Stijlfiguren en beeldspraak

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Stijlfiguren en beeldspraak

"Lezen"

Lezen - 15 min

Beeldspraak

Figuurlijk taalgebruik

Maakt taal levendiger

Vergelijking

Je zet het beeld en het object naast elkaar

Vaak bijv. het woordje "als" in de zin, of "lijkt wel" of "is net..."

Na de les leek het lokaal op een slagveld.

lokaal= object

slagveld= beeld

Metafoor

• Bij het metafoor vallen het object en het beeld samen.
• Je vervangt het object helemaal door het beeld

Bijvoorbeeld:

- In Egypte hebben we op het schip der woestijn gezeten.

Metaforen komen vaak voor in spreekwoorden.

Personificatie 

• Bij een personificatie geef je een voorwerp, plant, dier of abstract begrip (liefde, verdriet) menselijke eigenschappen.

- De zon doet zijn best tevoorschijn te komen.

- De toekomst lacht me tegemoet. 

Stijlfiguren

Om extra indruk te maken op de lezer

Zorgen ervoor dat de lezer aandacht behoudt

Antithese

Tegenstelling: woorden of zinnen die een tegengestelde mededeling bevatten, staan bij elkaar.

Wij voeren geen bittere oorlog

onze wraak is zoet

Diana Ozon

Paradox

'Schijnbare tegenstelling': tegengestelde begrippen worden toch aan elkaar verbonden. 

We moeten vechten voor de vrede.

Herhaling

Woord of woordgroep wordt (vrijwel) ongewijzigd herhaald.

Ik wilde

Ik wilde dat je voor me stond,

op een zondagochtend,

op een zondagochtend tussen negen en elf

Karlijn Groet

Parallellisme

-Een bepaalde zinsbouw komt steeds op dezelfde manier terug. -Beïnvloedt de vloeiendheid en het tempo van een gedicht.

Als hij slaapt, laat ik hem slapen

als hij eet, laat ik hem eten

als hij leest, praat ik hem niet

de oren van het hoofd

Sylvia Hubers

Hyperbool

•  bij een hyperbool-> de werkelijkheid wordt overdreven
•  hyperbool heeft humoristisch effect
•  hyperbolen zijn vaak uitdrukkingen

Retorische vraag: een vraag waar je geen antwoord op verwacht

Eufemisme

Een verzachtende uitdrukking-> niet spottend bedoeld 

• voorkomen dat een mededeling hard of onaangenaam overkomt
• bepaalde zaken fraaier over laten komen
• DUS: op een verzachtende manier of nette manier onder woorden brengen van iets wat niet zo prettig of netjes is

Enumeratie/opsomming

Een enumeratie (opsomming) is een stijlfiguur waarbij een opsomming wordt gebruikt om iets te benadrukken.

-Twee, zes, twintig, honderd mensen kwamen naar het feest toe.

-Zij was eerst Miss Bonaire, toen Miss Caribbean en uiteindelijk Miss World.

Climax

Een climax bouwt op naar een hoogtepunt:

groot, groter, grootst

rijk, rijker, rijkst

3, 2, 1,... KaBOOOM!

Anti-climax

Een anti-climax bouwt op naar een hoogtepunt, maar heeft een teleurstellende afloop.

Groot, groter, nog groter, klein

3, 2, 1,... plof