10.3 Paradigma's

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

MW1 slide 19

MW2 slide 24 3 feb

Een hoofdvraag

van de sociologie

Welke verschillen zijn er tussen mensen en wat zijn de gevolgen daarvan?

Is welvaart belangrijk voor welzijn?

1. ja
2. nee
3. Je moet genoeg hebben, meer hoeft niet
4. Hoe meer hoe beter

Wat denken jullie dat meer welvaart oplevert?

1. lopendeband werk
2. een product van begin tot eind maken

Wat denken jullie dat meer welzijn oplevert?

1. lopendeband werk
2. een product van begin tot eind maken

Wie is verantwoordelijk voor ons welzijn?

1. Wijzelf
2. De overheid
3. Onze werkgever

Wie is verantwoordelijk voor onze welvaart?

1. Wijzelf
2. De overheid
3. Onze werkgever

Wie is verantwoordelijk voor onze sociale verschillen en (on) gelijkheid?

1. Wijzelf
2. De overheid
3. Onze werkgever

Over deze vraag wordt verschillend gedacht.

Conflictparadigma

Sociale ongelijkheid is een belangrijke verklaring voor maatschappelijke verschijnselen.

https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/corona-weerspiegelt-de-sociale-ongelijkheid-en-versterkt-die-ook-nog-eens~b4f078c0/

https://www.divosa.nl/nieuws/sociale-ongelijkheid-neemt-niet-af-ondanks-beleid-om-sociale-verschillen-tegen-te-gaan

https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2400785-kloof-tussen-arm-en-rijk-niet-kleiner-kwetsbare-burgers-structureel-achtergesteldhttps://esb.nu/esb/20068095/ongelijkheid-in-het-nederlandse-onderwijs-door-de-jaren-heen

https://www.eur.nl/nieuws/onderzoekers-bij-1-op-5-jongeren-zien-we-alarmerende-signalen-over-hun-welzijn

https://www.allesoversport.nl/nieuws/sociale-ongelijkheid-in-sportdeelname/

https://www.mulierinstituut.nl/publicaties/26193/sociale-ongelijkheid-in-sportdeelname/

https://www.knack.be/nieuws/tag/ongelijkheid-5149.html

https://www.trouw.nl/opinie/wil-je-dat-gemeenten-sociale-ongelijkheid-aanpakken-dan-moet-er-boter-bij-de-vis~b900937c/

https://www.trouw.nl/opinie/deze-rotterdamse-wethouder-pleit-voor-een-nieuwe-minister-van-armoedebestrijding~b6675116/

https://www.trouw.nl/binnenland/burgemeesters-vragen-een-half-miljard-euro-voor-zestien-kwetsbare-gebieden~bcc50446/

https://vl-nieuws.nl/sociale-ongelijkheid-in-het-onderwijs-nu-doorpakken/

https://www.knaw.nl/nl/thematisch/de-nederlandse-wetenschapsagenda/maatschappij-en-veerkrachtige-instituties/hoe-kunnen-we-nieuwe-vormen-van-sociale

https://www.universiteitleiden.nl/nieuws/2020/03/leo-lucassen-bij-rtlz-over-corona-en-sociale-ongelijkheid

Functionalismeparadigma

Welke "rol"speelt sociale ongelijkheid in de samenleving

Welke invloed heeft sociale ongelijkheid op de stabiliteit van samenlevingen.

Sociale ongelijkheid kan nuttig zijn.

Verschillen tussen arm en rijk zijn niet per definitie een probleem.

Herbert Gans!

Conflictparadigma

Ongelijkheid is ingebakken en vormt de kern van de samenleving.

Er zijn machtsverschillen doordat mensen verschillende hulpbronnen hebben.

Karl Marx, uitbuiting arbeiders==> dit leidt tot conflict/revolutie waarbij het systeem omvergeworpen wordt.

01:15

Hoe kun je door meerwaarde armer worden?

02:41

Die onzichtbare hand van Adams was positief, waarom is het hier negatief?

Sociaal constructivismeparadigma

De gedachten en het handelen van mensen over ongelijkheid worden bekeken.

Aan de sociale wereld wordt door ideeën, gedachten en betekenissen een interpretatie gegeven.

Guthrie: een verlegen en onhandig meisje dat behandeld wordt alsof zij sociaal en spontaan is, zal zich als zodanig ontwikkelen. Ongelijkheid is voglens sociaal constructivisten (interactionisten) een construct, gebaseerd op de interacties van mensen obv hun interpretatie.

Rationele actorparadigma

ongelijkheid is een gevolg van keuzes die actoren maken om hun eigen nut te maximaliseren.

Ongelijkheid is dus niet per se fout of onwenselijk maar het gevolg van individuele of collectieve keuzes die gemaakt worden voor het eigenbelang.

Adam Smith the invisible hand

01:11

Waarom is die toegevoegde waarde belangrijk?

01:46

Is dat belangrijk dat je zelf mag beslissen of en waar je koopt?

1. Ja
2. Nee

Wat denken jullie dat meer welvaart oplevert?

1. lopendeband werk
2. een product van begin tot eind maken

Wat denken jullie dat meer welzijn oplevert?

1. lopendeband werk
2. een product van begin tot eind maken

Arbeidsdeling

Deling > vervreemding

Groei welvaart voor rijken

Groei welvaart voor iedereen

Vrije Markt

Planeconomie

Bestaanszekerheid

Eigen Verantwoordelijkheid

Smith vs Marx

Smith: Eigen belang heeft een positieve uitwerking, arbeidsdeling vergroot de productie (EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID)(RAparadigma)

Marx: Eigen belang werkt negatief, arbeidsdeling vervreemd mensen van hun werk. (BESTAANSZEKERHEID)(Cparadigma)

Volgende video

van 1.36

Welk hoofdconcept?

Welke kernconcepten

www.tvl.be

Verhouding

Sociale (on) gelijkheid

Samenwerking

Conflict

Maken opdrachten