Celdeling Algemene oncologie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Algemene oncologie

ZZB.2SA

Week 1	Algemene oncologie	4
Week 2	Dementie	13
Week 3	M. Parkinson	12
Week 4	Infectieziekten	2
Week 5	Aandoeningen luchtwegen	7

Week 6	Aandoeningen spijsvertering	8
Week 7	Aandoeningen urinewegen	9
Week 8	Slaapstoornissen	5
Week 9	Multimorbiditeit

Leerdoelen

Je kunt uitleggen 

• Hoe de celgroei in het lichaam kan ontsporen.
  
• Wat de eigenschappen zijn van goed en kwaadaardige tumoren.
  
• Op welke manier kankercellen zich kunnen verspreiden in het lichaam.
  
• Welke onderzoeken nodig kunnen zijn om de diagnose kanker te stellen.
• Op welke manieren kanker kan worden voorkomen of in een vroeg stadium opgespoord kan worden.

Terug naar de basis...

Hoe ziet een cel er ook alweer uit?

Opdracht: 

1. Teken in tweetallen een cel 
2. Benoem wat er in de cel zit met de functie (denk aan celmembraan, cytoplasma, celkern, celorganellen, chromosomen)

Celwand

Andere naam = celmembraan​

​

• grens binnen/buiten cel 
• uitwisseling stoffen met omgeving

Cytoplasma

Cytoplasma = werkplaats van een cel​

Water 70% + vet, eiwit, koolhydraat, vitamine, ​zuurstof, mineralen​

In het cytoplasma zitten celonderdelen = organellen​

Voeren celstofwisseling uit. 

Elk organel eigen taak

Celkern

De meeste cellen hebben een celkern = informatie voor leven

​

Vloeistof + kernlichaampjes + chromosomen

Elke lichaamscel bezit een kern behalve de rode bloedcel.

Ook cellen met meerdere kernen zoals spiercellen en cellen van skelet

Chromosomen

Bevatten DNA​

Erfelijke eigenschappen​

​

23 paren (= 46 chromosomen)​

=> 22 normaal​

=> 1 ‘geslachtschromosoom’​

​

Vrouw = XX​

Man = XY​

Terug naar de basis...

Hoe deelt een cel?

Opdracht

1. Leg de celdeling in juiste volgorde. 
2. Beschrijf per plaatje in je eigen woorden wat er gebeurd

Celdeling, waar gaat het mis?

• Chromosomen zijn tijdens het delingsproces erg gevoelig voor beschadiging. 
• Bij beschadiging ontstaat een cel met heel andere eigenschappen. 
• De mate van beschadiging is bepalend voor de groeikenmerken, namelijk goedaardig of kwaadaardig.

Welke risicofactoren
vergroten de kans
om een gezwel te krijgen?

erfelijke factoren. 

virussen. 

chemische stoffen. 

straling. 

voedingsgewoonten. 

Overgewicht 

roken. 

alcohol. 

hormonen als oestrogeen, progesteron en testosteron. 

Opdracht

1. Zet de namen op de volgende sheet onder het juiste kopje:
2. Zet vervolgens erachter waar het zich bevind

Benigne  (goedaardig)                                  Maligne (kwaadaardig)

  

1. adenocarcinoom
2. basaalcelcarcinoom
3. fibroom
4. fibrosarcoom
5. myosarcoom
6. lipoom
7. lymfosarcoom
8. osteoom
9. meningeoom
   

10. chondrosarcoom

11. adenoom

12. neurinoom

13. plaveiselcelcarcinoom

14. chondroom

15. myoom

16. osteosarcoom

Preventie

Opdracht:

1. Maak 2 tallen
2. Ga op zoek naar/bedenk 8 verschijnselen, onderzoeken of preventieve manieren die je zelf kan zien waarbij je kanker vroeg kunt opsporen. 
3. Schrijf deze uit en vertel in je eigen woorden waarom deze manier kan helpen kanker vroeg op te sporen

-elk zweer die niet snel geneest (mond)

-elke langdurige blijvende heesheid, hoest (mogelijk met bloed in opgehoest slijm) en slikklachten;

-elke onverklaarbare verandering in een voorheen normaal ontlastingspatroon, bloedverlies en/of slijm;

-elke zwelling of elk knobbeltje dat pijnloos is, in bijvoorbeeld borst, zaadballen, hals, oksel, lies, 

-nieuwe of duidelijk veranderende huid, moedervlekken of wrat in vorm, omvang, kleur en/of die gaan jeuken of bloeden;

-elk ongewoon vaginaal bloedverlies of abnormale afscheiding tussen twee menstruaties;

-elke verandering bij het plassen zoals moeilijker kunnen plassen, vaker moeten plassen, pijn bij het plassen of bloed in de urine;

-elke blijvende klacht van maag of darmen;

-elk gewichtsverlies zonder directe aanleiding.

-bevolkingsonderzoek (borstkanker, uitstrijkje, 

Preventie maatregelen:

Preventie maatregelen

-elk zweer die niet snel geneest (mond)

-elke langdurige blijvende heesheid, hoest (mogelijk met bloed) en slikklachten;

-elke onverklaarbare verandering in een ontlastingspatroon, bloedverlies en/of slijm;

-elke zwelling of knobbeltje dat pijnloos is, in bv borst, zaadballen, hals, oksel, lies,

-nieuwe of duidelijk veranderende huid, moedervlekken of wrat in vorm, omvang, kleur en/of die gaan jeuken of bloeden;

-elk ongewoon vaginaal bloedverlies of abnormale afscheiding tussen twee menstruaties;

-elke verandering bij plassen zoals moeilijker of vaker plassen, pijn bij plassen of bloed in urine;

-elke blijvende klacht van maag of darmen;

-elk gewichtsverlies zonder directe aanleiding.

-bevolkingsonderzoek (borstkanker, uitstrijkje, darmonderzoek)