5V Thema 6 BS 1 Relatie mens en milieu

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

De relatie tussen mens en milieu

Vwo 5

Thema 6 (van vwo 4)

BS 1

Regels bij online lessen

• Begin en afsluiting samen
• Microfoon uit & camera aan 
• Boek bij de hand
• Vraag? --> handje opsteken of typen in chat
• Lessonup is onderdeel van de les --> je doet mee

Vandaag

Leerdoelen:

• Je kunt uitleggen hoe de mens afhankelijk is van de biodiversiteit
• Je kunt de voornaamste oorzaken en gevolgen van de milieuproblemen noemen

Programma:

1. Voorstelrondje

2. Wat weten we nog van ecologie?

3. Relatie tussen mens en milieu

4. Toekomst?

5. Afsluiting

Wat is de goede volgorde van organisatieniveaus binnen de ecologie (van klein naar groot)?

1. Populatie, individu, levensgemeenschap, ecosysteem
2. Individu, populatie, levensgemeenschap, ecosysteem
3. Individu, levensgemeenschap, populatie, ecosysteem
4. Populatie, levensgemeenschap, individu, ecosysteem

Wat is biodiversiteit?

Wat is een juiste beschrijving van een ecosysteem?

1. Een ecosysteem bestaat uit de relaties tussen organismen en hun omgeving.
2. Een ecosysteem is een verzameling biotische en abiotische factoren.
3. Een ecosysteem is een begrensd gebied met alle organismen daarin met relaties tussen organismen en tussen organismen en de levenloze natuur.
4. Een ecosysteem is de variatie in organismen in een bepaald gebied.

Twee diersoorten X en Y concurreren om hetzelfde voedsel dat in overmaat aanwezig is. Een van deze twee soorten is meer succesvol bij deze concurrentie.
In welke grafiek is het verloop van de aantallen individuen van deze soorten juist weergegeven?

1. Grafiek A
2. Grafiek B
3. Grafiek C

Biodiversiteit

= verscheidenheid aan soorten in een ecosysteem

Afhankelijk van:

• Aantal soorten
• Verdeeldheid van soorten (6:1 of 3:3)
• Mate van verschil tussen soorten
• Mate van verschil binnen soorten (allelfrequenties)

Hogere biodiversiteit --> robuuster ecosysteem

Voor mensen is biodiversiteit belangrijk wegens ecosysteemdiensten

= producten en diensten die ecosystemen ons leveren

Voorbeeld
ecosysteemdiensten

Ecosysteemdiensten

Verstoringen

Balans tussen vraag en aanbod ecosysteemdiensten afgelopen eeuwen scheef.

Ver-thema's = verzamelnaam voor verstoringen door teveel vragen van de natuur. Bijvoorbeeld:

• vermesting, klimaatverandering, verdroging, verzuring, versnippering, vervuiling/verontreiniging, verspilling, verstoring en verwijdering.

Duurzaamheid

= het zorgen voor evenwicht tussen mens, milieu en economie om de aarde niet uit te putten. Voor nu, maar ook voor de komende generaties.

Duurzame ontwikkeling = vooruitgang gaat niet ten koste van mensen en natuur.

bijv. Circulaire economie vs. Lineaire economie

Earth Overshoot Day = de datum waarop de mensheid alle natuurlijke grondstoffen heeft gebruikt die de aarde in een jaar kan produceren

Ecologische footprint (voetafdruk)

= is de ruimte die we per persoon innemen op de aarde. Alles wat je gebruikt (voedsel, water, energie, etc.), kost ruimte. 

De wereldwijde biocapaciteit (bossen, weide- en akkerland en visgrond, etc.) gedeeld door de globale ecologische footprint bepaald de impact van de mens op de aarde

Toekomst?

Momenteel: ongeveer 7,8 miljard mensen

• Wereldbevolking groeit
• Welvaart neemt toe
• Duurzaamheid?

Wat is de oplossing???

Debby zegt dat de mens voor grondstoffen afhankelijk is van het milieu.
Jack zegt dat het milieu belangrijk is als plaats voor recreatie

1. alleen Debby heeft gelijk
2. Debby en Jack hebben geen gelijk
3. alleen Jack heeft gelijk
4. Debby en Jack hebben beiden gelijk

Drie manieren waarop de mens afhankelijk is van het milieu.
1 het levert voedsel. 2 het levert water. 3 het levert zuurstof.
Bij welk van deze manieren speelt fotosynthese een rol.

1. Alleen bij 1 en 2
2. Alleen bij 1 en 3
3. Alleen bij 2 en 3
4. Bij 1,2, en 3

Afsluiting

Lezen: Thema 6 van V4 mens en milieu BS 1 (blz. 138 t/m 142)

Maken: BS 1 opdr. 1 t/m 7

Kun je:

• uitleggen hoe de mens afhankelijk is van de biodiversiteit
  ?
• kunt de voornaamste oorzaken en gevolgen van de milieuproblemen noemen?

Wil je je eigen ecologische voetafdruk berekenen?

--> https://voetafdruktest.wwf.nl/ 

(misschien wat hulp van je ouders nodig)