‹Revenir à la recherche

7. WOWshop: Betsjoene mei proaza en poëzy

Betsjoene mei
Proaza en Poëzy
1 / 49
suivant
Slide 1: Diapositive
FryskHBOStudiejaar 2

Cette leçon contient 49 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 9 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 120 min

Éléments de cette leçon

Betsjoene mei
Proaza en Poëzy

Slide 1 - Diapositive

Muzyk derby

Slide 2 - Diapositive

Muzyk derby

Wettekst (24 lânrjochten - 2e lânrjocht - tredde need

alliteraasje

Frysk = 'sangerich'
klanken: t s k


Slide 3 - Diapositive

Anna Marije lêst op poëtyske wize de tekst foar.
Wêr soe it oer gean kinne. Herkenne jim ek dingen hjir út?
De fertaling derby. Fertelle oer it bysûndere fan it Fryske wetboek/rjocht = wetteksten.
Hoe klinkt in tekst út it wetboek fan no?
It grutte ferskil ... hoe poêtysk de Friezen al wienen.
Alliteraasje beneame en dan oergean nei Tsjebbe. Hy is de kening fan de alliteraasje!
Fynst it moai, of net!?

Slide 4 - Vidéo

Tsjêbbe Hettinga was een Fries dichter en vertaler. Hij werd vooral bekend door de voordracht van zijn poëzie en gold als een van de meest beeldbepalende Friese dichters.

Poëzy is in keunstfoarm, is ien en al muzyk.

Foarm, ynhâld, útfiering

"As de wyn dy’t weidet oan einleaze loften
dêr’t it wolketek skiepfee de kime yn driuwt
In sinne dy’t sakket yn fjoerreade marren
Tusken tuorrebouten oan ‘e ein fan ‘e dei

As weagen brûzjend op ‘t oankommend wetter
Skomjend fan wille, mei it swit op ‘e kop
Binne wy Friezen, yn hert en yn tinzen
Yn dwaan en yn litten, yn alles sa frij."

Slide 5 - Diapositive

tuorrebouten = lisdodde (stjonksigaar)

weagen = golven

Baldrs Draumar = De droom van Baldr (god van het licht en de lente, van de wijsheid en de welsprekendheid. Zijn rechtvaardigheid en zijn goede humeur deden bij iedereen sombere tijden doen vergeten.)

Slide 6 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

"Ik ha sa faak oan dy tocht
Ik ha sa faak om dy socht
Mar elke kear, as it der op oan komt
Dan sykje ik om 'e nocht

Dochsto dat soms mei (opset) sin?
Dat as ik dy nedich bin
Do dy ferstoppest yn in tsjuster hoekje...
Wêr't ik dy net fine kin."

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 8 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Oan 'e ein fan dizze les...
Fakdoel:
  • kin ik it ferskil útlizze tusken proaza en poëzy
  • kin ik ferskate foarmen fan poëzy beneame
  • wit ik wêrom poëzy wichtich is foar de taalûntjouwing

Taaldoel:
  • kin ik in poëzyfoarm tapasse op it skriuwen fan in eigen betocht Frysk gedichtetaaldoel)
Leardoelen

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Poëzy en taalûntwikkeling
  • Klanken, melody en ritme
  • Ferriking fan wurdskat, werhelling, wille
  • Unthâlde (Jentsje, Tomke)
  • Rymjen, better skriuwe en lêzen leare
  • Grammatika, figuerlike taal en emoasjes

Slide 10 - Diapositive

Sjoch 'De magy fan poëzy'
WAT IS IT FERSKIL TUSKEN PROAZA & POËZY?

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Poëzy
Proaza
Neidruk op foarm, klank en byldspraak. 
Kin keunstich yn elkoar set wêze, mar de foarm giet net boppe de ynhâld.
Op ferskillende wizen lêsber, te begripen en te ynterpretearjen.
Brûkt gewoane grammatikale struktuer en natuerlike spraakritmen.
Poëzy kent in bepaalde rigellingte.
Proaza hat gjin bepaalde rigel- of tekstlingte.
As de lêzer de literêre tekst herkent as poëzy, is it poëzy.
Alle oare (literêre) teksten binne proaza en kinne foarkomme yn krante, tydskrift, enseklopedy, roman of sels wittenskiplik artikel.

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

DICHTFOARMEN
dy'tst ek yn dyn klasse ynsette kinst!

