NL presentatie

• Nederlands
• Middelbare school

Lezing+Toets

Door Sarah Hak

Wat gaan we doen vandaag?

Jullie krijgen uitleg over de moeilijke regels in de Nederlandse woordenschat. Daarna kunnen jullie dat checken met behulp van een kleine toets.

Meervoud

Met de meeste zelfstandig naamwoorden kan je in meervoud maken. Ze kunnen eindigen op:                   Sommige medeklinker veranderen:

* -(e)n                                                    *s-z

* -s                                                          *f-v

*-eren                                            Bij sommige komt er een trema en sommige niet.

Meervoud trema

Woorden miet ie krijgen -n en er zijn maar weinig die eindigen op ië dit zijn er een paar:

*drieën

*oliën

Bijvoegelijk naamwoord:

Een bijvoegelijknaamwoord dat voor een zn staat krijgt een -e

Uitzonderingen zijn: voor een onzijdig zn krijgen er ´een´ of ´geen´ ervoor. Met een stof af materiaal krijgen -en. 

Verkleinwoorden

zelfstandige naamwoorden die eindigen op -a, -o, -u of -é, dan verdubbelt de klinker zoals autootje. Eindigt op i? dan word het ie. Met y krijgt een apostrof. 

Getallen

Getallen tot 20 schrijf je in letters: vier appels.

Getallen boven 20 schrijf je in cijfers: 28 peren.

Allebei in 1 zin? Dan schrijf je ook in cijfers. 

Ronde getallen schrijf je in letters: duizend, honderd enz.

Bij wiskunde formules gebruik je cijfers.

Zelfstandig gebruikte bn

Meerdere personen bedoeld? Dan -en.

Woorden zoals dove blijft hetzelfde in meervoud:

De dove hond. De dove honden. Niet duidelijk gemaakt worden dat het mensen zijn dan met -n: Enkele leerling hadden rugzak. Enkelen ook een jas.

Welke meervoud is goed gespeld van het woord:
Kat

1. Katen
2. Katteren
3. Katten
4. Kattes

Welk verkleinwoord van dit woord is goed?:
boom

1. boomje
2. boompje
3. boomtje
4. bomeren

dienblad

1. dienblaadjes
2. dienbladen
3. dienblads
4. dienbladeren

Welke is een meervoud?

1. boom
2. dove
3. financiën
4. rijst

Welk woord is een goed meervoud?

1. Aardappels
2. Aardappelen
3. Aardappeleren
4. Aardappelens

Meervoud Trema

Woorden die eindigen op -ie, krijgen -n en een trema als de klemtoon niet op de ‘ie’ valt. Er zijn ook meervouden die op -iën eindigen maar dat is zelden. Als de klemtoon niet op de ie is, komt er -ën bij zoals knieën.

Wat komt erbij een meervoud als de klemtoon op die -ie valt?

-n

-iën

-ieën

Welke woord(en) is goed gespeld?

1. Fantasiën
2. Kniën
3. oliën
4. Melodieën

Kijk goed naar dit plaatje

Wat waren deze letters van het plaatje?

Trema

Woorden met trema zijn:

1. Woorden/letters met punten op de letters
2. Woorden met een afwijking
3. Letters met een -
4. Woorden/letters met meervoud +iën erbij

Uitgang Bijvoeglijk Naamwoord.

 -e als het bn voor het zn staat. Met een of geen ervoor niks erbij. Een materiaal of stof -en, Linnen. 

Welke zin is GOED

1. Ik heb een rood jas.
2. Haar mooi jurk.
3. De rare vogel.
4. De stile persoon

Welke zin is FOUT

1. De gele kast
2. De wolle trui
3. De foute antwoorden.
4. De jute zak

Bijvoegelijk naamwoord eindigt op -e

Bijvoeglijk naamwoord eindigt op -en

Als het bijvoeglijk naamwoord stoffelijk is.

Bijna altijd als er een zelfstandig naamwoord achter staat

Ik weet wat een bijvoeglijk naamwoord is

😒🙁😐🙂😃

Verkleinwoorden

zelfstandige naamwoorden die eindigen op -a, -o, -u of -é, dan verdubbelt de klinker. Zn eindigen op -i dan word het -ie. Met een -y krijg apostrof. Bij een afbreking krijg je eerste spelling: Omaatje, Oma-tje

Verkleinwoord.
Wat is het verkleinwoord van de kano?

1. kano'tje
2. kanotje
3. kanoo'tje
4. kanootje

Verkleinwoorden

1. skietje
2. ski'tje

Sleep de uitgangen naar het juiste woord om er een verkleinwoord van te maken. 

scherm
snoep
scooter
pizza
rekening

-atje

-tje

-etje

-pje

-je

Ik kan verkleinwoorden correct spellen

0100

Getallen

Onder de 20 met letters, boven 20 worden getallen als cijfers gezet: de twee bomen, de 33 struiken. In een zin 2 getallen staan van onder de 20 en boven? Ook cijfers. Ronde getallen schrijf je als letters zoals duizend, enz. Bij eenheden als snelheid, gewicht, maat, afstand enz gebruik je cijfers.

Welke getallen moet je voluit schrijven?

1. Allemaal!
2. 1-10
3. 1-19
4. Je hoeft getallen nooit voluit te schrijven.

Welke zijn GOED

1. 1000
2. Duizend
3. honderd
4. 100

De twee bomen hebben 62 takken en zes appels met 8 blaadjes

GOED

FOUT

GEEN IDEE

Er zitten 26 letters in het alfabet en er zijn tien vingers met tien nagels en tien knokkels op je twee handen.

1. GOED
2. FOUT
3. GEEN IDEE

zelfstandig gebruikte bijvoeglijk naamwoorden

Als er meerdere personen bedoeld word komt er -en. Soms lijkt het alsof bijvoeglijke naamwoorden zelfstandig worden gebruikt, maar is dat is dan niet. In de dezelfde zin of ervoor staat dan het zelfstandige naamwoord dat erachter hoort. Het bijvoeglijke naamwoord krijgt dan ook geen -n:

Noteer de juiste vorm van de zelfstandig gebruikte bijvoeglijke naamwoorden (met of zonder -n).

Onder de [gewonde|gewonden] bevond zich ook de burgemeester van het stadje.

1. gewonde
2. gewonden

Kies de juiste vorm van de onderstreepte zelfstandig gebruikte bijvoeglijke naamwoorden (met of zonder -n):

Die [zoete|zoeten] lust ik wel, maar die zoute drop vind ik niet lekker

1. zoete
2. zoeten

Kies de juiste vorm van de zelfstandig gebruikte bijvoeglijke naamwoorden (met of zonder-n).

Waarom parkeren jullie je auto’s op plaatsen die gereserveerd zijn voor [gehandicapte|gehandicapten]?

1. gehandicapte
2. gehandicapten

Ik kan nu zelfstandig gebruikte telwoorden en bijvoeglijke naamwoorden goed spellen.

010

Bedankt voor het luisteren!