H3 Regenten en Vorsten § 3.5 Wetenschap en techniek

Regenten en vorsten
§3.5 Wetenschap en techniek
1 / 53
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

Cette leçon contient 53 diapositives, avec quiz interactif, diapositives de texte et 6 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 30 min

Éléments de cette leçon

Regenten en vorsten
§3.5 Wetenschap en techniek

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat weet jij eigenlijk
van de wetenschappelijke revolutie van de 17e eeuw?

Slide 2 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bron B
Museum Boerhaave, Leiden - Anatomisch Theater tijdens radio-opname
Bron A
Het anatomisch theater van Leiden was een instelling voor het onderwijs in anatomie. Het is gebouwd in 1596. Gravure door Willem Swanenburg (1610).

Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

We zijn aanbeland in de tijd van Regenten en Vorsten  (1600 - 1700)
Nu
Jaar 1
1000
1500
1900
1700
1600

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Lesprogramma deze les:

  • Lesdoelen van § 3.5 &  begrippen
  • Samen lezen
  • Uitleg van § 3.5.
  • Aan de slag
  • Nakijken
  • Afsluiting

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

In deze paragraaf leer je: 
  • Hoe er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie   ontstond.
  • Hoe nieuwe wetenschappelijke ontdekkingen en   uitvindingen in de 17e eeuw praktische toepassingen   kregen. 



Taaldoelen: 
Lezen, begrijpend lezen, leren samenvatten, historische begrippen en uitbreiding woordenschat.




Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Begrippen uit deze les:
1. Wetenschappelijke revolutie
2. Natuurwetten
3. Academie
4. Energie

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Personen in deze paragraaf
  1. Copernicus
  2. Descartes
  3. Bacon
  4. Spinoza
  5. Galilei 
  6. Newton
  7. Huygens
  8. Leeuwenhoek
  9. Hugo de Groot
  10. Simon Stevin

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Schrijfopdracht
Maak je eigen samenvatting;
Schrijf een artikel over.
Samen lezen: Kennis door onderzoek

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wetenschappelijke revolutie
"De wetenschappelijke revolutie is een periode in de geschiedenis van de wetenschap waarin klassiek-religieuze ideeën plaatsmaakten voor modern-wetenschappelijke ideeën. "

oftewel:
  • Geloof niet alles wat je ziet
  • Geloof niet alles wat je leert

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kennis door onderzoek
Bijbel en Oude Grieken zeiden dat de aarde het middelpunt van het heelal was.  Copernicus ontdekt  door berekeningen en waarnemingen dat het de zon is.

Wetenschappelijke revolutie
Meer vertrouwen op waarnemingen/kijken, experimenten en logisch redeneren.





Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Nicolau Copernicus 1473-1543
Nicolau Copernicus 1473-1543

Twijfel
aan geocentrisch wereldbeeld
Gevolg: observaties hemellichamen.
Conclusie: heliocentrisch wereldbeeld

Slide 14 - Diapositive

Durfde zijn ideeen lange tijd niet te publiceren uit angst voor de katholieke kerk die de aarde als het middelpunt bleef zien

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Verandering wereldbeeld
geocentrisch wereldbeeld              heliocentrisch wereldbeeld

Slide 16 - Diapositive

Durfde zijn ideeen lange tijd niet te publiceren uit angst voor de katholieke kerk die de aarde als het middelpunt bleef zien
Waarheid
Hoofdvraag: wat is waarheid?
Kenmerk: niet meer uitgaan van
wat anderen zeggen, 
maar zelf nadenken

Hoe? rationalisme en empirisme

Slide 17 - Diapositive

Wat is waarheid? Als de oude Grieken of Romeinen het vinden? Als het in de Bijbel staat? Of iets anders? Je kunt de wereld niet verklaren door alleen een beroep te doen op het gezag van anderen. Zelf logisch redenenen of systematisch observeren en experimenten was het devies.
Basis moderne wetenschap
Rationalisme:                               Empirisme:
logisch redeneren                        zintuiglijke waarneming        (Descartes)                                   (Bacon)
                                                                         

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

            Rationalisme
Wetenschappers vertrouwden op hun eigen verstand in plaats van de klassieken na te volgen.
Rationalisme: Alleen het gebruik van het menselijk verstand (ratio) tot zinnige kennis kan leiden 

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Rationalisme
Rationalisme

Rene Descartes
. Nieuwe visie op God en de wereld
Mechanistisch wereldbeeld
 
Rationalist: alleen door denken verkrijg je ware kennis
Cogito ergo sum (ik denk dus ik ben)

Slide 20 - Diapositive

Descartes: God grijpt niet direct in in de werkelijkheid, want hij heeft de wereld in gang gezet dmv natuurwetten.
Durf te twijfelen. Ontdoe je van oude gedachten , voordat je zelf begint met onderzoek doen. Hij twijfelde aan bijna alles. Ook aan het zintuiglijke, want je zintuigen houden je voor de gek, stelde hij. Denk maar eens aan een droom. Wat is werkelijkheid.
Cogito ergo sum. Wat we met de rede kunnen vatten is meer werkelijkheid dan dat we met onze zintuigen kunnen waarnemen.
Leuk feitje. Hij overtuigde zijn docenten op de universiteit ervan dat hij de hoogste cijfers haalde als hij niet naar college hoefde te komen maar in bed mocht studeren. Ze gaven hem de kans en prompt haalde hij de hoogste cijfers. Hij heeft dit het grootste deel van zijn leven volgehouden.
Werkte 20 jaar in De Republiek.
Kritiek op Descartes door Pascal. Descartes maakt de mens in zijn ogen tot een denkend ding die in een puur rationele verhouding tot de werkelijkheid staat. Het gevoel, de wil en het hart zijn volgens Pascal net zo belangrijk (het hart heeft zijn redenen die de rede niet kent) Hij was ook een rationalist, want probeert vanuit de rede aan te tonen hoe onredelijk het is om de grenzen van de rede niet te willen zien. Geeft de rede echt antwoord op alle levensvragen? 
Empirisme
Empirisme 

