klas 3, week 6, les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

deze week

onderdeel:   Grammatica zinsdelen + woordsoorten

huiswerk:     woensdag 10 februari - opdr. 2 + 3, zinsdelen

                       donderdag 11 februari  - theo. + opdr. 1 + 2, woordsoorten
                       maandag 15 februari - opdr. 4 + 5, zinsdelen
                                                                    opdr. 3 + 5, woordsoorten

havo             maandag 15 februari - opdr. 3, zd + opdr. 3, ws

deze les

1. instructie zinsdelen

2. opdr. 1 nakijken

(3. instructie havo)

4. zelfstandig werken

congruentie

In een zin moeten de persoonsvorm en het onderwerp bij elkaar passen. Ze moeten hetzelfde getal (ev/mv) hebben.

congruentie

Michel loopt op straat.       
Michel lopen op straat.

Michel en Sanne loopt op straat.

Michel en Sanne lopen op straat.

congruentie

De klas vol leerlingen deed goed mee.

Het bestuur heeft een besluit genomen.

Één van de gelukkigen die gewonnen hadden,  heeft een nieuw huis gekocht.

De dagdromers is een erg spannende film.

Twee liter melk gaat door het gerecht.

inversie

Veel zinnen hebben een vaste opbouw:

onderwerp + persoonsvorm + overige woorden

Hierbij staat het onderwerp voor de persoonsvorm.

inversie

Sommige zinnen hebben een andere opbouw:

ander zinsdeel + persoonsvorm + onderwerp + overige woorden

Als het onderwerp achter de persoonsvorm staat, dan heet dit inversie.

inversie

In enkele gevallen kun je niet vaststellen of er wel of niet sprake is van inversie. Zo'n zin kun je op twee manieren opvatten.

Je zus gaf je vanmorgen een cadeau.

opdracht 1

1 Deze antibiotica werken niet bij mensen die al vaker een kuur kregen.

2 Op de heuvel loopt een kudde bruine schapen rustig te grazen.

3 Heeft de politie te weinig personeel om kleine inbraken op te lossen?

4 Gisteren bezocht een klas brugklassers de oude molen bij Windesheim.

5 De media beschuldigen de partijvoorzitter van fraude met verkiezingsgeld.

6 Zit in die grote plastic flessen met blauwe dop echt twee liter melk?

7 Een van de wielrenners die ten val kwamen, brak zijn sleutelbeen.

8 Is Gooische vrouwen eerst als film of eerst als tv-serie uitgekomen?

grammatica zinsdelen

Welke vragen heb je?

De rest van de les

zelfstandig werken

- huiswerk maken (opdr. 2 + 3, zinsdelen)
- lezen
- vragen stellen

Je blijft online totdat ik het aangeef. Ik ga verder met de instructie op havoniveau.

beknopte bijzin

Een bijzin waarin het onderwerp en de persoonsvorm ontbreken, heet een beknopte bijzin.

beknopte bijzin

Bij een beknopte bijzin kun je zelf bedenken wat het onderwerp is. In de meeste gevallen kun je dit uit de rest van de zin opmaken.

beknopte bijzin

Terwijl ik op de trein wachtte, keek ik op mijn telefoon.

Wachtend op de trein keek ik op mijn telefoon.

beknopte bijzin

We kunnen op drie manieren een beknopte bijzin maken:

- met vd

- met od

- met te + infinitief

beknopte bijzin

beknopte bijzin met voltooid deelwoord

Gestruikeld over een steen lag ik op de grond.

beknopte bijzin

beknopte bijzin met onvoltooid deelwoord

Huilend van het lachen lag ik op de grond.

beknopte bijzin

beknopte bijzin met te + infinitief

We maakten de fout de opdracht te vergeten.

grammatica zinsdelen

Welke vragen heb je?

De rest van de les

zelfstandig werken

- huiswerk maken (opdr. 2 + 3, zinsdelen)
- lezen
- vragen stellen

Je blijft online totdat ik het aangeef.