3.6: Het goed hebben en goed doen DEEL 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Tolerantie betekent ..

1. Godsdienstvrijheid
2. Erkenning van andere denkbeelden
3. Vrijheid van meningsuiting
4. Wedergeboorte

Hoe wordt kennis volgens rationalisme verkregen?

1. Door blindelings te geloven in tradities.
2. Door het volgen van religieuze voorschriften.
3. Door te vertrouwen op toevallige gebeurtenissen.
4. Door gebruik van logisch redeneren.

Wat zijn regenten?

1. Armere burgers die bestuurlijke taken uitvoerden.
2. Kunstenaars die in de stad leefden.
3. Rijke burgers die bestuurlijke functies vervulden.
4. Boeren die op het platteland werkten.

Welke stad was de rijkste stad van de Republiek tijdens de Gouden Eeuw?

1. Delft
2. Amsterdam
3. Hoorn
4. Haarlem

3.6: Het goed hebben en goed doen

De steden en de regenten wilden laten zien hoe rijk en machtig zij waren. Dit deden zij met kunst en met architectuur. Dit werd vastgelegd door schilders als Rembrandt van Rijn. Ondanks dat het gewone volk vaak arm was, hadden zij ook geld om een schilderij te kunnen kopen.

Leerdoelen 3.6

6A: Je kunt uitleggen hoe de steden en de rijke burgers (regenten) van een stad uiting wilde geven aan hun rijkdom en macht. 

6B: Je kunt verklaren wat het verband is tussen de schilderkunst en status. 

6C: Je kunt uitleggen hoe het gewone volk uiting gaf aan het begrip status. 

6D: Je kunt verklaren dat de vrouw in de Republiek een zelfstandigere positie in de samenleving had dan in andere landen in die tijd. 

Stadhuis en regenten (6A)

• Nieuw stadhuis Amsterdam: Uiting van welvaart van de stad
• Grootste gebouw Europa, Bouwstijl classicisme
• Doel: Macht en onafhankelijk van Amsterdam tonen!
• Regenten: Rijke koopmansfamilies, bestuurders van de stad en van VOC/WIC

Pronken wat je hebt (6A/B)

• Republiek bestuurt door burgers
• Strijd met stadhouder om macht
• Rijke burgers pronken met schilderijen, architectuur en buitenhuizen
• In de zomer stad ontvluchten voor zomervertrek
• Macht, status en rijkdom van familie laten zien

Rembrandt van Rijn (6B)

• Schilder, verhuisde naar A'dam om aan rijken veel geld te verdienen
•  Levensechte schilderkunst
• Hype in welgestelde kringen
• Ook schilder van het gewone volk
• Bijzondere figuren zoals vreemdelingen, maar ook natuur
• Schilder van arm en rijk

Op de Nachtwacht staan de leden van een schuttersgilde afgebeeld. Wat zou de reden geweest zijn dat de gilde dit schilderij heeft laten maken?

Wat is de reden dat het schuttersgilde de Nachtwacht heeft laten maken?

Waarom zou status belangrijk zijn geweest voor de regenten uit de Republiek in de Gouden Eeuw?

Aan de slag!

• Opdrachten paragraaf 3.6
• In het werkboek of online via de laptop
• Huiswerk voor volgende les
• Sluit LessonUp (en de laptop) nog niet af!

Wat wilden de regenten laten zien met schilderijen en architectuur in de Gouden Eeuw?

1. De creativiteit van kunstenaars
2. De invloed van religie
3. Hun macht en rijkdom
4. De schoonheid van de natuur

Welk doel wilden de regenten bereiken met het tonen van macht in kunst tijdens de Gouden Eeuw?

1. Het promoten van religieuze tolerantie
2. Het ondersteunen van lokale kunstenaars
3. Het bevorderen van internationale handel
4. Het versterken van hun status