Theorie: elk onderzoek moet gebaseerd zijn op 
waarneming, 
ervaring en
experiment: goed kijken naar wat er om je heen gebeurt


Slide 21 - Diapositive

Fundamenten al in de oudheid (Aristoteles en vanaf 14 eeuw gaat men steeds systematischer te werk.

Slide 22 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

en God dan?
Descartes: 
'mechanistisch wereldbeeld'
Trend:
'God is wel de schepper, 
maar niet (meer) de bestuurder'
belangrijk:
langzame veranderingen in denken
geen strikte scheiding tussen wetenschap en geloof

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wetenschappelijke
revolutie
Baruch Spinoza: god is geen opperwezen, god is in alles/ God bestaat alleen in filosofische zin

Grondlegger van de Verlichting: Rationalisme

Aantal publicaties verboden (ondermijning van de Bijbel)

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 25 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Galileo Galilei
Italiaanse astronoom
Vond de eerste goed werkende Telescoop uit
Vond bewijs voor Copernicus' theorie

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Galileo Galilei: ‘de zon is het middelpunt van het heelal, niet de aarde!’

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Galileo demonstreert in 1609 zijn telescoop aan Leonardo Donato, de doge van Venetië. De telescoop toont de kraters op de maan, waarmee hij wilde aantonen dat de maan een planeet was, vergelijkbaar met de aarde. Zijn bewering dat niet alles in het heelal om de aarde, de schepping van God, draaide was moeilijk te verteren voor de geestelijkheid. De aarde was in dit nieuwe wereldbeeld slechts een van de vele planeten in het Heelal die om de zon draaide. 

De geestelijkheid is sceptisch rond de waarnemingen en conclusies van Galilei; 
Na een aantal jaren kwam Galilei dan ook in conflict met de Kerk, hoewel hij zelf volhield dat zijn werk slechts een zuiver theoretische beschrijving inhield, en niet in conflict was met de godsdienst, die hijzelf ook aanhing. Hij meende juist te laten zien hoe doordacht het door God geschapene in elkaar zat. 

Galileo Galilei demonstreert zijn telescoop aan Leonardo Donato (19e eeuw, schilder onbekend)

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 29 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 31 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Christiaan Huygens
Uitvinding slingeruurwerk.


Slide 32 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 33 - Vidéo

Video duurt 2.48 min.
Antoni van Leeuwenhoek
Microscopen

Slide 34 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 35 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Hugo de Groot 1583-1645


"Een van de grootste juristen ooit"

Hugo de Groot schreef boeken over geschiedenis, wetgeving en godsdienst. 
De iure belli ac pacis (Over het recht van oorlog en vrede)
Mare Liberum (over de vrije zeevaart en vrijhandel)

Slide 36 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Isaac Newton 
Zwaartekracht. 
Natuurwetten. 

Slide 37 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De wetenschappelijke revolutie

Slide 38 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Isaac Newton
Hoe kan het dat een appel wel van de boom op de grond valt, maar de maan in de lucht blijft hangen?


Wet van de zwaartekracht

Slide 39 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 40 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Maak opdracht: 1 t/m 2 in je werkboek op blz. 81 .
timer
15:00

Slide 41 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Rond 1660 ontdekken vorsten het nut van de nieuwe wetenschappen.

Zowel Frankrijk als Engeland richten academies van wetenschap op: organisaties waar wetenschap wordt beoefend

Slide 42 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wetenschappelijke revolutie

Geen houden meer aan
Niet alles accepteren omdat het in een oud boek staat
Klassieke teksten evalueren
Geen aannames zonder te testen, Empirisme
Natuurwetten

Slide 43 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Praktische toepassingen
Sterrenkunde
Scheikunde
Wiskunde
Koninklijke academie voor de wetenschap

Slide 44 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bekende uitvinders
  • Robert Boyle (eigenschappen van lucht)
  • William Harvey (bloedsomloop)
  • Jan Swammerdam (insecten ontleden)
  • Anthonie van Leeuwenhoek (microscoop -> bacteriën)
  • Christian Huygens (slingerklok en lichtgolven)
  • Wetenschappelijke revolutie is de aanzet tot de Verlichting (in denken)

Slide 45 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leeghwater

Slide 46 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 47 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De molengang, uitgevonden door Simon Stevin.
Gebruikt door Jan Adriaanszoon Leeghwater voor het droogleggen van de Beemster

Slide 48 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 49 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 50 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 51 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 52 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Maak opdracht: 3 t/m 8 in je werkboek op blz. 76 en 77 .
timer
15:00

Slide 53 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions