2.3 ww, pv en ow

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 2 Grammatica

werkwoorden, persoonsvorm en onderwerp

lesdoel: Je hebt na deze les uitleg over werkwoorden, de pv en het onderwerp herhaald en geoefend. Je kunt ze vinden in een zin.

Wat weet je over een werkwoord?

Een ww zegt wat iets of iemand doet. Of wat er gebeurt. 

Wat weet je al over een werkwoord?

• Een ww zegt wat iets of iemand doet of wat er gebeurt. 
• In een zin staat tenminste één ww. Meer kan ook.

Jan heeft een vogelhuisje gemaakt.

Hoe kun je een ww herkennen?

• Een ww kun je vervoegen. 

Ik heb             ik maak

jij hebt            jij maakt

wij hebben    wij maken

Wat zijn de (of wat is het) ww?
Zij plukt de bloemen in de tuin.

1. in de tuin
2. zij plukt
3. de bloemen
4. plukt

Wat zijn de (of wat is het )ww?
Het kind heeft de hele les opgelet.

1. heeft
2. heeft opgelet
3. Het kind
4. opgelet

Persoonsvorm

Hoe vind je de pv?

1.  De tijdproef    . 

Zet de zin in een andere tijd

De bloemen in de tuin bloeien prachtig.

De bloemen in de tuin bloeiden prachtig.

   2. De vraagproef

       Maak van de zin een vraag met dezelfde woorden.

Mijn broer en ik hebben beide blond haar. 

Hebben mijn broer en ik beide blond haar?

Behalve de vraag- en tijdproef is er nog een manier, nl:

De zin van enkelvoud naar meervoud veranderen of van 

meervoud naar enkelvoud.

Henk wil graag zingen. (=enkelvoud)

twee werkwoorden; wil en zingen. 

Henk (en Ali) willen graag zingen.

Het werkwoord dat verandert is de pv.

Noem twee manieren om de pv te vinden in een zin.

Wat is de pv?
Ik eet graag een pizza met vis.

1. een pizza
2. geen pv
3. eet
4. ik

Wat is de pv?
Bij de pizza vind ik een gemengde salade heerlijk!

1. vind
2. een gemengde salade
3. heerlijk
4. ik

Het onderwerp- ow-

Onderwerp en pv horen bij elkaar; allebeid enkelvoud of allebei meervoud.  

Bijna elke zin heeft een onderwerp. Een gebiedende wijs niet. 

Hoe vind je het ow?

1. Zoek de pv
2. Wie of wat + de pv 

      Het antwoord op de vraag is het onderwerp.

Even een paar voorbeeldjes:

1. Jan en Klaas lopen naar school. 

pv= lopen (Lopen Jan en Klaas naar school?)

Wie lopen? Jan en Klaas = ow

2. In de kantine verkopen ze lekkere broodjes. 

pv= verkopen (Verkopen ze lekkere broodjes in de kantine?)

Wie verkopen? Ze = ow

Wat zijn de pv en het ow?
Op school leren we wiskunde.

1. pv= leren ow= op school
2. pv= leren ow= wiskunde
3. pv= leren ow= we
4. pv= wiskunde ow= op school

Wat zijn de pv en het ow?
Bart gaat graag wandelen in het bos.

1. pv= wandelen ow= Bart
2. pv= wandelen ow= in het bos
3. pv= gaat ow= in het bos
4. pv= gaat ow= Bart

Wat zijn de pv en het ow?
De kinderen spelen op de slee in de sneeuw.

1. pv=sneeuw ow= op de slee
2. pv= sneeuw ow= kinderen
3. pv= spelen ow= de kinderen
4. pv= spelen ow= kinderen

Voorbeeld voor de laatste dia:

De zomer vind ik een fijner seizoen dan de winter. 

ww= vind

pv= vind

ow= ik

Bedenk zelf een zin en schrijf je zin op. Noteer de ww, de pv en het onderwerp.

Ga naar Learnbeat 2.3 grammatica en maak A,B en C. Voordat je verder gaat naar een volgende opdracht, kijk eerst het deel goed na