere filialen of
   gemiddelden in de branche.
• Online informatie.
• Optimale bestelgrootte.
• Geautomatiseerde voorraadadministratie.
• Belangrijke aspecten bij voorraadbeheer zoals de juiste bestelprocedure, grootte van de voorraad, leveringsfrequentie,
   schommelingen in de vraag, seizoeninvloeden, trends en rages, reclame en bestel- en voorraadkosten.

Formuleblad

Bij het examen zit een formuleblad. Op dit formuleblad staan de formules van de volgende berekeningen:

• Bestelfrequentie
• Bestelpunt
• Gemiddelde voorraad
• IWO berekenen met begin- en eindvoorraad (let op: IWO berekenen met brutowinst staat niet op het formuleblad)
• Omzetduur
• Omzetsnelheid
• Servicegraad
• Technische (werkelijke) voorraad