2.4 - Massaverhoudingen

Op tafel

Schrift voor aantekeningen

Laptops blijven nog in de tas

Telefoons in de telefoontas

1 / 35

Slide 1: Tekstslide

ScheikundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 35 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Lesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Op tafel

Schrift voor aantekeningen

Laptops blijven nog in de tas

Telefoons in de telefoontas

Slide 1 - Tekstslide

Wat gaan we doen vandaag?

- PO vorige week bespreken

- Massaverhoudingen bij een chemische reactie

- Oefenen met opgaven (Zelfstandig of samen)

Slide 2 - Tekstslide

Proef 1.

Stoffen

IJzerchloride 24,3 g

Natronloog 29,1 g

Maatcilinder

70,1 g

Proef 2.

Stoffen

Baksoda 0,03 g

Zoutzuur 25,4 g

Maatcilinder

56,8 g

Slide 3 - Tekstslide

Leerdoelen

Aan het eind van de les kun je....

... berekenen hoeveel je van een bepaalde stof nodig hebt aan de hand van een massaverhouding.

... berekenen welke stof er in over- of ondermaat aanwezig is.

Slide 4 - Tekstslide

Het maken van een hamburger

+ 1

+ 2

+ 3

(Bij koken gebruik je vaak de massaverhoudingen!)

1 : 1 : 2 : 3

Slide 5 - Tekstslide

Massaverhoudingen

- Alle stoffen reageren in een vaste massaverhouding met elkaar.

- Ook bij massaverhoudingen geldt

de wet van behoud van massa.

Slide 6 - Tekstslide

Voorbeeld

Bij de reactie van vast natrium en

gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.

Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal kunt maken met 30,0 g chloor.

Slide 7 - Tekstslide

Bij de reactie van vast natrium en

gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.

Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal

kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 1,0 : 1,5 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + 30,0 g → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden (1.

(2.

1,0

1,5

30,0 g

1,0

0,67

20,0 g

Je hebt 20,0 g natrium nodig

Voor de pijl: 30,0 g + 20,0 g = 50,0 g

Na de pijl: Onbekend

30,0 g + 20,0 g → ? ? = 50,0 g

Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Slide 8 - Tekstslide

Bij de reactie van vast natrium en

gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.

Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal

kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 1,0 : 1,5 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + 30,0 g → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden (1.

(2.

1,0

1,5

30,0 g

1,0

0,67

20,0 g

Je hebt 20,0 g natrium nodig

Voor de pijl: 30,0 g + 20,0 g = 50,0 g

Na de pijl: Onbekend

30,0 g + 20,0 g → ? ? = 50,0 g

Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Slide 9 - Tekstslide

Bij de reactie van vast natrium en

gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.

Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal

kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 1,0 : 1,5 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + 30,0 g → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden (1.

(2.

1,0

1,5

30,0 g

1,0

0,67

20,0 g

Je hebt 20,0 g natrium nodig

Voor de pijl: 30,0 g + 20,0 g = 50,0 g

Na de pijl: Onbekend

30,0 g + 20,0 g → ? ? = 50,0 g

Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Slide 10 - Tekstslide

Bij de reactie van vast natrium en

gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.

Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal

kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 1,0 : 1,5 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + 30,0 g → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

(2.

1,0

1,5

30,0 g

1,0

0,67

20,0 g

Je hebt 20,0 g natrium nodig

Voor de pijl: 30,0 g + 20,0 g = 50,0 g

Na de pijl: Onbekend

30,0 g + 20,0 g → ? ? = 50,0 g

Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Chloor

Natrium

: 1,5

x 30

Slide 11 - Tekstslide

Bij de reactie van vast natrium en

gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.

Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal

kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 1,0 : 1,5 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + 30,0 g → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

(2.

1,0

1,5

30,0 g

1,0

0,67

20,0 g

Je hebt 20,0 g natrium nodig

Voor de pijl: 30,0 g + 20,0 g = 50,0 g

Na de pijl: Onbekend

30,0 g + 20,0 g → ? ? = 50,0 g

Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Chloor

Natrium

: 1,5

x 30

: 1,5

Slide 12 - Tekstslide

Bij de reactie van vast natrium en

gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.

Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal

kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 1,0 : 1,5 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + 30,0 g → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

(2.

1,0

1,5

30,0 g

1,0

0,67

20,0 g

Je hebt 20,0 g natrium nodig

Voor de pijl: 30,0 g + 20,0 g = 50,0 g

Na de pijl: Onbekend

30,0 g + 20,0 g → ? ? = 50,0 g

Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Chloor

Natrium

Slide 13 - Tekstslide

Bij de reactie van vast natrium en

gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.

Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal

kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 1,0 : 1,5 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + 30,0 g → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

(2.

