§2 Ontwikkeling van de wereldeconomie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H1.2 Ontwikkeling van de wereldeconomie

Planning

- Uitleg H1.2

- Klassikale opdrachten in deze les

- Taken nakijken, maken, (zelf) aftekenen

Leerdoelen §2

- Je weet welke begrippen passen bij de verschillende fasen in de wereldeconomie.

- Je begrijpt de voor- en nadelen van vrijhandel.

- Je kunt aan de hand van kaarten uitleggen hoe de positie van het Verenigd Koninkrijk is veranderd in de wereld.

Koloniale verhoudingen (1500-1945)

Vanaf de 16e eeuw (1500-1600) vonden grote ontdekkingsreizen plaats, we onderscheiden twee belangrijke perioden:

1. 1500-1800: de fase van het handelskolonialisme. Vanuit de koloniën worden grondstoffen, zoals specerijen vervoerd richting Nederland. 

2. 1800-1945: de fase van het industrieel kolonialisme. Door de opkomst van de industrie willen de Europese landen verzekerd zijn van de aanvoer van grondstoffen en een afzetmarkt veilig stellen voor hun industrieproducten. 

Het moederland verstevigt op diverse terreinen (bijv. onderwijs, bestuur, handel) in de kolonie. Door de industrialisering neemt zowel de wereldhandel als de invloed van de Europese moederlanden toe.  

De gebieden meer landinwaarts hadden weinig Europese invloed

Op weg naar onafhankelijkheid (1945-1990)

Na WOII twee belangrijke veranderingen:

1. De koloniën worden snel onafhankelijk, dit heet dekolonialisatie. Met als gevolg dat de meeste banden met het moederland worden beïndigd. 

2. De wereld wordt opnieuw ingedeeld. Er ontstaan machtsblokken, namelijk het westerse en communistische blok (Koude Oorlog). --> Handel voornamelijk binnen eigen machtsblokken. De ontwikkelingslanden richten zich op één van deze twee machtsblokken.

verloop van de wereldhandel rond 1980

https://buitenland.digitaal.noordhoff.nl/?SSOid=fc6a8ae5-b602-4bda-81b5-168a543aa115#/book/7f58a059-ceeb-409a-87c7-02cea2438bfa/chapter/1c23763c-6fe9-47b9-b5f6-f5b6556f1074/paragraph/1e17e800-aa17-4e10-ada4-ee125eac0b94/lesson/3584988b-c58f-418f-8c5c-cf06c61d5cfc

Vrijhandel verandert de wereld (na 1990)

Na het uiteenvallen van de Sovjet Unie (1990), neemt de vrijemarkteconomie de belangrijkste rol in het economisch systeem. Om dit te stimuleren is er vrijhandel (handel waarbij de grenzen tussen handels gebieden zoveel mogelijk worden weggenomen). Dit heeft enkele voordelen, namelijk:

- Een land kan zich specialiseren in de productie van goederen op diensten.

- Bedrijven hebben toegang tot buitenlandse afzetmarkten.

Nadeel: bedrijven krijgen te maken met concurrentie in het buitenland.

OPDRACHT

Vrijhandel: voor- of nadelig voor een land?

1. Buitenlandse concurrentie

2. Vorming van grote bedrijven

3. Regionale specialisatie

4. Vrij toegang tot de buitenlandse afzetmarkt

5. Goedkopere producten

6. Binnenlandse bedrijven failliet

7. Protectionisme verboden

Voordelig

2. Vorming van grote bedrijven

3. Regionale specialisatie

4. Vrij toegang tot de buitenlandse afzetmarkt

5. Goedkopere producten

Waarom?

2. Grote afzetmarkt bereikbaar

3. Land maakt producten waar het goed in is

4. Bedrijf kan internationaal concurreren

5. Consument profiteert

Nadelig

1.  Buitenlandse concurrentie

6. Binnenlandse bedrijven failliet

7. Protectionisme verboden

Waarom?

1. Kans op faillissement

6. Buitenlandse concurrentie

7. Geen bescherming eigen bedrijven tegen buitenlandse concurrentie

Conclusie

Aandeel in de wereldhandel wordt gestuurd door:

- Politieke ontwikkelingen in de wereld

- Economische ontwikkelingen in landen en in de wereld

Hoe ontstaat economische groei?

1. Door globalisering
2. Door toename van productie
3. Door industrieel kolonialisme
4. Door EPZ's (Export Productie Zones)

Wat hoort er bij de periode 1500-1800?

1. Handelskolonialisme
2. Exploitatiekolonie
3. Dekolonisatie
4. Industrieel kolonialisme

Welk begrip wordt omschreven:
Landen die na 2000 een snelle economische groei doormaken.

1. WTO
2. Industrieel kolonialisme
3. Triade
4. BRICS-landen

Welke periode in de wereldhandel wordt hier afgebeeld?

1. Industrieel kolonialisme
2. Dekolonisatie net na W.O. 2
3. Einde van de Koude Oorlog
4. Vrijhandel

Huiswerk volgende week 39

Les week 39

Maak een samenvatting of mindmap van H1.2