A De wortels van onze taal les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Lesplanning

* 10 min. lezen in je leesboek

* woordenschat par. A

* theorie

* oefeningen

Lesdoel

Aan het einde

van de les:

- weet je hoe je de betekenis van de woorden van par. A kunt vinden.

- weet je hoe het Nederlands is ontstaan en wat taalfamilies zijn.

Woorden par. A

ervaren

nauwelijks

ontstaan

ontwikkelen

de periode

de psalm

de taalkundige

verwant

voortdurend

werkelijk

Je hebt deze woorden al eerder opgeschreven.

Van welke woorden weet je de betekenis nog niet? Bespreek dit met je buurman of -vrouw, mogelijk weet hij of zij de betekenis wel.

Opdracht 2 en 3

Jullie maken in tweetallen opdracht 2 en 3. Je overlegt zachtjes met elkaar.

De wortels van onze taal

'verwant' gebruiken

Oudnederlands (500 – 1200)

• de oudste fase van de Nederlandse taal 
• werd gesproken van ongeveer 500 tot 1200
• deze periode viel samen met de vroege middeleeuwen
• beperkte schriftelijke bronnen
• vaak een beetje onsamenhangend en religieus

Bekend voorbeeld 

Hebban olla vogala nestas hagunnan, hinase hic enda thu, wat unbidan we nu?

(Vertaald als: Alle vogels zijn nesten begonnen, behalve ik en jij, waar wachten we nog op?)

Het Oudnederlands is de oudste fase van de Nederlandse taal en werd gesproken van ongeveer 500 tot 1200. Deze periode viel samen met de vroege middeleeuwen, een tijd van tribale samenlevingen en beperkte schriftelijke bronnen. De beste teksten zijn vaak een beetje onsamenhangend en hebben vaak iets religieus.

Een bekend voorbeeld is de “Hebban olla vogala” zin, vaak beschouwd als een van de oudste Nederlandse zinnen:

Hebban olla vogala nestas hagunnan, hinase hic enda thu, wat unbidan we nu?

(Vertaald als: Alle vogels zijn nesten begonnen, behalve ik en jij, waar wachten we nog op?)

Middelnederlands (1200 - 1500)

• de taal werd in die tijd veelzijdiger 
• tegelijkertijd meer gestandaardiseerd 
• steden ontstonden en de handel begon te bloeien -> meer schriftelijke communicatie. 
• Nog geen standaardspelling
• dialecten verschilden sterk per regio. 

Belangrijke boeken uit deze tijd zijn bijvoorbeeld “Van den vos Reynaerde” en “Beatrijs”.

Nieuwnederlands (1500 - nu)

• beïnvloed door de uitvinding van de boekdrukkunst en de Tachtigjarige Oorlog tegen Spanje -> eerste pogingen om het Nederlands te standaardiseren. 
• de Statenbijbel, vertaald in 1637, speelde een cruciale rol in het uniformeren van de taal -> één van de eerste grote publicaties in het Nederlands en had een enorme invloed op zowel de taal als de cultuur.
  
• soms rekenen de taalkundigen deze periode tot 1700 -> periode 1700 - nu = Modern Nederlands

Opdracht

HB blz. 14-15 lees de theorie en maak samen met je buurman of -vrouw opdracht 4, 6 en 7.

Eerder klaar? Maak opdracht 8 en 9. 

Huiswerk

Vrijdag 13-09:

OB H3 p.B - maken opdracht 1 + woorden (blz. 45) in je schrift opschrijven (mag zonder betekenis).

Maandag 16-09:

OB H3 p.C - maken opdracht 4 (ook lezen theorie HB blz. 84-85)

Eerste-lessen-reactiepapier

Tijd voor de eerste-lessen-reactiepapier! 

Lees mijn reactie op jouw opmerking of vraag en vul voor deze les opnieuw een vraag of opmerking in.