Paragraaf 2.3 Oceaan- en zeestromen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2.3 Zeestromen en klimaatgebieden

H2 Klimaat en landschap

Domein aarde

V4

Lesdoel

Je kent het verschil tussen warme en koude zeestromen, de thermohaliene circulatie en de rol van de diepwaterpomp.

Je begrijpt de wijze waarop zonne-energie de mondiale oceanische circulatie aandrijft.

Mondiale windsysteem

Principe: warme lucht kan meer waterdamp bevatten dan koude lucht. Het ' te veel' aan waterdamp condenseert (=wordt water) = neerslag

Lage druk (hier gaat wind naar toe):

lucht stijgt - wolk - koelt af - waterdamp condenseert (wolk) - neerslag

Hoge druk (hier gaat wind weg):

lucht daalt - wordt warmer - waterdamp lost op - droog

Zeestromen

Wat valt je op? 

Oceanische circulatie

aangedreven door de atmosferische circulatie

• Warme zeestroom: van evenaar naar polen
  
• Koude zeestroom: van polen richting evenaar
  

Wat valt op aan het water bij Sahara?

Wat valt op aan het water bij Antarctica?

Herverdeling warmte

Atmosferische en oceanische circulatie

Atmosferische circulatie logisch

Maar hoe werkt dit met de oceanische circulatie?

          Aangeven welke invloed atmosferische circulatie en zeestromen hebben op klimaat- en landschapsgebieden

• Warme zeestroom: zorgt voor warmte, regen en ijsvrijehavens tot aan Moermansk toe

• Koude zeestroom: zorgt voor extra koud klimaat. In subtropen: voorkomen woestijnen; koude zeewater koelt de lucht erboven af, waardoor deze weinig vocht kan vasthouden.

0

Oceanische circulatie

De overheersende winden in een bepaald gebied brengen ook het zeewater in beweging. Deze oceanische circulatie beweegt dus met de wind mee. 

De andere manier waarop oceaanwater in beweging komt is het verschil in zoutgehalte, de warme golfstroom is een voorbeeld van zo'n thermohaline stroming.

Thermohaline stroming

Van energieoverschot naar -tekort, dus van .. breedte naar ... breedte.

Onderweg:

- verdampt water, blijft meer zout (haline..) in water achter, dus wordt zwaarder

- wordt water kouder (thermo..) dus zwaarder

Zwaarder water zakt (afzinkgebied) en stroomt als dieptestroom terug naar warmere gebieden.

Dit zijn dus thermohaline zeestromen

Thermohaline circulatie

Thermohaline circulatie

Thermo:

Koud water heeft een hogere dichtheid, dus is zwaarder. 

Haline:

Warm zeewater iets zouter, want meer verdamping.

Zout water is zwaarder.

Thermohaline circulatie

• Warme golfstroom, bevat meer zout.
  
• Stroomt naar Noordwest Europa, koelt af. 
  
• Zakt weg bij IJsland (diepwaterpomp) en stroomt als dieptestroom terug.
  
• Water welt op bij diepzeetroggen vanwege aflandige wind. 

0