Bipolaire stoornis

• Maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 1

Wat weten jullie over een bipolaire stoornis?

Bipolaire stoornis

Bipolaire stoornis

• De stemming beweegt zich tussen 2 externe tegenpolen

        > Manie

        > Depressie

• 250.000 mensen hebben dit in Nederland
• Hoge mate van comorbiditeit met angsstoornissen en middelen misbuik
• Eerste klacht tussen 16 en 26 jaar

MANIE

overdreven opgewekt

erg geïntereseerd
snel geïrriteerd
overactief en impulsief gedrag

actief in contact: hoogste woord

fantasierijke gedachten

'ik kan de hele wereld aan'

seksueel ongeremd gedrag

DEPRESSIE

erg neerslachtig

ongeïnteresseerd

lusteloos gedrag

geen interesse in contact

geen oplossing zien

suïcidale gedachten

gebrek aan zelfvertrouwen
seksueel inactief, geen zin

Kenmerken

• De persoon heeft opgeblazen gevoel van eigenwaarde of grootheidsideeën
• Een afgenomen behoefte aan slaap
• Spraakzamer dan gebruikelijk of heeft drang om te spreken.
• Drukke, jagende gedachten
• Gemakkelijker afgeleid dan gewoonlijk
• De persoon onderneemt meer doelgerichte activiteiten (dit kan zowel sociaal, op het werk of op school, of seksueel zijn) of psychomotorische agitatie (lichamelijke rusteloosheid; iemand beweegt meer en onrustiger).
• De persoon houdt zich overmatig bezig met aangename activiteiten waarbij een grote kans bestaat op pijnlijke gevolgen (bijvoorbeeld ongeremd koopwoede, seksuele indiscreties, of zakelijk onverstandige investeringen).
• Duidelijke beperkingen op het gebied van werk, normale sociale activiteiten of relaties met anderen;
• De manische periode maakt ziekenhuisopname noodzakelijk om schade voor zichzelf of anderen te voorkomen

Er kan sprake zijn van psychotische kenmerken

Verloop

- Een manische episode kan eenmalig zijn 
- Kan elkaar afwisselen / neutrale periodes / 1 op de voorgrond

- Depressies kunnen maanden of zelfs jaren duren

Oorzaken
- biologisch / psychisch / sociaal

Behandeling

• Soms is (gedwongen) opname noodzakelijk 
• Psycho-educatie
• Medicijnen (stemmingsstabilisator) -> niet zomaar stoppen
• Ermee om leren gaan... (inzicht, week-ritme, noodplan)
• Psychotherapie (Zoals CGT of gezinsgerichte therapie) 

Wat zou jij als MZ'er doen?

Begeleiding

- Emotionele steun

- Structuur bieden

- Voorlichting

- Suïcide preventie

- Bijwerkingen van medicatie

Wat kun je doen als MZ/VIG/VP?

• let op effecten/bijwerkingen van medicatie
• let op vocht- en zout inname bij lithium (lithiumintoxicatie)
• biedt een prikkelarme omgeving
• neutrale en rustig sprekende toon
• gebruik korte zinnen
• wees duidelijk
• ga niet in discussie
• behoed voor uitputting

Manie

Depressie

Uitgelaten stemming

Overactief

doodswensen

Lusteloosheid

verlies realiteitszin

Slaapt slecht

Welk gedrag hoort bij een
bipolaire stoornis?

1. Groot enthousiasme afwisselen met grote tegenzin voor iets.
2. Iemand voelt zich sterk tot mannen aangetrokken en vervolgens sterk tot vrouwen.
3. Onnatuurlijke opgewektheid wisselt af met depressieve gevoelens.
4. Hoge mate van ongeïnteresseerd gedrag richting andere mensen.