V4 - TH4 (V5) - DNA - les 7 (BS4)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Planner:

20/10 -> (herhaling BS3) BS4 translatie 

herfstvakantie 

31/10 -> oefenen thema 1

3/11 -> BS4 vervolg

7-14/11 -> toetsweek -> thema 1

Thema 4 (V5) DNA

BS 3 DNA-transcriptie 

Leerdoelen BS3

Na deze les kun je: 

• beschrijven hoe transcriptie plaatsvindt. 

Begrippen BS3

RNA

ribose

uracil (U)

messenger RNA (mRNA)

ribosomaal RNA (rRNA)

transfer-RNA (tRNA)

transcriptie

RNA-polymerase

promotor

transcriptie factoren

template -streng/ matrijsstreng

coderende streng

pre-mRNA

RNA-processing

introns

exons

spliceosoom

splicing

Voorbeeld

         DNA 3'-TTACCAAAGCTGATGT-5'

pre-mRNA 5'-AAUGGUUUCGACUACA-3'

van pre-mRNA naar mRNA

pre-mRNA = complementair aan het genoom

maar bevat ook stukken die coderen en niet coderen voor aminozuren 

dus: RNA-processing

RNA-processing

exon:

• coderende stuk
  

intron:

• niet coderend stuk
• wordt verwijderd 
• =splicing

RNA-processing: splicing

RNA-processing: splicing

spliceosoom knipt de introns uit het pre-mRNA en plakt de axonen weer aan elkaar: resultaat = mRNA

binas 

71H

RNA vs. DNA feitjes

• RNA wordt sneller afgebroken
  
• DNA is dus stabieler
  
• DNA-polymerase mag minder fouten, want dit gaat door naar de volgende cel en daarna weer
  
• mRNA zit dus meerdere keren in de cel, zodat er veel ribosomen tegelijk aan de slag kunnen 

Overzicht

BS2          BS3                BS4

Thema 4 (V5) DNA

BS 4 Translatie en eiwitsynthese 

Leerdoelen BS4

Na deze les kun je: 

• beschrijven hoe translatie plaatsvindt. 
• beschrijven hoe eiwitsynthese plaatsvindt. 

Begrippen BS4

codon

triplet

genetische code

tripletcode

startcocon

translatie

anticodon

polyribosomen

release-factor

Overzicht

BS2          BS3                BS4

van RNA naar eiwitten

thema 1: locatie = ribosomen

wat hebben de ribosomen nodig? 

• RNA
• aflezen per drie nucleotiden = codon = triplet = tripletcode
• hoe? zie tabel binas 67H

BiNaS 67H

leer deze tabel af te lezen! 

dit gaan we nu eerst oefenen

(proces in ribosomen volgende les) 

BiNaS 67H

vb: CAG

1e base

• C: 1e kolom
  

2e base

• A:  horizontaal
  

3e base

• G: laatste kolom
  

BiNaS 67H

vb: CAG

1e base

• C: 1e kolom
  

2e base

• A:  horizontaal
  

3e base

• G: laatste kolom
  

Nu aan de slag met de oefening

probeer als eerste 4 stukken DNA te vertalen

-> transcriptie: dus maak eerst RNA 

-> translatiatie: mbv de bijgeleverde tabel 

N.B. processen vinden afzonderlijk van elkaar plaats!!