OC - lesweek 12

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Vak: Onvoorziene en crisissituatie

Fase: 4

Docenten: Frank van Aken, Ikram Smaili

Programma 

Wat?	Hoe lang?
Opening + terugblik	10 minuten
Lesdoelen	5 minuten
Theorie slechtnieuwsgesprek	20 minuten
Opdracht slechtnieuwsgesprek	45 minuten
Terugkoppeling opdracht	25 minuten
Zelfstandig aan het werk	20 minuten
Afsluiting les	10 minuten

Terugblik agressief gedrag

1. Wie heeft er vorig week een situatie op stage meegemaakt waarbij er sprake was van agressief gedrag?
2. Met welke vorm van agressie hadden jullie te maken?
3. Hoe heb jij of heeft je collega gehandeld in deze situatie?

''De agressor bedreigt, chanteert of vernedert''.

Om welke vorm van agressie gaat het?

1. Verbale agressie
2. Psychische agressie
3. Fysieke agressie
4. Frustratieagressie

''Agressie die ontstaat uit onmacht of teleurstelling
Is vaak onvoorspelbaar en kan plotseling ontstaan''.

Om welke vorm van agressie gaat het?

1. Verbale agressie
2. Psychische agressie
3. Fysieke agressie
4. Frustratieagressie

Lesdoel

Aan het eind van deze les kan jij een slechtnieuwsgesprek voeren door de juiste gespreksvaardigheden in te zetten.

Slechtnieuwsgesprek

Het overbrengen van slecht nieuws is nooit leuk. Vaak stel je het uit of draai je eromheen maar dat is niet de manier. 

In een slechtnieuwsgesprek breng je direct kort en krachtig het slechte nieuws over, je laat de ander reageren en toont empathie. 

Je bereidt je goed voor op het gesprek, zodat je de boodschap duidelijk kunt overbrengen.

Eigen ervaringen slechtnieuwsgesprek

Voordat we aan de slag gaan met de theorie van het slechtnieuwsgesprek, beantwoord onderstaande vragen en bespreek dit met je buurman/buurvrouw.

1. Heb jij weleens een slechtnieuwsgesprek gevoerd? 

2. Wat moet je vooral NIET doen tijdens een slechtnieuwsgesprek?

3. Hoe heb jij een slechtnieuwsgesprek ervaren dat werd gevoerd met jou?

4. Wat zou jij als tip geven aan iemand die een slechtnieuwsgesprek moet voeren?

Hoe breng je slecht nieuws?

Slecht nieuws kan heftige emoties oproepen. Zowel bij je gesprekspartner als bij jezelf. Veel mensen gebruiken daarom vermijdingstactieken. Zoals: uitstellen, verzachten, eromheen draaien. Dit kun je beter niet doen. 

Je houdt de aanloop en planning juist zeer kort en begint snel met het vertellen van het slechte nieuws.  Je valt dus met de deur in huis, want de ontvanger voelt meestal toch wel dat er iets mis is. 

Heb jij weleens slechtnieuws gekregen? Wat deed dit met jou?

Vond je de wijze waarop dit werd gedaan fijn? Waarom wel/niet?

Structuur slechtnieuwsgesprek

Het slechtnieuwsgesprek wijkt af van een standaardstructuur:

• Fase 1. Slecht nieuws vertellen.
  
• Fase 2. Emoties begrijpen en opvangen.
  
• Fase 3. Oplossingen bedenken.

Mensen reageren heel verschillend op slecht nieuws: van ontkennend tot laconiek, van gechoqueerd tot agressief. In alle gevallen gaat het erom dat je probeert de emoties aan te voelen en te begrijpen. Als de ontvanger van het slechte nieuws openstaat, kun je nog proberen tot een oplossing te komen, indien die er is. 

Wat vind jij van deze wijze van slecht nieuws overbrengen?

Rollenspel slechtnieuwsgesprek

Doel van het rollenspel: 

Het doel van dit rollenspel is de studenten te helpen bij het ontwikkelen van vaardigheden voor het voeren van slechtnieuwsgesprekken in het werkveld. 

De focus ligt op empathie, communicatie en het bieden van ondersteuning aan de cliënt.

Casus slechtnieuwsgesprek

Rollen:

Begeleider: Jij bent de zorgverlener die verantwoordelijk is voor het overbrengen van slecht nieuws aan de cliënt. Je hebt de diagnose ontvangen van een ernstige ziekte bij de cliënt en moet deze informatie nu  overbrengen. Jouw doel is om de cliënt te ondersteunen, de emoties te erkennen en te helpen bij het verwerken van het nieuws.

Cliënt: Jij bent een persoon die zojuist te horen heeft gekregen dat je een ernstige ziekte hebt. Je bent geschrokken en verward door het nieuws. Je hebt veel vragen en emoties, waaronder angst, verdriet en verwarring.

Reflectiepunten na het rollenspel

De nadruk tijdens een slechtnieuwsgesprek ligt op empathie, communicatievaardigheden en het bieden van ondersteuning aan de cliënt.

1. Hoe voelde je je tijdens het gesprek? Wat waren je emoties en gedachten?
   
2. Welke aspecten van de communicatie waren effectief en welke kunnen worden verbeterd?
   
3. Hoe heb je empathie getoond en steun geboden aan de cliënt tijdens het gesprek?
   
4. Welke vragen heeft de cliënt gesteld en hoe heb je hierop gereageerd?
   
5. Wat zou je anders doen als je dit gesprek opnieuw zou voeren?
   

Stand van zaken eindopdracht

De eindopdracht bestaat uit een aantal verschillende stappen:

1. Maak een lijst met onvoorziene situaties die op je stage kunnen gebeuren
2. Onderzoek welke procedures, wetten en richtlijnen er op jouw stage zijn
3. Observeren of een onvoorziene situatie gebeurt
4. Handelen in de onvoorziene situatie
5. Evaluatie van de onvoorziene situatie
6. Reflectie op onvoorziene situatie
7. Procesverslag
8. Verantwoordingsverslag

Wie is er bij welke stap?

Zelf aan de slag

Lees en maak:

• Lees uit Communicatie en gedrag:

 Thema 3 Specifieke gesprekken voeren

• Maak uit Communicatie en gedrag:

Thema 3 verwerkingsopdracht 3, 4, en 5 

Afsluiting

Bedankt voor jullie aandacht! 

1. Zijn er vragen naar aanleiding van de les?

2. Zijn de onderstaande lesdoelen behaald?

Aan het eind van deze les kan jij een slechtnieuwsgesprek voeren door de juiste gespreksvaardigheden in te zetten.

3. Welke  gespreksvaardigheden zijn belangrijk bij het voeren van een slechtnieuwsgesprek?

4. Heb jij tips/tops voor de docent?