13/1 1hv Formuleren verbanden tussen zinnen + verwijzen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Formuleren H3

Signaalwoorden gebruiken om verbanden tussen zinnen aan te geven.

In de Google Meet. Camera's aan en microfoon en geluid uit.

Lesplanning

• korte activiteit
• Wat weet je al?
  
• Instructie
• Werken
  
• Afsluiten
  

Schrijf zoveel mogelijk woorden op die
beginnen met een V en eindigen op een N.

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

• kan je benoemen wanneer je verwijst met dit, dat, die of deze
  
• kan je benoemen wanneer je verwijst met hij, hem, zijn, zij/zij, haar, het, zijn, zij/ze, hen en hun
  
• weet je weer hoe je het geslacht van een zelfstandig naamwoord kan bepalen/vinden
  
• heb je geoefend met het gebruik van de verwijswoorden
  
• kun je signaalwoorden gebruiken om verbanden tussen zinnen aan te geven
  

Schrijf drie dingen op die je van de vorige
les onthouden hebt.

Korte herhaling vorige les

• Namen van landen, provincies, steden en clubs 
• Verkleinwoorden

Onzijdige woorden - Het-woorden 

De woorden zijn mannelijk of vrouwelijk.

Vrouwelijk zijn:

• vrouwelijke dieren of personen
• • de-woorden met de volgende uitgangen

Vrouwelijke woorden

Mannelijke woorden

• Alle de-woorden die niet vrouwelijk zijn, zijn mannelijk.
• Als je van een woord niet kunt vaststellen of het mannelijk of vrouwelijk is, mag je het beschouwen als mannelijk.

Ezelsbruggetje

voor de/het:

Deze en die gebruik je bij de-woorden

Dit en dat gebruik je bij het-woorden

Hen of hun

De woorden 'mijn' en 'hun' zijn bezittelijke voornaamwoorden.

--> Er staat altijd een woord achter voor iets waar ik of zij de eigenaar van zijn.

 De woorden 'mij' en 'hen' zijn persoonlijke voornaamwoorden.

Anita’s ouders wonen vlakbij en ze bezoekt hen vaak. Ze neemt dan iets lekkers voor hen mee en bezorgt hun een 

gezellige middag.

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

Zuid Holland

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

De eenheid

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

De bank

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

De kip

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Het lesuur duurt voor ... te lang.

1. het
2. hun
3. zijn
4. hen

Mevrouw Hooi laat de leerlingen ... laptop pakken.

1. het
2. hun
3. zijn
4. hen

Welke verwijswoorden gebruik je voor 'boek'?

1. deze, die
2. deze, dat
3. dit, dat
4. die, dit

Een komma zet je ...

Meerdere antwoorden zijn goed.

1. Tussen twee persoonsvormen
2. Tussen twee verbindingswoorden
3. Tussen twee moeilijke woorden
4. Tussen delen van een opsomming

Hoofdletters en leestekens: juist of onjuist?

Mijn beste vriendinnen zijn Nena, Pien, en Milou.

1. Juist
2. Onjuist

Verbanden

Zinnen en alinea's staan niet zomaar achter elkaar. Vaak is er een verband binnen zinnen en/of tussen de zinnen en/of alinea's. 

Verband binnen/tussen zinnen = zinsverband

Verband tussen alinea's = alineaverband 

Hoe herken je verbanden tussen zinnen?

1. Let op de signaalwoorden als je een tekst leest! De signaalwoorden zeggen: Let op! Er komt nu een verband aan.
2. Lees het stukje tekst goed. Onderstreep signaalwoorden.
3. Bedenk steeds: bij welk verband hoort het signaalwoord. Welk verband kan het zijn?
4. Lees de zinnen in de tekst nog een keer. Bedenk of het verband klopt.

SIGNAALWOORDEN

Aan een signaalwoord

zie je met welk tekstverband of tekststructuur je te maken hebt.

Signaalwoorden

Signaalwoorden:
Eerst, daarna, vervolgens

1. Opsommend
2. Tegenstellend
3. Chronologisch
4. Toelichtend

Signaalwoorden:
Bovendien, verder, niet alleen

1. Opsommend
2. Tegenstellend
3. Chronologisch
4. Toelichtend

Signaalwoorden:
Toch, echter, hoewel

1. Opsommend
2. Tegenstellend
3. Chronologisch
4. Toelichtend

Signaalwoorden:
Zo, denk aan, neem nou

1. Opsommend
2. Tegenstellend
3. Chronologisch
4. Toelichtend

Signaalwoorden:
Terwijl, dadelijk, intussen

1. Opsommend
2. Tegenstellend
3. Chronologisch
4. Toelichtend

Ik kleed me heel mooi aan.
Ik ga naar een feest.

Maak hier 1 zin van. Gebruik een signaalwoord!

Werk voor de deze les + huiswerk: Alvast aan het werk? 

• je begrijpt de lesstof/theorie voldoende (je kunt het groene theorieblok uit je boek gebruiken als ondersteuning) 
• je werkt in stilte en je mag niet praten of overleggen en geen vragen stellen
  
• je bent echt aan het werk!
  

