H4.3 Rekenen aan reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H4.3 Rekenen aan reacties

Voor vandaag: 

Herhaling 4.2: reactievergelijkingen kloppend maken

Nieuw uit 4.3: uitleg massaverhoudingen

Huiswerk

Voor vandaag: 

Herhaling 4.2: reactievergelijkingen kloppend maken

Nieuw uit 4.3: uitleg massaverhoudingen

Huiswerk

00:00

Kijk deze video voor uitleg over hoe je reactievergelijkingen kloppend maakt. 

Speel de video versneld af als het te traag gaat. 

Reactievergelijking kloppend maken

Stap 1: Stel het reactieschema op

Stap 2: Vervang de stofnamen door de formules van de stoffen

Stap 3: Maak de reactievergelijking kloppend door de getallen voor de stoffen te veranderen

Stap 4: Controleer of de reactievergelijking klopt

Voorbeeld reactievergelijking kloppend maken

Voorbeeldvraag: 

Bij de verbranding van methaan met zuurstof komen koolstofdioxide en water vrij. 

Stel de reactievergelijking op. 

Oplossing: 

Reactievergelijking opstellen in 4 stappen

Reactievergelijking kloppend maken

Stap 1: Methaan + zuurstof                   koolstofdioxide + water

Reactievergelijking kloppend maken

Stap 1: Methaan + zuurstof                   koolstofdioxide + water

Stap 2: CH4 + O2                                        CO2 + H2O

                C = 1, H = 4, O = 2                         C = 1, H = 2, O = 3

Reactievergelijking kloppend maken

Stap 1: Methaan + zuurstof                   koolstofdioxide + water

Stap 2: CH4 + O2                                        CO2 + H2O

                C = 1, H = 4, O = 2                         C = 1, H = 2, O = 3

Stap 3: CH4 + 2 O2                                    CO2 + 2 H2O 

                C = 1, H = 4, O = 4                         C = 1, H = 4, O = 4

Reactievergelijking kloppend maken

Stap 1: Methaan + zuurstof                   koolstofdioxide + water

Stap 2: CH4 + O2                                        CO2 + H2O

                C = 1, H = 4, O = 2                         C = 1, H = 2, O = 3

Stap 3: CH4 + 2 O2                                    CO2 + 2 H2O 

                C = 1, H = 4, O = 4                         C = 1, H = 4, O = 4

Stap 4: Controleer of de reactievergelijking klopt: ja!

Voor vandaag: 

Herhaling 4.2: reactievergelijkingen kloppend maken

Nieuw uit 4.3: uitleg massaverhoudingen

Huiswerk

Massaverhoudingen

Met massaverhoudingen kun je uitrekenen wat de massa van de beginstoffen en reactieproducten is in een reactie. 

Dit kun je doen door gebruik te maken van de reactievergelijking + tabel van atoommassa's

Voorbeeld massaverhouding

Voorbeeldvraag: 

Hoeveel gram water ontstaat er bij de verbranding van 5 gram methaan?

Oplossing: 

Deel 1: stel de kloppende reactievergelijking op

Deel 2: rekenen met massaverhoudingen

Deel 1: stel de kloppende reactievergelijking op

(zie vorige slides voor stapsgewijze uitleg)

Stap 1: Methaan + zuurstof                   koolstofdioxide + water

Stap 2: CH4 + O2                                        CO2 + H2O

                C = 1, H = 4, O = 2                         C = 1, H = 2, O = 3

Stap 3: CH4 + 2 O2                                    CO2 + 2 H2O 

                C = 1, H = 4, O = 4                         C = 1, H = 4, O = 4

Stap 4: Controleer of de reactievergelijking klopt: ja!

Deel 2: rekenen met massaverhoudingen

Stap 1: bereken de molecuulmassa's van de stoffen

Stap 2: hou rekening met in welke verhouding de stoffen reageren

Stap 3: kruislinks vermenigvuldigen of verhoudingstabel

Stap 4: controleer je antwoord

Deel 2: rekenen met massaverhoudingen

Stap 1: massa CH4 = 1 x 12,0 u + 4 x 1,0 u = 16,0 u

               massa H2O = 2 x 1,0 u + 1 x 16,0 u = 18,0 u

Deel 2: rekenen met massaverhoudingen

Stap 1: massa CH4 = 1 x 12,0 u + 4 x 1,0 u = 16,0 u

               massa H2O = 2 x 1,0 u + 1 x 16,0 u = 18,0 u

Stap 2: CH4 + 2 O2                   CO2 + 2 H2O

                1 molecuul CH4 geeft 2 moleculen H2O

                de massaverhouding CH4 : H2O is dus 1 : 2

                dus massa CH4 = 16,0 u en massa H2O = 2 x 18,0 = 36,0 u

Deel 2: rekenen met massaverhoudingen

Stap 1: massa CH4 = 1 x 12,0 u + 4 x 1,0 u = 16,0 u

               massa H2O = 2 x 1,0 u + 1 x 16,0 u = 18,0 u

Stap 2: CH4 + 2 O2                   CO2 + 2 H2O

                1 molecuul CH4 geeft 2 moleculen H2O

                de massaverhouding CH4 : H2O is dus 1 : 2

                dus massa CH4 = 16,0 u en massa H2O = 2 x 18,0 = 36,0 u

Stap 3: (zie tabel) ? = 5 g x 18,0 u / 16,0 u = 5,6 g

Stof	u	g
CH4	16,0	5
H2O	18,0	?

Deel 2: rekenen met massaverhoudingen

Stap 1: massa CH4 = 1 x 12,0 u + 4 x 1,0 u = 16,0 u

               massa H2O = 2 x 1,0 u + 1 x 16,0 u = 18,0 u

Stap 2: CH4 + 2 O2                   CO2 + 2 H2O

                1 molecuul CH4 geeft 2 moleculen H2O

                de massaverhouding CH4 : H2O is dus 1 : 2

                dus massa CH4 = 16,0 u en massa H2O = 2 x 18,0 = 36,0 u

Stap 3: (zie tabel) ? = 5 g x 18,0 u / 16,0 u = 5,6 g

Stap 4: controleer je antwoord: er ontstaat 5,6 gram water

Stof	u	g
CH4	16,0	5
H2O	18,0	5,6

Voor vandaag: 

Herhaling 4.2: reactievergelijkingen kloppend maken

Nieuw uit 4.3: uitleg massaverhoudingen

Huiswerk

Aan de slag!

Voor volgende les: 
Kijk de tekst van paragraaf 4.3 door en lees de stukken die je nog lastig vind. 

Maak de helft van de opgaven van paragraaf 4.3. Je beslist zelf welke opgaven je nodig hebt om de stof goed te oefenen. Kies verstandig!  

Lees paragraaf 7.3 door voor de volgende les. 

(Maak ook het blad met reactievergelijkingen af als je dat nog niet gedaan hebt, zie Magister)