2.3.5 herhalen verwijswoorden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Hallo allemaal

- Berg je telefoon op in de tas en ga op je plaats zitten

- Leg je spullen voor Nederlands op je tafel

- Ga alvast lezen in je leesboek

Lezen

Huiswerk check

Zijn er nog vragen bij bepaalde opdrachten. 

Lesdoelen 

Vandaag herhalen we signaalwoorden en verwijswoorden

§1.5

Voorkennis

Verwijswoorden zijn handig, want ze voorkomen dat je steeds dezelfde woorden moet gebruiken. 

Signaalwoorden geven de lezer een signaal of aanwijzing voor de manier waarop de informatie gekoppeld moet worden aan het voorgaande.

We starten met signaalwoorden

Wat is een signaalwoord

Wat zijn signaalwoorden?

1. Woorden die verbanden tussen zinnen leggen.
2. Ze geven een signaal, zodat je weet waar je gebleven bent met lezen.
3. Ze geven voor welk publiek de schrijver de tekst heeft geschreven.
4. Woorden die extra informatie geven

In stap 15 staat een signaalwoord.

Wat is het signaalwoord en welk verband geeft dit woord aan?

R1: zo is een signaalwoord. Welk verband geeft zo aan?

R1: welk signaalwoord in deze zin geeft een opsomming?

R2: en is een signaalwoord. Welk verband geeft en aan?

Waar zie jij een signaalwoord wat het verband van een voorbeeld aangeeft?

Noem ook eens een signaalwoord wat het verband tegenstelling aangeeft. 

Verwijswoorden

Verwijswoorden verwijzen naar iets wat al in de tekst is genoemd. Dit kan zijn:

Een woord

Een groepje woorden

Een zin  

Voorbeelden van verwijswoorden:

• Hij, ze, hem, haar, het, deze, die, dat, dit, wat.
  

Waarom verwijswoorden?

Verwijswoorden samengevat

Verwijswoord	Verwijst naar	Voorbeeld
hij, deze, die	de-woorden	De agent ging naar het ziekenhuis en hij overleefde het ongeluk.
het, dit, dat	het-woorden	Het boek dat ik heb gepakt, ligt daar.
zij, ze, deze, die	woorden in mv	Hebben jullie deze lekkere toetjes al geproefd?
het, dit, dat	hele/deel van een zin	Sommige mensen eten snoep . Dit vind ik gek.
hier, daar, er	een plaats	In de kerstvakantie ga ik naar Belgie . Daar ben ik al vaker geweest.
Zij / hij / hem / haar	Mannen of vrouwen	Anne pakt haar jas / Mike praat door mevrouw Eggens heen. Hij moet daarom een uur nablijven.

Welke verwijswoorden gebruik je bij het-woorden?

dit

die

deze

dat

het-woorden

Welke verwijswoorden gebruik je bij de-woorden?

die

dit 

deze

dat

de-woorden

Welke verwijswoorden horen in deze zin? 

Sleep de verwijswoorden naar de goede plaats.

Het drumstel is van Davids vader, 

maar ________ gebruikt ________ niet meer.

deze

die

dit

dat

hij

zij

het

ze

Welke verwijswoorden horen in deze zin? 

Sleep de verwijswoorden naar de goede plaats.

Vera doet het trucje voor.    ________  zegt:

‘Zo moet je ________ doen.’

deze

die

dit

dat

hij

zij

het

ze

Welke verwijswoorden horen in deze zin? 

Sleep de verwijswoorden naar de goede plaats.

Twan heeft een bijbaantje voor twee uurtjes,

 ________  vindt    ________ niet erg.

deze

die

dat

hij

zij

het

ze

Afsluiting

Welke twee signaalwoorden staan in de volgende alinea en welk verband geven ze aan?

In dit onderzoek ziet de toekomst er niet best uit voor de zeevogels, maar dat is zeker geen reden om de moed op te geven. ‘Zelfs simpele veranderingen, zoals minder verpakkingsmateriaal, geen plastic wegwerpartikelen meer maken of het duurder maken van plastic artikelen, kunnen een groot verschil maken,’ vertelt onderzoeker Denise Hardesty. ‘Eerdere acties om minder plastic in het milieu te laten belanden in Europa, zorgden binnen tien jaar voor meetbare veranderingen in de hoeveelheid plastic in de magen van zeevogels. Verbeteringen in de manier waarop we met plastic en ander afval omgaan, maken dus echt uit.’

Welke twee verwijswoorden zie je in onderstaande tekst en waar verwijzen ze naar?

Een steeds groter probleem is plastic afval in oceanen. Dit bedreigt de dieren in zee en dus ook onze voedselproductie. Het bedrijf Bionic Yarn zoekt hier een oplossing voor. Het zal deze troep gebruiken om spijkerbroeken van te maken.