Slide 13 - Diapositive

Read, blau, giel papier ophingje
Blommen op it rút
Yn 'e skoarstien fûl de stoarm
Widze by de hurd


Blommen op it rút
Yn 'e skoarstien fûl de stoarm
Widze by de hurd
Read: 

Giel:

Blau:
Sonnet

Elfke

Haiku

Slide 14 - Diapositive

Haiku (5-7-5 wurdlidden)
Blommen op it rút
Yn 'e skoarstien fûl de stoarm
Widze by de hurd


Ule
Sa wiis
Yn de beam
Ik sjoch dy sitten
OEHOE

Read: 

Giel:

Blau:
Elfke

Kwatryn

Limerick

Slide 15 - Diapositive

Elfke (1-2-3-4-1)
Blommen op it rút
Yn 'e skoarstien fûl de stoarm
Widze by de hurd


Read: 

Giel:

Blau:
Kwatryn

Limerick

Frij fers
Een zekere Achmad uit Bagdad
Die zat met zijn gat op zijn badmat
Zo las hij zijn dagblad
En iedereen zag dat
'Is raar, maar in Bagdad daar mag dat

Slide 16 - Diapositive

Limerick
Blommen op it rút
Yn 'e skoarstien fûl de stoarm
Widze by de hurd


Read: 

Giel:

Blau:
Kwatryn

Sonnet

Frij fers

Slide 17 - Diapositive

Frij fers
Blommen op it rút
Yn 'e skoarstien fûl de stoarm
Widze by de hurd


Read: 

Giel:

Blau:
Sonnet

Kwatryn

Frij fers

Slide 18 - Diapositive

Sonnet (2 kwatryn / 2 terzinen)

2 kwatryn (a-b-b-a)

hjoed moetsje sibbe en freon inoar = vandaag ontmoeten verwant/familielid en vriend elkaar
Inktfluencer
~ YMU
SjONG &
SjONG junior


Tydskriften 
Tsjil & LinKk
Metoaden Frysk
Keunstryk

Slide 19 - Diapositive

Flyer Sjong meinimme.
Klip 'Lekker dûnsje' of 'Fake' sjen litte = yn LessonUp.

Printsje foar yn 'e map.

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 21 - Diapositive

Sjen watfoar boeken wy op kantoar/thús hawwe!!!
As ik letter grut bin.
Famke fan snie.
De oare boeken hat AM al.
Printsje foar yn 'e map.

Slide 22 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 23 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Dingeman krijt wjukken
In lêzer oer it boek:
- Freonskip
- Fantasy
- Leauwen yn dreamen
- Wjukken útslaan
- Trochfleane oant datst bist dêr'tst wêze wolst
- Gelokkich wurde op dyn eigen plak

Slide 24 - Diapositive

De klassieker over Dingeman die samenwoont met zijn moeder in het saaiste huis van de stad. Op een dag krijgt hij een brief. Hij wordt samen met nog elf kinderen uitgenodigd voor een zomerkamp op een spannende boerderij ergens ver weg. Dan ben je als kind helemaal eigen baas! Maar het blijkt helemaal anders te zijn…
dreame

Slide 25 - Diapositive

Muzyk derby
Skriuw in Fers
  1. Brûk dyn breinstoarm-wurden foar dyn gedicht/fers (it leafst yn it Frysk).
  2. Kies in dichtfoarm fan it stinsel, of kies in eigen foarm.

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

wjukkestoel

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

  • Ynspirearje de bern yn dyn klasse ta it betinken, skriuwen, presintearjen fan in (Frysk) gedicht.
  • Utdaging WOWshop 1+2+3+4+5+6.
Utdaging WOWshop 7

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Ferbyn de lessen-WOW FRYSK 



Yn de lêste gearkomste komt alles by-inoar: 
  • de ferskillende ûnderdielen
  • jim nije opdiene ynsjoch/kennis
  • jim ambysjes
as alles by-inoar komt
Do setst se om yn in fisy: 
  • Wat is dyn stip op 'e hoarizon?
  • Wat hasto en dyn skoalle nedich om it Frysk it plak te jaan dat it ferstjinnet?

Slide 29 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Einopdrachten, sertifisearring, it foech
Einopdrachten
1. Evaluaasje Klasse Frysk (= enkête)

2. Teach the teacher (presintaasje kursusûnderdiel, 6 ûnderdielen = 6 groepkes)
- Wat hâldt it ûnderwerp krekt yn? Sykje minimaal 2 boarnen dy't dyn ferhaal ûndersteune.
- Wêrom is dit ûnderwerp belangryk foar in master of juf?
- Wat kinst dermei yn 'e praktyk?

Tekst útwurkje yn Word (maile nei b.vanderlijn@cedin.nl) , WOWshop 8 = presintearje, net langer as 5 minuten per groepke/ûnderdiel.

* Sertifisearring

* Lessen fan Rianne Blokzijl


Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions







Jim krije in mail mei in link nei in dield dokumint dêr't jim boppesteand skema ynfolje kinne.