1,0

1,5

30,0 g

1,0

0,67

20,0 g

Je hebt 20,0 g natrium nodig

Voor de pijl: 30,0 g + 20,0 g = 50,0 g

Na de pijl: Onbekend

30,0 g + 20,0 g → ? ? = 50,0 g

Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Chloor

Natrium

Slide 14 - Tekstslide

Bij de reactie van vast ijzer en

zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.

Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal

kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 3,5 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende 77,0 g + ? → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden (1.

(2.

1,0

3,5

77,0 g

1,0

0,29...

22,0 g

Je hebt 22,0 g zuurstof nodig

Voor de pijl: 77,0 g + 22,0 g = 99,0 g

Na de pijl: Onbekend

77,0 g + 22,0 g → ? ? = 99,0 g

Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

Slide 15 - Tekstslide

Bij de reactie van vast ijzer en

zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.

Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal

kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 3,5 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende 77,0 g + ? → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden (1.

(2.

1,0

3,5

77,0 g

1,0

0,29...

22,0 g

Je hebt 22,0 g zuurstof nodig

Voor de pijl: 77,0 g + 22,0 g = 99,0 g

Na de pijl: Onbekend

77,0 g + 22,0 g → ? ? = 99,0 g

Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

Slide 16 - Tekstslide

Bij de reactie van vast ijzer en

zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.

Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal

kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 3,5 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende 77,0 g + ? → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden (1.

(2.

1,0

3,5

77,0 g

1,0

0,29...

22,0 g

Je hebt 22,0 g zuurstof nodig

Voor de pijl: 77,0 g + 22,0 g = 99,0 g

Na de pijl: Onbekend

77,0 g + 22,0 g → ? ? = 99,0 g

Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

Slide 17 - Tekstslide

Bij de reactie van vast ijzer en

zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.

Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal

kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 3,5 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende 77,0 g + ? → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden (1.

(2.

1,0

3,5

77,0 g

1,0

0,29...

22,0 g

Je hebt 22,0 g zuurstof nodig

Voor de pijl: 77,0 g + 22,0 g = 99,0 g

Na de pijl: Onbekend

77,0 g + 22,0 g → ? ? = 99,0 g

Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

Slide 18 - Tekstslide

Bij de reactie van vast ijzer en

zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.

Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal

kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 3,5 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende 77,0 g + ? → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

(2.

1,0

3,5

77,0 g

1,0

0,29...

22,0 g

Je hebt 22,0 g zuurstof nodig

Voor de pijl: 77,0 g + 22,0 g = 99,0 g

Na de pijl: Onbekend

77,0 g + 22,0 g → ? ? = 99,0 g

Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

IJzer

Zuurstof

: 3,5

x 77,0

Slide 19 - Tekstslide

Bij de reactie van vast ijzer en

zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.

Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal

kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 3,5 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende 77,0 g + ? → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

(2.

1,0

3,5

77,0 g

1,0

0,29...

22,0 g

Je hebt 22,0 g zuurstof nodig

Voor de pijl: 77,0 g + 22,0 g = 99,0 g

Na de pijl: Onbekend

77,0 g + 22,0 g → ? ? = 99,0 g

Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

IJzer

Zuurstof

: 3,5

x 77,0

Slide 20 - Tekstslide

Bij de reactie van vast ijzer en

zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.

Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal

kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 3,5 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende 77,0 g + ? → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

1,0

3,5

77,0 g

1,0

0,29...

22,0 g

Je hebt 22,0 g zuurstof nodig

Voor de pijl: 77,0 g + 22,0 g = 99,0 g

Na de pijl: Onbekend

77,0 g + 22,0 g → ? ? = 99,0 g

Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

IJzer

Zuurstof

Slide 21 - Tekstslide

Bij de reactie van vast ijzer en

zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.

Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal

kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 3,5 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende 77,0 g + ? → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

1,0

3,5

77,0 g

1,0

0,29...

22,0 g

Je hebt 22,0 g zuurstof nodig

Voor de pijl: 77,0 g + 22,0 g = 99,0 g

Na de pijl: Onbekend

77,0 g + 22,0 g → ? ? = 99,0 g

Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

IJzer

Zuurstof

Slide 22 - Tekstslide

Kies een kant

- Samen 4 opdrachten maken.

- Maken opdracht 39 t/m 44 van paragraaf 2.4 (huiswerk)

- Zelfstandig (Stil)

4 opdrachten in LessonUp maken.

- Maken opdracht 39 t/m 44 van paragraaf 2.4 (huiswerk)

Slide 23 - Tekstslide

Opdracht 1.

Ammoniumchloride kan gemaakt worden door de vloeistof waterstofchloride te laten reageren met opgeloste ammonia.

De massa verhouding van waterstofchloride en ammonia is
2,1 : 1,0.

Hoeveel kg ammoniumchloride kan je maken van 23,6 gram ammonia?

Slide 24 - Tekstslide

Opdracht 2.

