MAW 6v P1 W2

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

MAW 6v P1 W2

§9.2 Rationele actor-paradigma

Pagina 185

Leerdoelen

• Ik weet wat het rationele actor-paradigma is en kan dit herkennen, uitleggen en toepassen.
• Ik ken de drie belangrijkste aannames van het rationele-actor paradigma.
• Ik weet hoe het rationele-actor paradigma is ontstaan en wat de denkbeelden van Adam Smith waren. 
• Ik kan een voorbeeld noemen van een theorie bij dit paradigma.
• Ik kan uitleggen hoe dit paradigma van invloed is op het hoofdconcept verandering. 

Rationele actor-paradigma

Het handelen van zowel een individu als van het collectief wordt gezien als gevolg van logische afwegingen

Nutsmaximalisatie

Het streven naar zoveel mogelijk baten en zo min mogelijk kosten

Belangrijke aannames

1. Handelingsmogelijkheden doelgericht afwegen met een rationele afweging van kosten en/of baten
2. Rationeel handelen van actoren ordent de samenleving 

Belangrijke aannames

3. Handelen vanuit een afweging tot nutsmaximalisatie door het individu kan nadelige gevolgen hebben voor het collectief

Waarom zijn sommige landen zeer welvarend en andere landen minder?

Waarom zijn sommige landen zeer welvarend en andere landen minder?

Deze vraag is ter introductie op de gedachtegang van Adam Smith. Hij stelde zichzelf deze vraag ook. 

Adam Smith

Waarom zijn sommige landen zeer welvarend en andere landen minder?

The Wealth of Nations

Arbeidsdeling

Taken worden opgesplitst en mensen specialiseren zich in bepaalde handelingen dan kan er veel meer geproduceerd worden.

Vrije markt

Een markt waar goederen en diensten van de ene specialist kunnen worden geruild met die van een ander. 

Criminologische

theorie

Rationele keuze theorie:

Wanneer de baten hoger zijn dan de kosten, dan is de kans groot dat iemand voor crimineel gedrag kiest

Hoofdconcept Verandering

Het hoofdconcept Verandering verwijst naar richting en tempo van ontwikkelingen in de samenleving en de (on)mogelijkheden deze te beïnvloeden

Het filmpje over de accijnzen op sigaretten is een voorbeeld van het rationele actor-paradigma

Het filmpje over de accijnzen op sigaretten is een voorbeeld van het rationele actor-paradigma

Eens

Oneens

Huiswerk

Lezen §9.2: Rationele actor paradigma (LB blz. 185-187) 

Maken opdrachtenboek: §9.2 (OB blz. 122-127): Tekstverkenners 9.2, 7*, 9* 

§9.3 Conflict paradgima

Pagina 188

Conflict-paradigma

Groepen voeren in de samenleving een belangenstrijd met elkaar

Belangrijke aannames

1. Ongelijkheden in de samenleving zijn het gevolg van machtsverschillen
2. Ongelijkheden leiden uiteindelijk tot tegenstellingen, conflicten of strijd

Belangrijke aannames

3. Strijd kan resulteren in het verdwijnen van ongelijkheden

4. Na strijd kan gelijkheid ontstaan, maar na verloop van tijd zijn er weer nieuwe vormen van ongelijkheid

Uit Seneca, p. 188

Karl Marx

Das Kapital - analyse vrije marksysteem

Kapitaalbezitters

Arbeiders

Sociale ongelijkheid en conflicten tussen groepen met belangentegenstellingen staan centraal

01:15

Welk begrip past bij dit verschil?

Welk begrip past bij dit verschil?

1. Rationele actor
2. Inflatie
3. Sociale ongelijkheid
4. Conflict

Criminologische

theorie

Structurele deviantie theorie:

Criminaliteit is een logisch resultaat van sociale ongelijkheid in een samenleving

Hoofdconcept Verhouding

Het hoofdconcept Verhouding verwijst naar de wijze waarop mensen zich van elkaar onderscheiden en tot elkaar verhouden. En de manier waarop samenlevingen in sociale zin vormgeven aan deze verschillen. Het verwijst ook naar onderlinge betrekkingen tussen staten.

Conflict paradigma

Verhouding

Sociale ongelijkheid, macht en conflict passen hierbij

Belangentegenstelling is de motor voor veranderingsprocessen

Verandering

Diploma-inflatie

Er zijn steeds meer diploma's nodig voor een bepaalde baan. Hoe meer mensen een diploma bezitten, hoe minder deze waard is. 

Digitale kloof

Sommige mensen zijn digibeet en anderen digitaal zeer vaardig. Deze kloof vergroot de sociale ongelijkheid.

Huiswerk

Lezen §9.3: Conflict paradigma (LB blz. 188-190)

Maken opdrachtenboek: 

§9.3 (OB blz. 128-132): Tekstverkenners 9.3, 12, 13*, 14*