Klaar = in stilte lezen of werken aan een ander vak

Blz. 122/123, opdracht 3 en 4

Blz. 92/93, opdracht 1, 2 en 3

+ nakijken en verbeteren met een andere kleur!

Wat niet af is = huiswerk

Stel de volgende les vragen over fouten die je niet begreep!

Tekstverband - signaalwoord

Tekstverband = het verband van een tekst

--> hoe de woorden, zinnen of alinea's met elkaar verbonden zijn.

Daar gebruiken we signaalwoorden voor.

Signaalwoorden = een woord dat een signaal geeft

--> het woord laat met een signaal laat zien of er bijvoorbeeld

een uitleg of voorbeeld volgt, die dus aansluit bij het woord.de zin of de alinea daarvoor.

Elk tekstverband heeft dus bijbehorende signaalwoorden. 

LET OP: sommige signaalwoorden (of woorden die er op lijken) kunnen ook bij andere tekstverbanden horen!

Tekstverbanden - signaalwoorden

Een schrijver geeft zijn tekst een goede opbouw door zinnen en alinea’s in een logische volgorde te zetten. Dit doet hij om de tekst goed leesbaar er overzichtelijk te houden. Als een tekst niet lekker leest, dan stopt de lezer vaak met lezen.

Ze helpen je bij het beantwoorden van vragen en het schrijven van goede zinnen en teksten. 

Het scheelt je tijd bij een toets en uiteindelijk bij je schoolexamens en examens

Je kan ze gebruiken bij alle teksten, dus ook voor al je andere schoolvakken

verbanden + signaalwoorden

                                                                                                   verband

Hij is niet groot, maar klein.                                                    tegenstellend

Het regent, daardoor wordt hij nat.                                        oorzaak-gevolg

Als je goed plant,  heb je je huiswerk op tijd af.                   voorwaarde

Eerst maakt hij sommen, daarna leert hij.                             tijd/chronologisch

Hij eet groente en rijst en een toetje.                                     opsomming

Zij mag een toetje, als zij haar bord leeg heeft.                     voorwaarde

Jullie hebben goed doorgewerkt, dus is iedereen klaar,      conclusie/samenvatting

We zijn laat vertrokken, daarom moeten we vaart maken.   reden

voorbeelden

1. Ik kleed me heel mooi aan, want ik ga naar een feest.
2. Ik kleed me heel mooi aan, voordat ik naar een feest ga.
3. Ik kleed me heel mooi aan, als ik naar een feest ga.
4. Wanneer ik naar een feest ga, kleed ik me heel mooi aan.
5. Voordat ik naar een feest ga, kleed ik me heel mooi aan.
6. Ik ga naar een feest, dus ik kleed me heel mooi aan.
7. Ik ga naar een feest en ik kleed me heel mooi aan.

Signaalwoorden

Het regende, daardoor werd mijn haar nat.

Wat is het signaalwoord?

1. regende
2. daardoor
3. haar
4. nat

Het regende, daardoor werd mijn haar nat.

Bij welk verband hoor het signaalwoord daardoor?

1. opsomming
2. tegenstelling
3. tijd
4. oorzaak-gevolg

Voordat zij naar buiten ging, trok zij eerst een warme jas aan.

Wat zijn de signaalwoorden?

1. voordat, buiten
2. buiten, aan
3. buiten, eerst
4. voordat, eerst

Voordat zij naar buiten ging, trok ze eerst een warme jas aan.

Bij welk verband horen deze twee signaalwoorden?

1. tijd
2. reden
3. tegenstelling
4. opsomming

Welk tekstverband geeft het signaalwoord aan?

Sleep de signaalwoorden naar het goed tekstverband.

opsomming

tegenstelling

voorbeeld / toelichting

echter

maar

ook

zoals

daarnaast

zo

Welk tekstverband geeft het signaalwoord aan?

Sleep de signaalwoorden naar het goed tekstverband.

tijd/

chrolologisch

oorzaak

gevolg

reden

nadat

omdat

namelijk

doordat

eindelijk

eens

Welk tekstverband geeft het signaalwoord aan?

Sleep de signaalwoorden naar het goed tekstverband.

conclusie/

samenvatting

voorwaarde

al met al

omdat

als

indien

kortom

daardoor

Werk voor de deze les + huiswerk: 

Blz. 122/123, opdracht 3 en 4

Blz. 92/93, opdracht 1, 2 en 3

+ nakijken en verbeteren met een andere kleur!

Wat niet af is = huiswerk

Stel de volgende les vragen over fouten die je niet begreep!

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

• kan je benoemen wanneer je verwijst met dit, dat, die of deze
  
• kan je benoemen wanneer je verwijst met hij, hem, zijn, zij/zij, haar, het, zijn, zij/ze, hen en hun
  
• weet je weer hoe je het geslacht van een zelfstandig naamwoord kan bepalen/vinden
  
• heb je geoefend met het gebruik van de verwijswoorden
  
• kun je signaalwoorden gebruiken om verbanden tussen zinnen aan te geven
  

Ik weet wat verwijswoorden zijn en hoe ik deze correct moet gebruiken.

😒🙁😐🙂😃

Ik kan signaalwoorden gebruiken om verbanden tussen zinnen aan te geven.

😒🙁😐🙂😃

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter?

Feedback:
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?