Signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Lesdoel:

Na deze les heb je dit geleerd:

Wat zijn  signaalwoorden?

Wat is een deelonderwerp?

Wat zijn signaalwoorden?

Een signaalwoord laat zien wat het verband is tussen alinea's. 

Waarom moet je in een tekst op signaalwoorden letten?

1. Dan begrijp je verbanden in de tekst.
2. Dat zijn belangrijke woorden.
3. Dan vind je de tegenstellingen.
4. Dan begrijp je de conclusie.

3 soorten signaalwoorden

Opsomming

Tegenstelling

Reden

Welk tekstverband zie je in deze zin:'

'Ik vind slapen zonde van mijn tijd. Niet alleen omdat ik er toch niet van uitrust, maar ook omdat ik daardoor minder tijd heb om te gamen.'

1. Tegenstelling
2. Opsomming
3. Reden

Welk tekstverband vind je in deze zin:
'Hardlopen heeft veel voordelen. Ten eerste is het een goedkope sport.'

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Reden

Je zag 2 voorbeelden van een opsomming. 

De signaalwoorden die daarbij passen, 

herken je hieraan:

Ook, verder, bovendien, ten tweede, vervolgens...

Welk tekstverband zie je hier?
'Veel leerlingen ontbijten niet omdat ze er geen tijd voor hebben.'

1. Opsomming
2. Reden
3. Tegenstelling

Welk tekstverband zie je in deze zin:
'Ik neem het liefst een Mcflurrie, want je mag zelf de smaken kiezen.

1. Tegenstelling
2. Opsomming
3. Reden

Je zag hier 2 voorbeelden van een reden.

De signaalwoorden die hierbij passen, 

herken je hieraan:

Daarom, want, omdat, namelijk

Welk tekstverband zie je hier:
'Enerzijds vind ik online les wel fijn. Anderzijds is het ook wel saai.'

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Reden

Welk tekstverband zie je hier:

'Deze telefoon heeft een groter scherm, maar de foto's zijn minder goed.

1. Reden
2. Opsomming
3. Tegenstelling

Je zag 2 voorbeelden  van een tegenstelling. 

De woorden die hierbij passen:

Enerzijds... anderzijds

Maar, daarentegen, aan de ene kant.. aan de andere kant... toch

Tot slot nog even dit:

Elke tekst heeft dus een ONDERWERP. Het gaat ergens over!

Een onderwerp bestaat uit deelonderwerpen. 

Die vind je in de alinea's. Een alinea is dus een stuk tekst over een deelonderwerp. 

Voorbeeld: "Sporten is gezond"

Als het onderwerp van een tekst SPORTEN is, 

kunnen dit de deelonderwerpen zijn:

bijvoorbeeld: spelregels, kleding, wedstrijd, trainen, eetpatroon, voeding...

Waarom is er een tekstdoel?

De schrijver van een tekst wil bij de lezer iets bereiken.

De tekst die geschreven wordt, heeft een doel.

Tekstdoel

De schrijver wil..

Voorbeeld tekstsoort

Informeren

Instrueren

Activeren

Overtuigen

Amuseren

dat je iets te weten komt

dat je weet hoe je iets moet doen

je overhalen om iets te doen

dat je zijn mening overneemt

je vermaken

krantenbericht, verslag sportwedstrijd

recept, gebruiksaanwijzing

reclametekst, uitnodiging

bespreking van een film

verhaal, leesboek, strip

Tekstdoelen en tekstsoorten

Je leest een tekst met een doel. Je wilt iets te weten komen. 

Of je wilt uitleg of instructies hoe je iets moet maken. 

 Een schrijver houdt dus rekening met het leesdoel van zijn publiek. Hij wil natuurlijk dat jij je doel bereikt: dat je iets begrijpt, of dat je iets gaat doen. 

Om dat doel te bereiken, kiest hij een tekstsoort. 

Even checken.....

tekstdoel?

Wat is het doel van deze afbeelding?

1. overhalen/activeren
2. amuseren
3. informeren
4. instrueren