M4 Bi H12-2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Vooruitblik

• deze les: paragraaf 12.3 en 12.4/5 uitleg en maken
• maandag 12.5 en 12.6 
• vrijdag 24 januari: practiucm pectinase. Dit is een oefenpracticum zodat je in de toetsweek weet hoe je practicum doet!! 
• In de  toetsweek heb je een praktische toets en theorietoets in één toets. Het gaat over H12. Praktisch werk je samen, verwerking en theorievragen beantwoorden doe je individueel.
• In diezelfde week doen we boekje stevigheid. 

Doelen

1. Na deze les weet je hoe de schijf van vijf is opgebouwd en waarom die schijf er zo uitziet. Ook kun je vertellen hoe de schijf van vijf jou kan helpen bij een gezonde leefstijl.
2. Na deze les weet je wat grondstofwisseling is en welke relatie dit heeft met de hoeveelheid energie die je nodig hebt.
3. Na deze les kun je rekenopgaven die met voedingsstoffen en energie te maken hebben maken. 
4. Na deze les kun je de organen van het verteringsstelsel benoemen én vertellen wat er gebeurt. (dus wat is het, waar zit het, wat doet het, waarom doet het dat én hoe werkt het samen)

Hoe doen we dat?

• Terugblik op vorige les
• Uitleg schijf van vijf en energiebehoefte (paragraaf 12.3)
• Maken opgave  6, 7 en 8 paragraaf 12.3
• Bespreken opgaven 
• Opdracht verteringsstelsel
• Bespreken opdracht verteringsstelsel
• Mogelijkheid om filmpjes te bekijken en aantekeningen te maken.
• Nakijken

Wat zijn enzymen en wat doen ze?

Welke drie factoren zijn van belang bij de werking van enzymen

Hoeveel energie nodig?

Dat ligt aan je activiteit

Grondstofwisseling is de hoeveelheid energie die je nodig hebt in rust. Als je activiteiten gaat uitvoeren komt daar dus energie bij. Eenheid voor energie is kJ of kcal (kilojoule of kilocalorie) 

Wat is vertering

1. Het afbreken van stoffen
2. Het omzetten van stoffen
3. Afbreken tot stoffen die door de darmwand kunnen
4. Kleiner maken

Het verteringstelsel

Het verteringstelsel is één lange buis waar ons voedsel d.m.v. darmperistaltiek door heen gaat. Door het toevoegen van verteringssappen worden grote voedingsstoffen kleiner gemaakt zodat we alle voedingsstoffen die we binnen krijgen kunnen opnemen in het bloed. (bij de dunne darm). 

Het verteringstelsel

Alle organen die betrokken zijn. 

Niet alle organen verteren voedsel

Sommige organen maken verteringssappen of stoffen die helpen bij de vertering.

Somme organen zijn alleen voor transport of voor opslag.

Er is een orgaan dat zorgt dat je ontlasting niet te dun is. 

Er is geen vertering nodig bij.....

1. Water, glucose, vitamines en mineralen
2. Voedingsvezels
3. Vetten en eiwitten
4. Zetmeel

Wat is de rol van voedingsvezels bij vertering?

1. ze zorgen voor oppervlakte vergroting
2. ze zorgen voor een goede darmperistaltiek
3. ze helpen bij vertering van vet

Wat zit er in verteringssappen?

1. voedingsvezels
2. koolstofdioxide
3. enzymen
4. glucose

Doelencheck

Check in het excel document je doelen. Nog iedereen heeft ingevuld. Vul je het nu niet in dan thuis, maandag niet ingevuld betekent nablijven en dan doen.