Gram.Woordsoorten: zww, hww, kww

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1-3

Grammatica woordsoorten

zww, kww &  hww

Blz. 74 e.v.

lesdoelen

• je  herkent het ww-gezegde in een zin
  
• je herkent koppelwerkwoorden
  
• je kunt werkwoorden benoemen als hww, zww en kww

Jullie kunnen benoemen:

het werkwoordelijk gezegde;

het naamwoordelijk gezegde.

Nu gaan we leren

hoe we de werkwoorden in dat gezegde kunnen 

benoemen.

redekundig ontleden

taalkundig ontleden

Hoeveel werkwoorden zitten er in de volgende zin?

Even testen:

Alhoewel we allemaal graag naar Disneyland hadden willen gaan dit paasweekend, lijkt het ons toch beter om in groepjes van twee het dichtstbijzijnde tuincentrum te bezoeken.

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Het gezegde kan uit één of meer werkwoorden bestaan, die we allemaal een eigen naam kunnen geven. 

We zijn dan dus bezig met ontleden, én het 

namen geven aan de woorden ->
 taalkundig ontleden 

Drie verschillende werkwoorden

• zww = zelfstandig werkwoord
• kww = koppelwerkwoord
  
• hww = hulpwerkwoord

Zelfstandig Werkwoord (ZWW)

Heeft een heel duidelijke betekenis (het is een doe-woord); geven aan wat het onderwerp doet.

(vb.: slapen, skiën, racen)

Als een zin meerdere werkwoorden heeft,

staat het ZWW meestal achteraan.

Koppelwerkwoord (KWW)

Zit er geen werkwoord in de zin dat vertelt wat het onderwerp DOET, dan moet er een koppelwerkwoord in staan, want in een zin zit óf een ZWW óf een KWW. 

Een KWW vertelt wat het onderwerp is: een eigenschap of kenmerk.

Koppelwerkwoord (KWW)

zijn

worden

blijven

blijken

lijken

schijnen

heten

dunken

voorkomen. 

(Toch wel heel handig om uit je hoofd te kennen!!!)

Hulpwerkwoord (HWW)

Alle werkwoorden die nu nog over zijn, zijn hulpwerkwoord

Kenmerken:

• komen dus voor in zinnen met meer dan 1 werkwoord
• helpen om het gezegde te maken.

Samengevat

1. Zoek het belangrijkste werkwoord

2. Dat is of een zww of een kww (doe- of zijn-woord)

3. Als er meer werkwoorden in  de zin staan, staat dat zww of kww achteraan

4. Alle overige werkwoorden in de zin zijn hww!!

Zij heeft haar fiets zelf GEREPAREERD.

1. HWW
2. ZWW
3. KWW

Zij HEEFT haar fiets zelf gerepareerd.

1. HWW
2. ZWW
3. KWW

Rieke is donderdag ziek GEWORDEN.

1. HWW
2. ZWW
3. KWW

huiswerkopdracht

• maak een PowerPoint presentatie (5 min. max)

• leg daarin uit hoe je ZWW, HWW en KWW kunt herkennen
• volgende week in de les presentaties
• zie Magister voor toelichting en beoordelingsformulier
• dan nog vragen? Stel ze in het vragen halfuur

Vraag aan een leerling de opdracht in eigen woorden te herhalen.

Alles begrepen? Test jezelf en sleep de rode vakjes naar de bijbehorende werkwoorden!

De docent zou wel eens grappig kunnen zijn.

zou

kunnen

zijn

hulp

werkwoord 1

hulp

werkwoord 2

koppel

werkwoord