mens en maatschappijMiddelbare schoolmavo, havoLeerjaar 1
Cette leçon contient 39 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 4 vidéos.
La durée de la leçon est: 60 min
Éléments de cette leçon
Blok 2 Typisch Nederlandse landschappen
Slide 1 - Diapositive
Planning
Introductie
Bespreken deel van blok 2
Zelfstandig werken
Afsluiting
Slide 2 - Diapositive
Los zand
NL: lagen zand, grind en klei.
Ontstaan uit gesteente uit bergen: o.a Alpen, Ardennen, Eiffel.
Vervoerd door rivieren naar ons land. (sedimentatie)
Slide 3 - Diapositive
IJstijden in NL
IJstijden hebben het landschap in NL veranderd.
-Landijs duwt aarde en gesteente naar hoge punten: Stuwwallen
-ontstaan van heuvels in NL
Slide 4 - Diapositive
Laatste IJstijd
12.000 jaar geleden.
Helft van NL onder dik pak ijs en sneeuw.
Ontstaan in Scandinavië.
Noordzee droog gevallen.
Kou; weinig begroeiing.
Wind vrij spel: zand land inwaards blazen.
Slide 5 - Diapositive
Slide 6 - Vidéo
Slide 7 - Diapositive
Een spons van veen
Na de ijstijden: warmer in NL.
Gevolg 1: ijs smelt en land wordt zichtbaar.
Gevolg 2: zeespiegel steeg.
Gevolg 3: rivieren treden buiten oevers: overstromingen
Daardoor ontstaan er:moerassen/ veengebieden.
Slide 8 - Diapositive
Slide 9 - Vidéo
Slide 10 - Diapositive
Veen
In NL: 2 soorten venen: hoog en laagveen.
Laagveen is onder water,
hoogveen ligt boven water
Friesland, Groningen, Drenthe: Veen
Slide 11 - Diapositive
Hoog en droog
De eerste mensen in Nederland wonen vooral in Limburg.
Hier zitten zij hoog en droog
De rest van Nederland overstroomde regelmatig en is geen veilige plek om te wonen
Slide 12 - Diapositive
Terpen
Langs de kust in Groningen en Friesland bouwden boeren terpen.
Reden: beschermen tegen hoog water en overstromingen.
Gemaakt van: klei, mest, stenen en afval.
Nog steeds terpen te zien in Noord-Nederland.
Slide 13 - Diapositive
Slide 14 - Diapositive
Zelfstandig werken:
Maken opdrachten: 1,2,3,5,6,7,8,9
Verdiepingsopdrachten: 9, 12, 13
Gebruik de ATLAS!
Eerst aan een klasgenoot hulp vragen. Kom je er samen niet uit? Steek dan je vinger op.
"ik snap het niet" is geen vraag
Slide 15 - Diapositive
Vervolg bespreken:
Blok 2 Typisch Nederlandse landschappen
Slide 16 - Diapositive
Planning
Herhaling vorige les
Uitleg blok 2
Zelfstandig werken
Afsluiten
Slide 17 - Diapositive
Welke soorten grond kom je in de Nederlandse boden tegen?
A
Alleen klei
B
Zand en grind
C
Zowel Klei, zand als grind
D
Turf en löss
Slide 18 - Quiz
Hoe komen we in het oosten van Nederland aan zandgrond?
A
Wind die zand van drooggelegde Noordzee het land in blies.
B
Door IJs uit Scandinavië die zand meenam.
C
Via de Rijn die zand meenam uit sedimentatie.
D
Door de stuwwallen die het zand omhoog duwde.
Slide 19 - Quiz
Hoe hebben de rivieren invloed op de vorming van Nederland?
Slide 20 - Question ouverte
Hoe zijn de stuwwallen in Nederland ontstaan?
Slide 21 - Question ouverte
Waar vind je in Nederland vooral veenlandschappen?
A
Drenthe, Friesland en Groningen
B
Limburg en Noord-Brabant
C
Gelderland
D
Noord- en Zuid Holland
Slide 22 - Quiz
Waaruit bestaat veen?
Slide 23 - Question ouverte
Waarom trokken de eerste mensen in Nederland naar Limburg?
A
Omdat het daar warmer was
B
Laagland was te onveilig
C
Omdat daar meer eten te vinden was.
D
Rivieren treden buiten hun oevers
Slide 24 - Quiz
Wat zijn terpen of wierden?
Slide 25 - Question ouverte
Sloten graven en landbouw in het veen.
Rond het jaar 1000: klimaat NL veranderd --> Warmer
Gevolg korte termijn: Landbouw geeft grotere opbrengsten
Gevolg langer termijn: bevolkingsgroei.
Oplossing: landbouwgronden en woongronden creëren uit veengebied. = Ontginning. (droogleggen van de gebieden)
Slide 26 - Diapositive
Dammen en droogmakerijen
Rivieren en zee controleren door aanleg van dammen.
Gebeurde rond de rivier de Amstel: Amsterdam.
Ook in de rivier de Rotte: Rotterdam. Enzovoort.
Slide 27 - Diapositive
Hoe ging dat droogmaken van land?
- Aanleggen van dammen ( water tegenhouden ).
-Slootjes in het veen aanleggen en daardoor droogde het veen op en er ontstonden langgerekte akkers.
-Aanleg ringdijken en kanalen. Met molens en later met een gemaal werden de meren leeggepompt en liet men het water in ringvaart stromen = Droogmakerij
Slide 28 - Diapositive
Slide 29 - Diapositive
Ontstaan polders
Polder: is een stuk land dat is drooggelegd en die meters onder zeeniveau ligt.
Molens en gemalen houden de polder droog.
Slide 30 - Diapositive
Slide 31 - Vidéo
Flevoland: grootste polder van NL
Slide 32 - Diapositive
Slide 33 - Vidéo
NAP = Normaal Amsterdams Peil
Nederland strijdt al jaren tegen het water. Meten is weten, dus houden we bij hoe hoog de waterstanden zijn t.o.v. de zeespiegel.
Amsterdam bepaalde nulpunt.
Andere metingen werden hiervan afgeleid.
Pijlschaal kan je het aflezen.
Slide 34 - Diapositive
Zelfstandig werken:
Maken opdrachten: 3 t/m 9, 12, 13, 15 t/m 17 en 20 en 21
Verdiepingsopdrachten: 10, 11 en 17
Ben je klaar? Opdrachten nakijken en blok laten aftekenen
Kennen en kunnen samenvatten
Kennen en kunnen uitschrijven.
Slide 35 - Diapositive
Waarom werden er in veengebieden sloten gegraven?
A
Om turf te steken
B
voor goederentransport per boot
C
Om drinkwater in op te slaan
D
Om water af te voeren en land droog te leggen
Slide 36 - Quiz
Leg het verband uit tussen de bevolkingsgroei na het jaar 1000 en het ontginnen van gebieden.
Slide 37 - Question ouverte
Waarvoor werden windmolens voor gebruikt in het westen van Nederland?