5.4 en 5.5 Hart en vaatziekten en lymfe

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Doel van de les: 

je kunt oorzaken en gevolgen van hart en vaatziekten noemen

aangeven hoe je de kans op hart en vaat ziekten kunt verkleinen

hoge bloeddruk

slagader verkalking

hartinfarct... beroerte

1

2

3

Hartritme stoornis

Mensen die te zwaar zijn, hebben een grotere kans op hart- en vaatziekten.

1. Juist
2. Onjuist

Waardoor vergroot je je kans op hart- en vaatziekten

1. Niet drinken
2. Niet roken
3. Niet sporten
4. Niet stressen

Mensen met overgewicht hebben een kleinere kans op het krijgen van hart- en vaatziekten dan mensen met een gezond gewicht.

1. Waar
2. Niet waar

Hoe heet de stof die zorgt voor hart- en vaatziekten?

1. Zetmeel
2. Cholesterol
3. Suiker
4. Pindakaas

8. Hoe noemen we een verstopping in de bloedvaten van de hersenen?

1. hartinfarct
2. beroerte

Wat is geen signaal van een beroerte?

1. hangende mond
2. uitvallen van de voet
3. verwarde spraak
4. rechter boven helft verlamd

Hoe noemen we het als een kransslagader in het hart verstopt raakt?

1. beroerte
2. herseninfarct
3. hartinfarct
4. hartkramp

Wat is gevaarlijker? te hoge of te lage bloeddruk?

1. Hoge bloeddruk
2. Lage bloeddruk

Heeft iemand die regelmatig eventjes duizelig wordt als hij uit bed stapt last van lage of hoge bloeddruk?

1. lage bloeddruk
2. hoge bloeddruk

LYMFE

LYMFE

Thema 6

Basisstof 5

Leerdoelen bij 6.5 Weefselvloeistof en lymfe

Je kunt de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe noemen.

Begrippen bij 6.5 Weefselvloeistof en lymfe

lymfevatenstelsel

weefselvloeistof

lymfevaten

lymfe

lymfeknopen

Weefselvloeistof: het vocht buiten de haarvaten

• Vocht dat door de bloeddruk uit de haarvaten wordt geperst, vooral in de grote bloedsomloop.
• Bevat o.a.: zuurstof, voedingsstoffen, kan ook witte bloedcellen bevatten.
• Dient om zuurstof en voedingsstoffen naar cellen te vervoeren en koolstofdioxide en andere afvalstoffen van de cellen af te voeren.
• Wordt deels weer opgenomen in de haarvaten.

Lymfe: de vloeistof in de lymfevaten

Lymfevatenstelsel: lymfevaten en lymfeknopen

Bestaat uit:

• Lymfevaten en lymfeknopen (lymfeklieren).
• voert lymfe met opgeloste stoffen terug naar het bloedvatenstelsel.
• Lymfeknopen zuiveren de lymfe van o.a. ziekteverwekkers.

Lymfevaten

• de vaten in het lymfestelsel
• nemen weefselvloeistof op
• vloeistof in de lymfevaten heet lymfe
• lymfe: water met opgeloste stoffen (antistoffen, hormonen, zuurstof, afvalstoffen zoals koolstofdioxide en voedingsstoffen)
• Lymfe afvoeren terug naar het bloed in de holle ader
• Kleppen zorgen dat het bloed niet terugstroomt.

Lymfeknopen: zuiveren de lymfe van o.a. ziekteverwekkers

• liggen op bepaalde plaatsen in het lichaam, bijv. hals, oksels, en liezen).
• bepaalde witte bloedcellen ontwikkelen zich in de lymfeknoop.
• deze witte bloedcellen maken antistoffen die beschermen tegen ziektes.
• ook witte bloedcellen die ziekteverwekkers kunnen insluiten!.

Op welke plaats worden antistoffen gemaakt?

1. Borstbuis
2. Weefselvloeistof
3. Lymfeknoop
4. Lymfe

Wat bevindt zich op plaats P?

1. bloed
2. lymfe
3. weefselvloeistof

Witte bloedcellen kunnen in lymfe zitten

1. Waar
2. Niet waar

Weefselvloeistof

Lymfe

Bloedplasma

Vocht buiten de haarvaten; kan O2, witte bloedcellen, voedingsstoffen, CO2 en andere afvalstoffen bevatten

Deze vloeistof bestaat uit water met opgeloste stoffen en witte bloedcellen

In deze vloeistof zitten geen bloedcellen of bloedplaatjes

Hier zie je een afbeelding van een lymfevat.
In welke richting stroomt de lymfe?

1. Richting A
2. Richting B