Bij de reactie van vast koolstof met zuurstof als gas ontstaat er het gas koolstofdioxide. De massaverhouding van koolstof en zuurstof is 1,0 : 2,6

Hoeveel gram koolstofdioxide ontstaat er bij als je 28,6 gram zuurstof laat reageren met koolstof?

Slide 25 - Tekstslide

Opdracht 3.

Bij de reactie van vast zwavel met ijzerpoeder ontstaat er vast ijzer(II)sulfide. De massaverhouding tussen ijzer en zwavel is

3,5 : 1,0.

Hoeveel gram ijzer(II)sulfide kun je maken van 73,5 gram Zwavel?

Slide 26 - Tekstslide

Opdracht 4.

Bij de ontleden van water is vloeibare fase ontstaat waterstof en zuurstof (beide zijn een gas). De massaverhouding tussen zuurstof en waterstof is 8,0 : 1,0.

Hoeveel gram zuurstof ontstaat er bij het ontleden van

54,0 gram water?

Slide 27 - Tekstslide

Lever hier vraag 1 in

Slide 28 - Open vraag

Lever hier vraag 2 in

Slide 29 - Open vraag

Lever hier vraag 3 in

Slide 30 - Open vraag

Lever hier vraag 4 in

Slide 31 - Open vraag

Ammoniumchloride kan gemaakt worden door de vloeistof waterstofchloride te laten reageren met opgeloste ammonia.

De massa verhouding van waterstofchloride en ammonia is

2,1 : 1,0.

Hoeveel kg ammoniumchloride kan je maken van 23,6 gram ammonia?

Stap 1. Maak het reactieschema Waterstfchloride(l) + Ammonia(aq) → Ammoniumchloride(l)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 2,1 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + 23,6 g → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

3,1

1,0

23,6 g

1,0

3,1

73,16 g

Je kunt 73,16 gram Ammoniumchloride maken met 23,6 gram ammonia

Ammonia

Ammoniumchloride

Slide 32 - Tekstslide

Bij de reactie van vast koolstof met zuurstof als gas ontstaat er het gas koolstofdioxide. De massaverhouding van koolstof en zuurstof is 1,0 : 2,6

Hoeveel gram koolstofdioxide ontstaat er bij als je 28,6 gram zuurstof laat reageren met koolstof?

Stap 1. Maak het reactieschema Koolstof(s) + Zuurstof(g) → Koolstofdioxide(g)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 1,0 : 2,6 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + 28,6 g → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

3,6

2,6

28,6 g

1,0

1,38...

39,6 g

Je kunt 39,6 gram Koolstofdioxde maken met 28,6 gram Zuurstof.

Zuurstof

Koolstofdioxide

Slide 33 - Tekstslide

Bij de reactie van vast zwavel met ijzerpoeder ontstaat er vast ijzer(II)sulfide. De massaverhouding tussen ijzer en zwavel is

3,5 : 1,0.

Hoeveel gram ijzer(II)sulfide kun je maken van 73,5 gram Zwavel?

Stap 1. Maak het reactieschema Zwavel(s) + IJzer(s) → IJzer(II)sulfide(s)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 3,5 : 1,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende 73,5 g + ? → ?

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

4,5

3,5

73,5 g

1,0

1,29...

94,5 g

Je kunt 94,5 gram IJzer(II)sulfide maken met 73,5 gram Zwavel

Zwavel

IJzer(II)sulfide

Slide 34 - Tekstslide

Bij de ontleden van water is vloeibare fase ontstaat waterstof en zuurstof (beide zijn een gas).

De massaverhouding tussen zuurstof en waterstof is 8,0 : 1,0.

Hoeveel gram zuurstof ontstaat er bij het ontleden van

54,0 gram water?

Stap 1. Maak het reactieschema Waterstof(g) + Zuurstof(g) →Water(l)

Stap 2. Noteer de verhoudingen 1,0 : 8,0 → ?

eronder

Stap 3. Noteer de bekende ? + ? → 54,0

gegevens

Stap 4. Bereken de onbekenden

8,0

9,0

54,0 g

1,0

0,89...

48,0 g

Je kunt 48,0 gram Zuurstof maken met 54,0 gram Water.

Water

Zuurstof

Slide 35 - Tekstslide

2.4 - Massaverhoudingen

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Open vraag

Slide 29 - Open vraag

Slide 30 - Open vraag

Slide 31 - Open vraag

Slide 32 - Tekstslide

Slide 33 - Tekstslide

Slide 34 - Tekstslide

Slide 35 - Tekstslide

Meer lessen zoals deze

2.4 - Over- en ondermaat

5.3 + 8.3

2.4 Massa bij chemische reacties

2.5 Massa bij chemische reacties

Behoud van Massa - Rekenen

2.5 Massa bij chemische reacties

Massaverhouding

Oefenen molberekeningen