4v-Genetica-Les6-17022021

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Genetica

Recombinatie (B2, blz 137 e.v.) 

& 

Geslachtschromosomen (B4)

Leerdoel deze les:

- middels een tekening zichtbaar maken hoe door recombinatie nieuwe combinaties van allelen ontstaan

- middels een tekening zichtbaar maken dat X-chromosomale overerving andere uitkomsten geeft dan autosomale overerving

Hoe?

- stap voor stap in de les een aantal tekeningen maken van de celkernen van 2 fruitvliegjes

Wat zijn X-chromosomale genen?

1. genen die je geslacht bepalen
2. genen die alleen in het X-chrosomoom voorkomen
3. genen die in de geslachts-chromosomen voorkomen
4. genen die vlakbij het centromeer gelegen zijn

Fruitvliegjes hebben 4 chromosomenparen. Bij fruitvliegen geldt dus: 2n = ...

1. 2
2. 4
3. 8
4. 6,XX

Tekenopdracht

Stap 1:

Teken op je blaadje schematisch de inhoud van de kern van een lichaamscel van een vrouwelijke fruitvlieg. Geef de chromosomen weer als dikke staafjes.

Tekenopdracht

Stap 2:

Geef op elk chromosomenpaar met een kleurtje de plek van een allelenpaar aan. Kies zelf of je fruitvliegvrouwtje 2 ongelijke allelen bezit voor deze eigenschap (= 2 kleurtjes, heterozygoot) of 2 gelijke allelen (= beide zelfde kleur, homozygoot)

Hoeveel verschillende geslachtscellen kunnen door meiose I worden gevormd uit deze fruitvliegencel?

1. 4
2. 16
3. 8
4. 12

Tekenopdracht

Stap 3:

Teken mogelijke combinaties van chromosomen in 4 geslachtscellen van deze vrouwelijke fruitvlieg

Tekenopdracht

Stap 4.

Teken op een nieuw blaadje schematisch de inhoud van de kern van een lichaamscel van een mannelijke fruitvlieg. Geef de chromosomen weer als dikke staafjes. Geef door vormverschil de geslachtschromosomen duidelijk weer.

Tekenopdracht

Stap 5.

Geef op elk chromosomenpaar met een kleurtje de plek van een allelenpaar aan. Kies zelf of je fruitvliegman 2 ongelijke allelen bezit voor deze eigenschap (= 2 kleurtjes, heterozygoot) of 2 gelijke allelen (= beide zelfde kleur, homozygoot).

Laat het Y-chromosoom LEEG !

Tekenopdracht

Stap 6:

Teken mogelijke combinaties van chromosomen in 4 geslachtscellen van deze mannelijke fruitvlieg

Tekenopdracht

Stap 7.

Kies (willekeurig) 1 geslachtscel van je vrouwtjesvlieg en 1 van je mannetjesvlieg.

Teken de lichaamscel die zou ontstaan bij bevruchting van deze eicel door deze zaadcel.

Klaar!

Hoeveel eigenschappen heeft je nakomeling van de moeder? En hoeveel van de vader?

Welk geslacht heeft je nakomeling?

Hoeveel verschillende verdelingen van chromosomen zijn mogelijk bij een kruising van fruitvliegen?

1. 24
2. 256
3. 64
4. 144

Huiswerk

Bijwerken opdrachten t/m B4