Slide 31 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Oan 'e ein fan dizze les...
Fakdoel:
  • kin ik it ferskil útlizze tusken proaza en poëzy
  • kin ik ferskate foarmen fan poëzy beneame
  • wit ik wêrom poëzy wichtich is foar de taalûntjouwing

Taaldoel:
  • kin ik in poëzyfoarm tapasse op it skriuwen fan in eigen betocht Frysk gedicht  etaaldoel)
Leardoelen

Slide 32 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Dizze sin bliuwt my by:
Betsjoene mei proaza & poëzy
weromsjen
It ferskil tusken proaza en poëzy:


Dit binne leuke foarmen 
fan poëzy foar myn klasse:
Hjirom is poëzy wichtich foar de taalûntjouwing?
Boektitels:

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

weromsjen
Boektitels:
It ferskil tusken proaza en poëzy:
Wat is no in ÉCHTE (TAAL)DOSINT?
Dit binne leuke foarmen fan poëzy foar myn klasse:
Hjirom is poëzy wichtich foar de taalûntjouwing:
Dizze sin bliuwt my by:

Slide 34 - Diapositive

Frees foar betizing: út ûndersyk docht bliken dat der gjin bern te finen wie dy't syn talen net skiede koe.

Kontrôle ferlieze: út tal fan observaasjes die bliken dat bern de thústaal brûke om elkoar te helpen en net om oer oaren te praten.

Gefoel fan ûnbekwamens: mei de nije lesmaterialen, kursussen en in goede dielde fisy kin it grutste part fan ûnbekwamens fuortnommen wurde.

Te hege wurkdruk: de FTF soarget derfoar dat bern mear leare kinne yn deselde tiid, it ferget foaral in oare mindset.

Slide 35 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 36 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Betsjoene mei
Proaza en Poëzy

Slide 37 - Diapositive

Muzyk derby
"Omtinken freegje ik fan alle sibben,
Mânsker en minder mânsk,
Neiskaai fan Heimdall;
Falfaar, do wolst dat ik goed ferhelje
Alle ferhalen út oertiid,
Safier't myn heuge rikt."

Slide 38 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 39 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 40 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

WAT IS IN GEDICHT?

Slide 41 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 42 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Oan 'e ein fan dizze wurkwinkel
Ynhâldsdoel
- kin ik it ferskil útlizze tusken proaza en poëzij
- kin ik ferskate foarmen fan poëzij beneame

Taaldoel
- kin ik in poëzijfoarm tapasse op it skriuwen fan in eigen betocht Frysk gedicht

Slide 43 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 44 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 45 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 46 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Einpresintaasje 'WOW FRYSK'
At alles by-inoar komt: teach the teacher
1. Wat hâldt it ûnderwerp krekt yn? Sykje minimaal 2 boarnen dy't dyn ferhaal ûndersteune. 
2. Wêrom is dit ûnderwerp belangryk foar in master of juf?
3. Wat kinst dermei yn 'e praktyk?

Tekst útskriuwe yn Word (ynleverje op EduFrysk.KlasseFrysk of maile nei b.vanderlijn@cedin.nl) en oer 2 wiken presintearje yn de les. Net langer as 5 minuten per ûnderdiel. 

Slide 47 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

WA WOL TROCH FOAR IT FOECH?

Slide 48 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Blommen op it rút
Yn 'e skoarstien fûl de stoarm
Widze by de hurd
A
Sonnet
B
Haiku
C
Limerick
D
Frij fers

Slide 49 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Plus de leçons comme celle-ci

6. WOWshop: Wat is no in ÉCHTE (TAAL)DOSINT?

- Leçon avec 36 diapositives
FryskBasisschoolMiddelbare schoolPraktijkonderwijsSpeciaal OnderwijsVoortgezet speciaal onderwijsHBOvwoLeerroute VGroep 1Leerjaar 1Studiejaar 1

Gearfetting blok 4

- Leçon avec 20 diapositives
FryskMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 2,3

4 - Taal fan myn hert les 3

- Leçon avec 24 diapositives
NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 2

4 - Taal fan myn hert les 2

- Leçon avec 24 diapositives
NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 2

Praat mar Frysk - basis - les 2

- Leçon avec 21 diapositives
FriesBeroepsopleiding

Frysk foar Frysktaligen - les 1

- Leçon avec 21 diapositives
FriesBeroepsopleiding

Skriuw mar Frysk - basis - les 7 (papier en stiften)

- Leçon avec 36 diapositives
FriesBeroepsopleiding

Klasse 3H) Blok 4 - les 16/17/18

- Leçon avec 26 diapositives
FryskMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2,3