poëzie les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Noteer drie kenmerken van
poëzie.

Tekst

VanDAAG

GAAN we

VERStechNIEken beSPREken

Poëzie

Doel: ik ken een aantal verstechnieken en kan deze herkennen in een gedicht.

Opzet

• Doornemen van de theorie aan de hand van voorbeelden/ zelf de opdrachten doorwerken

Verstechnieken

Enjambement:  

Als je bij het rijmwoord aan het eind van een versregel geen pauze moet nemen, maar door  moet lezen in de volgende versregel, het afbreken op een onnatuurlijke plaats, noem je  

een enjambement. 

Doelen:

• meer aandacht voor de woorden waarbij het optreedt te vragen

• effecten met het ritme te bewerkstelligen

• om de spanning op te voeren

Verstechnieken

Dat jij misprijzend hoger zat en alles van mij wist,

vond ik te veel vernedering;

veel erger dan alleen wat machteloze botjes in een kist

te zijn en toch herinnering

Doelen:

• meer aandacht voor de woorden waarbij het optreedt te vragen

• effecten met het ritme te bewerkstelligen

• om de spanning op te voeren

't Is de verwezenlijking van

het lieflijk droombeeld, dat

zijn ziel zich had geschapen, die

daar in dien wagen zat

(Naar een gedicht van Piet Paaltjens)

soms zeer functioneel

       Ze had een vaart genomen en was af-

                 gesprongen van de rotsen...

 (uit een gedicht van Herman Gorter)

Verstechnieken

• Voorrijm

Jarenlang zocht hij naar geluk

Bang als hij was om eenzaam te sterven

• Eindrijm

Hij heeft een nieuwe ledikant

Waaraan hij snel zijn hart heeft verpand

• Binnenrijm

De bomen die tot de hemel lijken te komen

Verstechnieken

Rijmklanken: klinkers of medeklinkers of allebei.

• Volrijm: hele woorden rijmen haten – laten

• Halfrijm/assonantie: alleen klinkers rijmen lief – diep, broek – douche

• Beginrijm/alliteratie: alleen beginmedeklinkers Rep en roer, huis en haard, Liesje leerde Lotje lopen langs de lange Lindenlaan 

Verstechnieken

Rijmschema’s: vaste patronen van rijm binnen een gedicht.

• Slagrijm: a – a – a – a

• Gepaard rijm: a – a – b – b

• Gekruist rijm: a – b – a – b

• Omarmend rijm: a – b – b – a

alliteratie

Wanneer is een gedicht een gedicht?
Noem eens een kenmerk?

Wat betekenen zijn
gedichten voor hem?

Wat is de boodschap van dit gedicht? Wat wil het gedicht jou vertellen?

Wie is de 'ik' in het gedicht?