evolutie herhalen + oefenen'

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

evolutie herhalen + oefenen

natuurlijke selectie

fossielen

absolute ouderdom

Fossielen

Fossielen komen veel voor. 

Met name van bepaalde soorten.

Alleen harde delen blijven bewaard. 

Sommige fossielen worden gidsfossielen genoemd. Met een gidsfossiel kun je een gesteentelaag dateren.

Hoe ontstaan fossielen?

- Verstening

- Verdroging

- Kou

- Lage pH

- Zuurstofgebrek

- Opsluiten in barnsteen

Fossielen ontstaan door remming afbraak door micro-organismen (reducenten), bijv door:

Onderzoek ouderdom

Hoe oud is het echt? -> Absolute ouderdomsbepaling

Met behulp van isotopen. Isotopen zijn verschillende versies van een element met een verschillende atoommassa (gewicht).

Doordat sommige isotopen radioactief zijn vervallen ze en verdwijnen ze.

De halveringstijd is de tijd die het kost om de helft van de radioactieve atomen te laten vervallen.

Een fossiel is 22800 jaar oud. Hoe vaak is het fossiel vervallen als de halveringstijd 5700 jaar is?

Aanpassen

Populaties veranderen omdat ze zich aanpassen aan de omgeving:

survival of the fittest. oftewel natuurlijke selectie

Hiervoor is dus variatie nodig en selectiedruk.

1 individu kan niet evolueren

1 soort wel

Verandering?

Als een populatie verandert (evolueert) kan er sprake zijn van evolutie: aanpassing/adaptatie.

Als populatie geissoleerd is kan nieuwe soort ontstaan.
(bijv. darwinvinken)

Een eigenschap levert voordeel op voor overleving of voortplanting.

informatie voor de volgende vraag

In hun natuurlijke leefomgeving in Peru eten driekleurige gifkikkers

geleedpotige dieren zoals mieren, termieten, kevers en mijten. De huid

van de driekleurige gifkikker bevat epibatidine, een gifstof die dodelijk is

voor bijna alle predatoren. Epibatidine wordt geproduceerd door giftige

planten. Driekleurige gifkikkers verkrijgen epibatidine via prooien die van

deze giftige planten eten.

Vraag op volgende slide beantwoorden:

Beschrijf hoe door evolutionaire processen de giftigheid van de

driekleurige gifkikker is ontstaan.

2p Beschrijf hoe door evolutionaire processen de giftigheid van de
driekleurige gifkikker is ontstaan.

Maak de volgende examenvragen

informatie voor de volgende vraag

Zebravissen komen van nature voor in Zuidoost-Azië. Een klasgenoot

vraagt zich af wat er zou gebeuren als een rood GloFish®-vrouwtje

uitgezet zou worden op een plaats waar zebravissen van nature

vóórkomen. Volgens Adrianna is, als gevolg van selectie, de kans heel klein dat uit de

uitgezette GloFish® een populatie fluorescerende zebravissen zal

ontstaan in de natuurlijke omgeving.

Licht met een voorbeeld toe hoe natuurlijke selectie kan voorkómen dat een populatie fluorescerende zebravissen ontstaat.

Licht met een voorbeeld toe hoe seksuele selectie kan voorkómen dat
een populatie fluorescerende zebravissen ontstaat.

Verklaar dat dit nog niet betekent dat de Yangtze-variant een aparte soort
is.

Door de grote genetische verschillen die ze vonden, zijn de onderzoekers
nu van mening dat er sprake is van twee aparte soorten. Dit is een extra
reden om de Indische bruinvissen in de Yangtze te beschermen om ze te
behoeden voor uitsterven.
De kans is groot dat de populatie Yangtze-bruinvissen zal uitsterven als
de populatiegrootte tot minder dan honderd dieren is gedaald.
2p Leg uit waardoor een kleine populatie makkelijk uitsterft.