3.4 Bouwen

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

3.4 Bouwen

Wat ga je leren

• Hoe ben jij gebouwd  (KBL)
• Bouwstoffen: waar heb je die voor nodig?
• Vegetariers en eiwitten (KBL)
• Hoe kom je aan energie?
• Hoeveel energie heb je nodig?
• Omrekenen van kilojoule (kJ) naar kilocalorie (Kcal)
• Wat zijn eetstoornissen?

Van cel tot lichaam (KBL)

Van klein naar groot:

cel: bouwsteen

orgaan: bestaat uit cellen

Lichaam: bestaat uit organen

Opbouw cel (van binnen naar buiten):

• celkern
• cytoplasma
• celmembraan

Soorten Bouwstoffen

Drie soorten bouwstoffen:

1. Eiwitten: voor groei en herstel
2. Water: Vervoer van stoffen door je lichaam en afvalstoffen afvoeren (bijv. zweten)
3. Mineralen:

• Calcium: maken van botcellen
• IJzer: maken van nieuwe bloedcellen

Bouwstoffen voor volwassenen

Vooral voor onderhoud en herstel van je lichaam zoals:

• Onderhoud van je haar, huid, spieren , botten en gebit;
• Herstel van je lichaam bij ziekte of een ongeluk.

Aan de slag

KBL

• Lees tekstboek  blz. 70 en 71
• Maak opdracht 2 t/m 9 van paragraaf 3.4
• Start woordenlijst 3.4

BBL:

• Lees blz 135 en 136
• Maak opdracht 1 t/m 6 van 3.4
• Start woordenlijst 3.4

Hoe kom je aan energie?

Energie haal je uit energierijke voedingsstoffen:

Koolhydraten (zetmeel en suikers): geeft snel energie;

Vetten: geeft veel energie, maar komt langzamer vrij.

Aan de slag

KBL

• Lees tekstboek  blz. 71 en 72
• Maak opdracht 10 t/m 14 van paragraaf 3.4
• Verder met woordenlijst 3.4

BBL

• Lees tekst blz. 137 en 138
• Maak opdracht  7 t/m 13

Hoeveel energie heb je nodig?

Hoeveelheid afhankelijk van:

• activiteit (lichamelijk werk of niet)
• leeftijd (ben je in de groei of niet meer)
• geslacht (mannen hebben meer nodig dan vrouwen).

Omrekenen van energie

• De eenheid van energie is kilojoule (kJ) of kilocalorie (kcal). 
• Eenheid is de maat waarmee je energie meet.
• Kilocalorie is de oude eenheid, kilojoule de nieuwe.

Van kJ naar kcal: delen door 4,2

Van kcal naar kJ: vermenigvuldigen met 4,2.

Eetstoornissen

Anorexia nervosa: eetstoornis waarbij je niet eet omdat je jezelf te dik vind, terwijl je dat niet bent. Je wordt steeds magerder.

Boulimia nervosa: eetstoornis waarbij je eetbuien hebt, waarna je spijt hebt en het eten weer kwijt wilt. Je gewicht blijft redelijk constant.

Aan de slag

KBL

• Lees tekstboek  blz. 72 en 73
• Maak alle opdrachten (t/m20) van paragraaf 3.4 af.
• Afmaken woordenlijst 3.4
• Nakijken opdrachten 3.4

BBL:

• Lees blz 140
• Maak alle opdrachten (t/m 15) van paragraaf 3.4 af.
• Nakijken opdrachten 3.4