5V Thema 6 BS 2 kringlopen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Kringlopen

Vwo 5

Thema 6 (van vwo 4)

BS 2

Vandaag

Leerdoelen:

• Je kunt de voornaamste oorzaken en gevolgen van de milieuproblemen noemen
• Je kunt de koolstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema's hiervan interpreteren
• Je kunt de stikstofkringloop van Nijntje nitraat

aan de hand van de binas uitleggen

Programma:

1. Moeilijke HW-vragen?
2. Wat weten we nog van vorige les?
3. Overshoot day en ecologische footprint
4. Koolstofkringloop en stikstofkringloop

Debby zegt dat de mens voor grondstoffen afhankelijk is van het milieu.
Jack zegt dat het milieu belangrijk is als plaats voor recreatie

1. alleen Debby heeft gelijk
2. Debby en Jack hebben geen gelijk
3. alleen Jack heeft gelijk
4. Debby en Jack hebben beiden gelijk

Kwelders zijn ecosystemen die met vloed onder water staan en met eb boven water. Hier groeien planten die goed met het hoge zoutgehalte om kunnen gaan. Deze ecosystemen zorgen ervoor dat de bodem wordt vast gehouden (wortels) en de golfslag verminderd. Wat voor een soort ecosysteemdienst wordt hier geleverd?

1. Productie dienst
2. Culturele dienst
3. Ondersteunende dienst
4. Regulerende dienst

Drie manieren waarop de mens afhankelijk is van het milieu.
1 het levert voedsel. 2 het levert water. 3 het levert zuurstof.
Bij welk van deze manieren speelt fotosynthese een rol.

1. Alleen bij 1 en 2
2. Alleen bij 1 en 3
3. Alleen bij 2 en 3
4. Bij 1,2, en 3

Ecosysteemdiensten

Verstoringen

Balans tussen vraag en aanbod ecosysteemdiensten afgelopen eeuwen scheef.

Ver-thema's = verzamelnaam voor verstoringen door teveel vragen van de natuur. Bijvoorbeeld:

• vermesting, klimaatverandering, verdroging, verzuring, versnippering, vervuiling/verontreiniging, verspilling, verstoring en verwijdering.

Duurzaamheid

= het zorgen voor evenwicht tussen mens, milieu en economie om de aarde niet uit te putten. Voor nu, maar ook voor de komende generaties.

Duurzame ontwikkeling = vooruitgang gaat niet ten koste van mensen en natuur.

bijv. Circulaire economie vs. Lineaire economie

Earth Overshoot Day = de datum waarop de mensheid alle natuurlijke grondstoffen heeft gebruikt die de aarde in een jaar kan produceren

Ecologische footprint (voetafdruk)

= is de ruimte die we per persoon innemen op de aarde. Alles wat je gebruikt (voedsel, water, energie, etc.), kost ruimte. 

De wereldwijde biocapaciteit (bossen, weide- en akkerland en visgrond, etc.) gedeeld door de globale ecologische footprint bepaald de impact van de mens op de aarde

Toekomst?

Momenteel: ongeveer 7,8 miljard mensen

• Wereldbevolking groeit
• Welvaart neemt toe
• Duurzaamheid?

Wat is de oplossing???

Koolstofkringloop

BINAS 93F

Stikstofkringloop

BINAS 93G

Koolstofkringloop

Koolstofassimilatie = opbouwen van organische stoffen uit anorganische stoffen

Dissimilatie = afbraak van organische materialen waarbij energie vrijkomt

Aeroob: met zuurstof

Anaeroob: zonder zuurstof

Nijntje nitraat

A: Planten nemen nitraat (NO₃-) op.

B: Er vindt stikstofassimilatie plaats
     vorming aminozuren

(vorming eiwitten is voortgezette assimilatie)

C: Dier eet plant, verteert en assimileert eigen        organische stoffen.

D: Bij dissimilatie komt ureum vrij. 

E: Rottingsbacterien breken ureum af tot NH₃

F: NH₃ lost in (grond)water op tot NH₄+

G: Nitrietbacterien zetten NH₄+ om in NO₂-

H: Nitraatbacterien zetten NO₂- om in NO₃-

Afsluiting

Lezen: Thema 6 van V4 mens en milieu BS 2 (blz. 144 t/m 148)

Maken: BS 2 opdr. 10 t/m 15

Kun je:

• de voornaamste oorzaken en gevolgen van de milieuproblemen noemen?
• de koolstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema's hiervan interpreteren
  ?
• de stikstofkringloop van Nijntje nitraat
  aan de hand van de binas uitleggen?

Wil je je eigen ecologische voetafdruk berekenen?

--> https://voetafdruktest.wwf.nl/ 

(misschien wat hulp van je ouders nodig)