Wijsgerige Antropologie 2.0 - 3. Fenomenologie: Husserl en Merleau-Ponty
1 / 11
suivant
Slide 1: Diapositive
FilosofieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5
Cette leçon contient 11 diapositives, avec diapositives de texte.
La durée de la leçon est: 45 min
Éléments de cette leçon
Slide 1 - Diapositive
Hoe ervaren wij ons bestaan als mens?
Slide 2 - Diapositive
Terugblik op je eigen leven
Objectieve verklaringen of subjectieve zinsbeleving?
Natuurwetenschappen of geesteswetenschappen?
Verklaren of begrijpen?
Slide 3 - Diapositive
Fenomenologen
Edmund Husserl
Maurice Merleau-Ponty
Feitenwetenschap heeft een te eenzijdige focus op het derdepersoonperspectief dat er iets verloren is gegaan; het eerstepersoonsperspectief
Slide 4 - Diapositive
Edmund Husserl
(1859-1938)
Moderne wetenschap: wiskunde, telbaar en meetbaar, alles in één groot systeem
1. Natuurwetenschappen: objectieve oorzakelijkheid en
2. Leefwereld: concrete wereld die wij persoonlijk ervaren
Leefwereld gaat vooraf aan de objectieve wereld
Slide 5 - Diapositive
Maurice Merleau-Ponty
(1908-1961)
Centrale rol van het lichaam in onze geleefde ervaring.
De mens heeft ervaringen door het lichaam.
Motorische intentionaliteit: lichamelijke vaardigheid om de wereld waar te nemen en erin te handelen.
Dit is prereflexief; voorafgaand aan theoretisch begrip.
Slide 6 - Diapositive
Merleau-Ponty
Uit motorische intentionaliteit spreekt een vertrouwdheid met je eigen lichaam en de mogelijkheden ervan: lichaamsschema.
Vloeiend en veranderlijk karakter
(denk aan blindenstok)
Slide 7 - Diapositive
Lichaam zijn en een lichaam hebben
Ik kan met mijn ene hand de andere voelen.
Lichaam hebben en lichaam zijn:
theoretisch kan de twee van elkaar scheiden, maar in de beleefde ervaring niet.
Plessner:
Het geleefde lijf (Leib) en objectief lichaam (Körper)
Slide 8 - Diapositive
De mens in fenomenologisch opzicht
De wereld beschrijven vanuit eerst een plaats- en lichaamsgebonden perspectief;
het eerstepersoonsperspectief
Combineren eerste- en derdepersoonsperspectief heeft
a. kentheoretische en b. wetenschapsfilosofische gevolgen.
a. alternatief perspectief op hoe wij als mens kennis vergaren, en
b. wat daarvoor een passende wetenschappelijke methode is.
Slide 9 - Diapositive
De mens in fenomenologisch opzicht
Innemen van objectief standpunt laat de geleefde zelfervaring buiten beschouwing. Alsof de objectieve onderzoeker zichzelf zou moeten (kunnen?) uitschakelen.
Derdepersoonsperspectief heeft moeite de mens te zien als iets dat niet puur natuur gedetermineerd of rationeel is. Beleefde ervaring mist.
Zinsdimensie (wat maakt het leven betekenisvol en waardevol?) verdwijnt in een objectieve wetenschappelijke zienswijze. Wetenschap wordt daarmee losgekoppeld van de ethische vraag 'hoe moeten we leven'?
Combineren eerste- en derdepersoonsperspectief!
Slide 10 - Diapositive
Fenomenologische benadering
Tegenwicht tegen eenzijdig mensbeeld.
Een beschouwing op ons bestaan geeft ook een antwoord op de vraag hoe we ons leven zouden moeten inrichten.
(bijv. Mens als rationeel wezen -> rationele keuzes)
Wij gebruiken cookies om jouw gebruikerservaring te verbeteren en persoonlijke content aan te bieden. Door gebruik te maken van LessonUp ga je akkoord met ons cookiebeleid.