V3 Paragraaf 7.3 Moleculaire stoffen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

7.3 Moleculaire stoffen

Vandaag

• Instructie over paragraaf 7.3
• Zelfstandig werken aan de opdrachten 

Moleculaire stoffen

• De meeste stoffen bestaan uit moleculen
• Dat noem je moleculaire stoffen
• Vergeleken met metalen hebben moleculaire stoffen laag smelt- en kookpunt en geleiden geen stroom in vaste en vloeibare fase.
• We gaan kijken naar de bouw en het waarom.

Formule moleculaire stoffen

• Bestaat alleen maar uit niet-metaalatomen.
• C12H22O11, C18H36O2, H2O
• Geleidt niet, want er zijn geen geladen deeltjes aanwezig 

Vanderwaalsbinding en kookpunt

• Het smelt- of kookpunt hangt af van hoe sterk de aantrekkingskracht is tussen moleculen.
• Weinig aantrekkingskracht? Dan zijn de deeltjes gemakkelijk uit elkaar te halen
• Veel aantrekkingskracht? Dan kost het meer energie

Vanderwaalsbinding en kookpunt

• De aantrekkingskracht noem je vanderwaalskrachten.
• Deze krachten vormen de vanderwaalsbinding (VdW)
• Hoe groter de molecuulmassa, hoe sterker de VdW-binding

Vanderwaalsbinding en kookpunt

• Methaan (112K) vs. ethaan (185K): de massa van ethaan is hoger, dus is de VdW-binding sterker en dus is het kookpunt hoger
• Ethaan (185K) vs. butaan (273K): de massa van butaan is hoger, dus is de VdW-binding sterker en dus is het kookpunt hoger

Vanderwaalsbinding en kookpunt

• Methylbutaan (301K) vs. dimethylpropaan (283K): de massa is gelijk, dus dan zou de VdW-binding net zo sterk moeten zijn.
• Hoe kan dat?
• Wat valt je op aan het verschil tussen methylbutaan en dimethylpropaan?

Langgerekte en vertakte moleculen

• Methylbutaan is minder vertakt dan dimethylpropaan.
• Hoe minder raakvlak er is, hoe zwakker de VdW-binding
• Vandaar dat het kookpunt van methylbutaan iets hoger is dan het kookpunt van dimethylpropaan

Hoe heten de buitenste elektronen?

Atoombinding

• De buitenste elektronen, de valentie-elektronen, zijn belangrijk voor binding tussen atomen
• Niet-metaalatomen delen elektronen
• Vb: H₂

Covalentie

• Covalentie is aantal bindingen dat een atoom kan vormen.
• Het is het aantal streepjes in een molecuultekening rondom een atoom

Hydrofiel en hydrofoob

• Niet alle stoffen zijn te mengen
• Als een molecuul een OH-groep of een NH-groep heeft, kan het molecuul oplossen in water
• Vormen extra bindingen: de waterstofbrug
• Stippellijntje tussen moleculen

Hydrofiel en hydrofoob mengen

• Hydrofiel mengt met hydrofiel
• Hydrofoob mengt met hydrofoob
• Hydrofoob mengt niet met hydrofiel
• Emulgator: een combinatie van hydrofiel en hydrofoob

En nu?

Zelf de paragraaf doorlezen

Opdrachten maken: 17, 18, 20, 24, 27, 28, en 29

In ieder geval aan het werk in rust!