Les 1 Thermodynamica vakdidactiek

• natuurkunde
• HBO
• Studiejaar 2

Artikel 'Werken aan vaktaal bij de exacte vakken'

Welke rol speelt taalvaardigheid bij het begrijpen van leerstof? 

Doel	Nut van taalgericht lesgeven ervaren
Groep	Drietallen
Tijd	'10
Materiaal	Gatentekst op mavo, havo/vwo en HBO niveau
Instructie	Ieder uit je groepje ontvangt een andere gatentekst. Ieder bestudeerd eerst individueel één gatentekst. Daarna deel je je bevindingen met je groepje.
Ronde 1	Lees de tekst en beantwoord de volgende vragen: - Waar gaat de tekst volgens jou over? - Waar loop je tijdens het lezen van de tekst tegenaan? - Welke kennis zet je in om deze tekst te begrijpen?	Individueel '5
Ronde 2	Bespreek binnen je groepje je bevindingen. Welke overeenkomsten en verschillen ervaren jullie tussen de verschillende niveaus?	Drietallen '5
Afronden	Wat denk je te leren bij deze workshop over taalgericht lesgeven? Noteer jullie antwoord op de volgende dia.	Klassikaal '5
Klaar	Welke modus roept deze opdracht bij je op? Noteer jullie antwoord op één van de volgende dia's.

Wat denk je te leren bij deze workshop over taalgericht lesgeven?

Welke modus roept deze opdracht bij je op?

Beschrijf een moment waarvan je denkt dat leerlingen jou niet begrepen op het gebied van taal. Denk aan: tijdens de les, met een toets, een verslag, een coachingsgesprek, etc.

Etmaal? V6

Dia? H5

Opdracht naar aanleiding van het lezen van de twee NVOX artikelen: ‘Taal: brug naar motivatie en begrip’ deel 1 en 2.

Schrijf de essentie van de artikelen in 1 zin op.

Nut van taalgerichtlesgeven

Op de volgende slide staat een link naar een website. 

Lees het artikel en geef antwoord op de volgende vraag:  

Wat is volgens Erik van Caem het nut van Taalgericht lesgeven? 

https:

Wat is volgens Erik van Caem het nut van Taalgericht lesgeven?

Didactiek niveau 1

Werkplaatsbijeenkomst --> DAT / CAT

Didactiek niveau 2

Twee werkplaatsbijeenkomsten --> pijlers Taalsteun en interactie en 4-takt woordenschat 

Eindopdracht --> VUL (voorbeeldig uitgewerkte les) waarin alles in één les wordt toegepast. 

TGL bij Thermodynamica

Ophalen van de voorkennis

Toepassen van de theorie

Hoofdonderwerpen

- Bewustwording van het belang van taal in de lessen en bij het leren;

- Theorie DAT-CAT;

- Vakdoelen en taaldoelen;

- De 3 pijlers van Taalgericht Vakonderwijs (Context, Taalsteun, Interactie);

- Didactiek van woordenschatontwikkeling (De Viertakt)

Leerdoelen

● Je weet op welke wijze het alledaags taalgebruik verschilt van schools taalgebruik.

● Je past de specifieke vakdidactische kennis van Taalgericht Vakonderwijs toe in je lessen.

● Je kunt daarbij je lessen zodanig aanpassen dat deze voor alle leerlingen toegankelijk zijn, zon

● Je kunt daarbij je lessen zodanig aanpassen dat deze voor alle leerlingen toegankelijk zijn, zonder het niveau te verlagen.

● Je bent daarbij in staat om in je lessen de drie pijlers Context, Taalsteun en Interactie vorm te geven.

● Je kent didactische mogelijkheden om de (vakspecifieke) woordenschat van leerlingen te vergroten.

● Je past de woordenschatdidactiek toe in je lessen.

● Je kunt (de beschrijving van) je lessen onderbouwen vanuit het theoretisch kader van Taalgericht Vakonderwijs.

Eindopdracht

DAT-CAT

Wat is het verschil tussen warmte en temperatuur?

DAT en CAT

Op de volgende slide staat een link naar een website. 

Bekijk de video's: Het verschil tussen warmte en temperatuur. 

Schrijf de beschrijvingen van de kinderen op. 

maken.wikiwijs.nl

Wat zijn de verschillen tussen DAT en CAT bij de begrippen “warmte” en
“temperatuur”?

Verschil dagelijkse taal en academische taal

Instructie met onderbouwing (dagelijks leven):

“Roer even in de thee, dan smelt de suiker”

Verklaring (academische omgeving):

“Als een vaste stof verwarmd wordt, gaan de moleculen sneller bewegen. De ruimte ertussen wordt groter, de aantrekkende krachten kleiner. Op een gegeven moment is de ruimte zo groot dat de vaste ordening verbroken wordt’

Hoe moeten leerlingen deze taal onder de knie krijgen?

Valkuilen

Wat gebeurt er als je het taalaanbod in de lessen (jouw uitleg, tekst- en opdrachtmateriaal) beperkt of vereenvoudigt?

Wat is een mogelijke oplossing? 

Mogelijke oplossingen

3 pijlers (taalsteun, interactie, context)

drieluik

Woordenschat

Mini lesjes

Iedere week een minilesje over een onderwerp van taalgericht lesgeven. 

De klas en de docent spelen de stage klas. 

Na afloop geeft de klas en docent feedback op het lesje en de

beschreven punten op de manier van didactisch coachen.

Didactisch coachen

Hoge verwachtingen zorgen voor goede resultaten. 

Hoe activeer en motiveer ik mijn leerlingen? 

Vragen stellen, feedback geven en beperkt aanwijzingen geven. 

 

Didactisch coachen

Kenmerken van effectieve feedback: 

- Overwegend positief;

- Specifiek;

- Kort;

- Doelgericht.

Didactisch coachen

Feedback op:

- inhoud;

- strategie;

- modus;

- persoonlijke kwaliteiten. 

Lesje warmte: DAT-CAT

Huiswerk bijeenkomst 2

Iedereen:
Lees hoofdstuk 1 uit Dijk, G., Hajer, M., Scharten, R., Vos, B. de
(2013).

Beschrijf in vijf zinnen hoe jij DAT-CAT in zou zetten in jouw les op de stage.

Groepje 1: Lesje warmte: DAT-CAT

Groepjes maken

1	DAT - CAT
2	Taalsteun
3	Interactie
4	Drieluik
5	Woordenschat
6	Modelling

Vakdoelen:
Aan het eind van de les:

● Weet je wat het kader van de cursus is en aan welke voorwaarden de eindopdracht moet voldoen;
● Ben je je bewust dat taal een belangrijk aandeel heeft in de vaklessen;
● En je je bewust van vaktaal en schooltaal in de vaklessen.

Taaldoelen:
Aan het eind van de les:

●Kun je beschrijven welke talige struikelblokken de
leerlingen tegenkomen in het vak;
● Kun je de termen DAT en CAT uitleggen aan de hand
van je eigen vak.

Wat neem je uit deze eerste bijeenkomst mee naar je eigen lespraktijk?